Curry to przyprawa, która kojarzy nam się z Indiami oraz kuchnią indyjską. Być może zaskoczeniem będzie dla was fakt, że nazwa 'curry’ i sama przyprawa naprawdę nie pochodzi z Indii. Słowa 'curry’ w znaczeniu przyprawy nie ma w żadnym z wielu języków urzędowych obowiązujących w tym kraju. Jedyne podobnie brzmiące słowo odnajdujemy w języku tamilskim, w którym oznacza nic innego tylko 'sos’. Skąd tak naprawdę wzięła się nazwa 'curry’ i skąd pochodzi sama przyprawa?
Skąd pochodzi curry?
Geneza słowa 'curry’ jest bardziej skomplikowana i należy szukać jej pod koniec XV wieku.
Właśnie w tym czasie, w roku 1498, do południowych wybrzeży Indii przybyli po raz pierwszy Portugalczycy. Poszukiwali kardamonu, goździków i czarnego pieprzu, które wówczas należały do najcenniejszych przypraw na świecie. Nie mając słowa, które opisywałoby pikantne, zagęszczone kokosem gulasze, które gotowała miejscowa ludność, wymyślili nazwę zaczerpniętą z tamilskiego słowa 'kari’.
Nazwą 'curry’ określa się:
- liść drzewa curry (Bergera koenigi), które rośnie w południowych Indiach i na Sri Lance a przez lokalną społeczność nazywane się go słodkimi drzewem. Ma smak nieco cytrusowy i używany jest w różnych potrawach kuchni południowoindyjskiej.
- klasyczny, pikantny gulasz, który jest popularny szczególnie w kuchni indyjskiej oraz w południowo-wschodniej Azji.
- proszek curry, który jest charakterystyczną mieszanką przypraw, która jednak nie jest oryginalnym produktem indyjskim.
Proszek curry w takiej postaci, jaką znamy na Zachodzie, to brytyjski wynalazek, którego początki sięgają XVIII wieku. Brytyjczycy stworzyli mieszankę przypraw, która w swoim założeniu miała przypominać smak dania indyjskiego, w tym tradycyjnego curry. W pozostałej części świata curry jest przygotowywane od podstaw, używając tych przypraw w całości lub w formie zmielonej, tworząc mieszanki, które różnią się w zależności od regionalnych tradycji.
Podsumowując: współcześnie curry to zarówno pikantne danie, które pochodzi z kuchni indyjskiej jak i przyprawa, która w istocie jest mieszanką kilku charakterystycznych dla tej kuchni przypraw.
Przyprawy, które znajdują się w tradycyjnym indyjskim daniu curry
Danie curry można podzielić na „suche” i mokre, w zależności od ilości utworzonego sosu. Na przykład w Indiach przyprawy są zwykle hartowane, co oznacza, że są pieczone lub smażone na oleju przed włożeniem ich do potrawy, podczas gdy w Tajlandii są one zwykle mieszane na surowo przed użyciem.
Już w 2600 roku p.n.e. w niektórych dokumentach pochodzących z wykopalisk w Pakistanie pojawiły się sugestie użycia moździerza i tłuczka do ubijania przypraw.
Przyprawy specyficzne dla północnych Indii:
- Garam masala jest częściej stosowany w curry z północnych Indii. Garam masala to mieszanka nasion kardamonu, ziaren pieprzu, kopru włoskiego, gorczycy i goździków, nadające curry cieplejszy, ostrzejszy smak.
- Amchoor to suszony proszek z zielonego mango, używany do dodania cytrusowego posmaku do curry.
- Kozieradka to pachnące słodkie orzechowe ziarno, daje lekko gorzki smak.
Przyprawy specyficzne dla południowych Indii:
- Tamaryndowiec – kwaśny strąk jest używany w południowych Indiach dla nadania posmaku curry.
- Mleko kokosowe lub śmietana często wzbogacają bazę zupy curry albo są używane jako starte w suszonych curry.
Czy przyprawa curry w proszku to zmielone liście curry?
