Kasze królują w kuchni zarówno jako smaczny dodatek do dania, jak i główny składnik. Łączyć je można z przeróżnymi produktami na wiele możliwych sposobów. Niektóre z nich mogą bez problemu stosować w swojej codziennej diecie osoby, które unikają glutenu. Dowiedz się, jakie są najlepsze kasze bezglutenowe.
- Artykuł został zaktualizowany i rozbudowany o nowe treści 22.03.2024 r.
Kto powinien jeść kasze bezglutenowe?
Współcześnie coraz więcej osób boryka się z dolegliwościami związanymi z uczuleniem, a nawet nietolerancją glutenu.
Gluten jest rodzajem białka, które znajduje się w pszenicy oraz jej odmianach (np. orkisz). Gluten znajduje się też w innych zbożach jak: żyto, pszenżyto, jęczmień czy owies, a przez to we wszystkich produktach, bazujących na zbożach.
W większości przypadków gluten jest dobrze tolerowany przez organizm, jednak u niektórych osób występują pewne niepożądane reakcje i skutki uboczne, których głównym winowajcą jest gliadyna.
Wiele osób decyduje się na znaczną redukcję spożywania produktów zawierających gluten, inni muszą gluten całkowicie wykluczyć z diety. Do tej ostatniej grupy należą osoby z celiakią, immunologiczną chorobą, której cechuje całkowita nietolerancja glutenu. W gronie chorób, przy których również zalecane jest ograniczenie i wykluczenie produktów glutenowych, znajdują się też alergia na pszenicę oraz nieceliakalna nadwrażliwość na gluten.
Jakie kasze zawierają gluten?
Jeżeli cierpisz na jedną z wyżej wymienionych chorób, zdecydowanie musisz wykluczyć gluten ze swojej diety, co oznacza, że z dnia na dzień musisz wyrzucić do kosza wszelkie kasze, które przygotowane są na bazie pszenicy i innych zbóż zawierających gluten. Do kasz zawierających gluten należą popularny kuskus, kasza manna, a także różne rodzaje kaszy jęczmiennej – pęczak, kasza perłowa – tzw. mazurska oraz kasza łamana – tzw. wiejska. Gluten zawierają również kasza orkiszowa i bulgur.
Co to znaczy, że kasza jest bezglutenowa?
Kasza bezglutenowa to kasza, w której składzie nie znajdziemy glutenu. Skąd wiemy, że w kaszy nie ma tego składnika? Istnieje duża grupa produktów, które naturalnie są bezglutenowe. Oznacza to, że w składzie rośliny, z której powstają, gluten nie występuje i ostatecznie nie występuje również w produkcie ostatecznie przetworzonym.
Uwaga! Zdarza się, że nawet w produktach bezglutenowych znajdą się niewielkie ilości glutenu. To zanieczyszczenia związane z procesem produkcji lub konfekcjonowania. Na przykład w miejscu, w którym pakowano kaszę amarantus, wcześniej przesypywano mąkę pszenną. Te informacje zazwyczaj znajdziemy na opakowaniu, z adnotacją, że produkt może zawierać śladowe ilości glutenu.
Zgodnie z ustawodawstwem Unii Europejskiej, produkty „bez glutenu” to te przetworzone i nieprzetworzone, w których zawartość glutenu nie przekracza 20 ppm (20 mg na kg). Więcej na temat zawartości glutenu w produktach omawiamy w artykule: Deklarowanie glutenu i alergenów na etykietach produktów.
Lista kasz bezglutenowych
Co zrobić gdy nie możemy jeść glutenu? Na szczęście nie jesteśmy skazani na produkty pszenne. Warto wprowadzić do menu różnego rodzaju kasze, z których większość jest naturalnie bezglutenowa. Po jakie kasze powinny sięgać osoby nietolerujące glutenu? Oto listę bezglutenowych kasz, które warto włączyć do jadłospisu.
Do kasz bezglutenowych można zaliczyć:
1. Kasza gryczana
Kasza gryczana – można ją spotkać w dwóch wersjach. Pierwsza jest oczywiście powszechnie znana, czyli palona. Drugim rodzajem jest niepalona, o jaśniejszej barwie i lekko słodkawym smaku. Ta jest źródłem białka, błonnika, kwasu foliowego i wielu minerałów. Więcej na ten temat: Kasza gryczana i jej właściwości
2. Kasza owsiana
Kasza owsiana – nieocenione źródło antyoksydantów, witaminy E, węglowodanów złożonych, białka i wielu minerałów. Dzięki dużej wartości odżywczej kasza w dużej mierze wpływa na zdrowie. Przyczynia się m.in. do obniżenia cukru we krwi, zbija poziom cholesterolu oraz znacznie ogranicza wchłanianie tłuszczów.
3. Kasza jaglana
Kasza jaglana – jest przede wszystkim źródłem białka, błonnika beta-karotenu, krzemu i wielu wartościowych minerałów. Dzięki temu ma bardzo dobry wpływ na układ krwionośny, układ kostny i skórę. Powstaje ze zboża bezglutenowego, czyli z prosa.