Nie, mieszanka przypraw curry nie powstaje z suszonych liści curry (kari). Liście curry pochodzą z drzewa Bergera koenigi i są używane jako przyprawa w kuchni południowoazjatyckiej. Liście są składnikiem popularnej w Indiach potrawy curry, ale nie jest to tożsama z samą przyprawą. Liście mają wyraźny dymny, cytrusowy smak i aromat.
Z jakich przypraw składa się mieszanka curry?
Nie ma uniwersalnego przepisu, który precyzuje, jak powinna wyglądać idealna przyprawa curry. Proporcje poszczególnych przypraw mogą różnić się od siebie. Niemniej jednak istnieje pewien zestaw przypraw, które pojawiają się zawsze przyprawie curry. Podstawą jest mieszanka cebuli, imbiru i czosnku, do której zazwyczaj dodaje się kardamon, cynamon, goździki, kolendrę, kminek, nasiona kopru, kozieradkę, gorczycę, czarny i czerwony pieprz oraz kurkumę, która odpowiada za charakterystyczny czerwony kolor przyprawy curry. Zależności od preferencji do przyprawy curry czasami dodaje się również papryczki chili, gałkę muszkatołową, anyż czy też liście laurowe. Czasami składniki są dość nieoczywiste w mieszance przypraw sprzedawanych w sklepie Go4taste.pl znajduje się też suszone mango i kukurydza.
Z tego powodu mieszanki przyprawy curry, nawet te które kupujemy w sklepie, mogą się od siebie różnić. Jedne z nich mogą być bardziej cierpkie inne bardziej ostre a niektóre mogą mieć słodki charakter.
W Wielkiej Brytanii jest wiele odmian przypraw curry. W Madras Curry Powder dominuje kminek i kolendra oraz ognisty żar płatków papryczki chili. Jednym ze składników w Maharajah Curry Powder jest szafran. Tikka Masala Curry Powder, z kolei to średnio-ciepła mieszanka mielonych przypraw, w której dominują nuty imbiru i prażone nasiona kolendry, połączone z czosnkiem i liśćmi kolendry.
8 imponujących korzyści zdrowotnych płynących z curry w proszku
Czy curry jest zdrowe? Jak wspomnieliśmy wcześniej – curry to specjalnie skomponowana mieszanka przypraw. Jej właściwości w dużej mierze zależą zatem od tego, jakie proporcje i jakie przyprawy się w niej znajdują.
Myśląc o curry w proszku mamy na myśli mieszankę przypraw, do której należy: kurkuma, nasiona kolendry kminek, suszone papryczki chili, nasiona gorczycy, cynamon, kardamon, goździki gałka muszkatołowa i liście laurowe. Jak widać, sama lista przypraw, które wchodzą w jej skład, robi imponujące wrażenie. Nic więc dziwnego, że ta kompozycja musi dawać potężny zastrzyk zdrowotnych korzyści
Silne właściwości przeciwzapalne
Ponieważ curry w proszku jest wypełnione przyprawami, takimi jak kurkuma, kolendra i papryczka chili, nic dziwnego, że wykazano, że ta przyprawa zapewnia właściwości przeciwzapalne. Kurkuma, jedna z głównych przypraw w mieszance, zawiera pigment zwany kurkuminą. Kurkumina jest dobrze znana ze swojej zdolności do zwalczania stanów zapalnych poprzez regulację białek zapalnych, takich jak interleukina-6 (IL-6) i czynnika martwicy nowotworów-alfa (TNF-alfa). W rzeczywistości, zarówno badania na ludziach, jak i na zwierzętach wykazały, że kurkuma i izolowana kurkumina łagodzą objawy chorób zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów i choroba zapalna jelit.
Może poprawić zdrowie serca
Spożywanie curry w proszku może na kilka sposobów korzystnie wpływać na zdrowie serca. Na przykład badania wykazały, że mieszanka przypraw może zwiększyć przepływ krwi i poprawić funkcjonowanie naczyń krwionośnych, co z kolei może zmniejszyć ryzyko chorób serca. Badanie z udziałem ponad 100 000 osób wykazało, że ci, którzy spożywali dania na bazie curry 2-3 razy w miesiącu, mieli znacznie niższy poziom trójglicerydów w porównaniu z osobami, które spożywały curry rzadziej niż raz w miesiącu.
Ponadto badania na ludziach wykazały, że suplementacja kurkumą i kurkuminą może obniżyć poziom cholesterolu u ludzi, chociaż wyniki te pochodziły z suplementów w dużych dawkach przekraczających ilości zwykle występujące w żywności przyprawionej curry. Ponieważ wysokie ciśnienie krwi, poziom trójglicerydów i cholesterolu są czynnikami ryzyka chorób serca, jedzenie curry może pomóc poprawić zdrowie serca.
Może mieć działanie przeciwnowotworowe
Wiele przypraw w curry ma właściwości przeciwnowotworowe. Liczne badania z użyciem probówek wykazały, że w szczególności kurkuma może zwalczać niektóre komórki rakowe.
Wiadomo, że kurkumina, główny składnik aktywny kurkumy, ma silne właściwości przeciwrakowe. Indukuje śmierć komórek rakowych i hamuje rozprzestrzenianie się komórek rakowych poprzez tłumienie określonych szlaków sygnałowych w organizmie. Według badań na zwierzętach i probówkach kurkumina może zwalczać różne nowotwory, w tym raka prostaty, piersi, okrężnicy i mózgu.
Zawiera silne przeciwutleniacze
Przeciwutleniacze to związki, które pomagają zapobiegać uszkodzeniom komórek powodowanym przez reaktywne cząsteczki zwane wolnymi rodnikami. Zbyt wiele wolnych rodników w organizmie może prowadzić do stresu oksydacyjnego, stanu związanego z chorobami przewlekłymi, takimi jak choroby serca, rak i osłabienie umysłowe. Spożywanie pokarmów bogatych w przeciwutleniacze może zmniejszyć skutki stresu oksydacyjnego i zmniejszyć ryzyko choroby.
Curry w proszku zawiera mnóstwo przeciwutleniaczy, takich jak kurkumina, kwercetyna, pinen, luteina, zeaksantyna i kuminal.
Może pomóc obniżyć poziom cukru we krwi
Badanie przeprowadzone na ponad 100 000 osób wykazało, że ci, którzy spożywali umiarkowane ilości curry, mieli znacznie niższy poziom cukru we krwi niż ci, którzy jedli curry rzadziej niż raz w miesiącu.
Może poprawić zdrowie mózgu
Badania na ludziach i zwierzętach wykazały, że kurkumina, główny składnik kurkumy, może znacznie poprawić markery osłabienia umysłowego i zmniejszyć ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera.
Może poprawić uczucie sytości
W jednym badaniu mężczyźni, którzy jedli posiłki zawierające 6 lub 12 gramów curry w proszku, zgłaszali znacznie zmniejszony głód i chęć do jedzenia, w porównaniu z tymi, którzy spożywali posiłek kontrolny.
Właściwości przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne
Curry w proszku zawiera kolendrę i kminek, dwie przyprawy, które jak wykazały badania w probówkach, mają działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne.
Może poprawić zdrowie układu pokarmowego
Badania na gryzoniach wykazały, że kurkumina może pomóc w prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego i złagodzić objawy zaburzeń trawiennych, chociaż potrzebne są dalsze badania na ludziach.
Należy pamiętać, że te korzyści są głównie związane z poszczególnymi składnikami proszku curry, a nie z samą mieszanką przypraw. Potrzebne są dalsze badania dotyczące stosowania curry w celu poprawy zdrowia.
Zastosowanie curry w kuchni
Curry ma wyjątkowy, ciepły smak, który w zależności od mieszanki przypraw użytych przez producenta, może przybierać zarówno słodkie, jak i pikantne nuty.
Pamiętaj, że nie ma jednego przepisu na proszek curry, a użyte przyprawy mogą się różnić. Niektóre wersje mogą być ostre dzięki zastosowaniu ostrej papryki, podczas gdy inne są łagodne.