4. Komosa ryżowa
Quinoa – znana inaczej jako komosa ryżowa zawiera mnóstwo minerałów, wapnia, kwasy omega-3, aminokwasy egzogenne i witaminy A, C, E i z grupy B. Dużą zaletą jest jej niski indeks glikemiczny, co sprawia, że świetnie nadaje się dla osób cierpiących na cukrzycę. Oprócz tego kasza ma działanie przeciwzapalne i antyalergiczne. O zaletach komosy przeczytaj w: Komosa ryżowa i jej właściwości (Quinoa)
5. Kasza kukurydziana
Kasza kukurydziana – jest źródłem błonnika, selenu, witaminy A i węglowodanów złożonych. Wśród innych kasz wyróżnia się lekkim smakiem i delikatną konsystencją. Dzięki temu w kuchni ma szerokie i uniwersalne zastosowanie.
6. Amarantus
Amarantus – wśród wszystkich dostępnych gatunków, amarantus jest dość nowym odkryciem, ale z powodzeniem zyskuje popularność. Wpływ na to ma wartość odżywcza, a konkretnie zawartość białka, błonnika, antyoksydantów, jedno- i wielonienasyconych kwasów i innych minerałów. Ich obecność sprawia, że pojawienie się chorób serca, cukrzycy i nowotworów jest znacznie mniejsze. Oprócz tego amarantus naturalnie obniża zbyt wysokie ciśnienie.
Czytaj więcej: Amarantus i jego właściwości
7. Ryż
Ryż – jeden z najstarszych i najpopularniejszych produktów, który znajduje się praktycznie w każdej kuchni. Ze względu na uniwersalny i lekki smak może być przyrządzony zarówno na słodko, jak i na słono. Ryż jest źródłem m.in. błonnika, białka, wapnia, magnezu i witaminy B6. Do wyboru w diecie bezglutenowej mamy wiele rodzajów ryżu, od klasycznego ryżu białego, poprzez wszelkie odmiany ryżu, jak jaśminowy, basmati, ryż czerwony czy ryż czarny. Na diecie bezglutenowej możemy również spożywać bezglutenowe wersje potraw, takich jak sushi czy paella, przygotowane na bazie ryżu.
8. Dziki ryż
Dziki ryż, mimo swojej nazwy, z botanicznego punktu widzenia nie należy do ryżu, lecz jest rośliną z rodziny wiechlinowatych, która głównie rośnie na terenach Ameryki Północnej. Dziki ryż, podobnie jak pozostałe produkty na tej liście, nie zawiera glutenu i z powodzeniem może być stosowany przez osoby chore na celiakię lub nietolerujące glutenu. Dziki ryż jest niezwykłym źródłem białka i zawiera więcej białka niż ryż brązowy. Co więcej, w jego składzie znajdziemy również witaminy z grupy B i mikroelementy, jak żelazo, magnez, potas, kwas foliowy, a także nienasycone kwasy tłuszczowe i przeciwutleniacze.
Czytaj więcej: Poznaj zalety dzikiego ryżu – jego właściwości i zastosowanie w kuchni.
9. Teff
Miłka abisyńska (Eragrostis tef (Zucc.) Trotter) to rodzaj egzotycznej kaszy, która na razie jest mniej popularna w naszym kraju, ale również zaliczamy ją do produktów bezglutenowych. Miłka abisyńska, jak sama nazwa wskazuje, wywodzi się z terenów Afryki. Sprzedawana jest w trzech dostępnych odmianach: czerwonej, brązowej i białej, które różnią się od siebie nie tylko kolorem, ale również smakiem – od kasztanowego po orzechowy.
Ziarno teff po ugotowaniu nabiera konsystencji budyniu. Teff jest cenione za wysoką zawartość żelaza, wapnia, kwasu foliowego i magnezu, a także za bogactwo błonnika (7,9 g/100 g) i witamin, w tym witaminy C w pełnej dojrzałości. Zawiera również istotne aminokwasy, takie jak metionina, lizyna i cysteina. Kluczową cechą teff jest jego bezglutenowość, co sprawia, że jest idealnym wyborem dla osób z celiakią.
10. Tapioka
Naszą listę zamyka egzotyczna tapioka. Tapioka to rodzaj kaszy popularnej głównie w Ameryce Południowej. Ma formę maleńkich perłowych kulek, które tworzone są z jadalnej rośliny manioku, uprawianej na terenach Ameryki Łacińskiej, Azji, a także niektórych obszarów Afryki. Ponieważ nie zawiera glutenu, jest również hipoalergiczna i zawiera lekkostrawne białko oraz węglowodany. W składzie znajdziemy wiele cennych witamin z grupy B, a także makroelementów, w tym żelaza, magnezu, miedzi, selenu oraz wapnia. Tapioka najczęściej jest wykorzystywana w kuchni azjatyckiej do produkcji deserów, ale z powodzeniem można ją wykorzystać również do innych, bardziej wytrawnych dań.
Dowiedz się więcej: Tapioka w kulkach: jakie ma właściwości i jak ją stosować?