Gdy znajdziesz curry, które zadowoli twoje kubki smakowe, spróbuj dodać je do potraw, takich jak marynaty, sałatki ziemniaczane, pieczenie, gulasz i zupy. W rzeczywistości ta wszechstronna mieszanka przypraw może być używana do przyprawiania wszystkiego, od warzyw po jajka, więc nie bój się eksperymentować.
Nie przesadź z ilością przyprawy curry. Zbyt dużo curry może spowodować, że danie będzie gorące, gorzkie i prawdopodobnie niejadalne.
Pamiętaj, też że ponieważ curry zwykle zawiera kurkumę, nada twoim potrawom złoty odcień.
Kurkuma a curry – różnice
Kryterium | Kurkuma | Curry |
---|---|---|
Jak powstaje? | Przyprawa wytwarzana z korzenia rośliny z Curcuma longa. Najczęściej dostępna jest: – w postaci świeżej, – jako suszone kłącze – lub w proszku | Mieszanka przypraw. W jej składzie znajdują się m.in. – kurkuma – pieprz cayenne/chili – cynamon – nasiona kminku – czarny pieprz – nasiona gorczycy – kozieradka – czosnek – goździki – imbir – nasiona kolendry – liście laurowe |
Smak | Kurkuma ma zwykle bardzo ziemisty, ciepły, lekko gorzki i smak. | Smak zależy od rodzaju mieszanki. Zazwyczaj ma pikantny, korzenny smak. |
Kolor | – Świeże kłącze ma intensywnie żółty kolor. – Kurkuma mielona ma żółtawo-pomarańczowy odcień | Kolor mieszanki różni się w zależności od proporcji składników. Zazwyczaj ma kolor żółty lub jasnobrązowy. |
Zastosowanie w kuchni | – Przyprawa stosowana w wielu daniach kuchni azjatyckiej do gotowania i pieczenia – Używana do produkcji różnych kosmetyków (m.in. mydeł, balsamów, peelingów, kremów itp.) – Stosowana do robienia herbaty ziołowej w torebkach. | Mieszanka przypraw używana głównie do przygotowywania gulaszu – curry. |
Czym zastąpić proszek curry?
Czasami zdarza się, że w szafce zabraknie nam tej popularnej przyprawy. Jak sobie wówczas radzić? Ze względu na to, że curry nie pochodzi z jednej rośliny, ale z kilku, nie da się zastąpić jej tylko i wyłącznie jednym rodzajem przyprawy. Warto zatem sięgnąć do swojej szafki z przyprawami i skomponować własny zestaw mieszanek, który będzie odpowiadać zawartości przyprawy curry. Eksperymentowanie jest wskazane.
Spróbuj użyć mieszanki kminku, kolendra przyprawa, kurkumy i imbiru. Ale nie bój się eksperymentować. Możesz też wzbogacić ten smak gałką muszkatołową, zielem angielskim, cynamonem lub proszkiem chili.
Garam Masala
Jeśli przygotowujesz danie kuchni indyjskiej, możesz również zamienne wykorzystać inną mieszankę przypraw, czyli Garam Masala. Sprawdzi się, gdy chcesz uzyskać znacznie łagodniejszych smak potrawy.
Kminek mielony, chili i pieprz czarny
Co prawda, ta kompozycja znacznie odbiega do tego, co zazwyczaj rozumiemy przez curry, ale taki zestaw również nada potrawie łagodny, korzenny smak.
Czy można zastąpić curry kurkumą?
Będzie trudno. Różnica między kurkumą polega na jej składzie. Podczas gdy kurkuma jest przyprawą w czystej postaci, curry jest mieszanką przypraw. Co prawda kurkuma stanowi jeden z podstawowych składników do przygotowania mieszanki curry jednak nie jest nutą dominującą w tej mieszance. W istocie smak mieszanki curry i kurkumy bardzo się od siebie różnią (patrz tabela wyżej). Nie zawsze możemy w stosunku 1:1 zastąpić curry kurkumą. Dodając do dania kurkumę, zamiast curry uzyskamy znacznie łagodniejszy i ziemisty smak potrawy.