Gałka muszkatołowa jest popularną korzenną przyprawą używaną m.in. do słodkich wypieków. Dlaczego warto ją stosować? Jakie ma właściwości prozdrowotne?
Jak rośnie gałka muszkatołowa?
Gałka muszkatołowa (Myristica fragrans) jest częścią pestki muszkatołowca korzennego, który rośnie na wiecznie zielonym drzewem z rodziny muszkatołowcowatych. Pochodzenie drzewa nie jest do końca znane. Przypuszcza się, że pochodzi z Moluków lub Wysp Przypraw w Indonezji. Obecnie uprawiana jest głównie na tych terenach oraz w Indiach Zachodnich.
Drzewa osiągają wysokość do 20 m. Zaczynają owocować po około 8 latach od wysiewu. Najobfitsze plony są około 25 lat po wysiewie. Drzewo owocuje nieprzerwanie przez około 60 lat. Owoce drzewa z rodziny muszkatołowcowatych wyglądem przypominają morelę. Gdy są dojrzałe, to mają szkarłatny kolor. Wewnątrz znajduje się pestka z gałką muszkatołową. Pestki suszone są na słonecznym stanowisku przez okres 6- 8 tygodni. Po upływie tego czasu nasiona rozbijane są drewnianą pałką. Następnie wyciągana jest z nich gałka muszkatołowa.
Jak smakuje gałka muszkatołowa?
Gałkę muszkatołową można zakupić w całości lub mieloną. Ma delikatnie orzechowy i gorzkawy smak. Świeżo starta gałka muszkatołowa ma intensywniejszy smak niż mielona.
Wartość odżywcza gałki muszkatołowej
Gałka muszkatołowa jest przyprawą, która ma wiele wartości odżywczych. Jest świetnym źródłem witaminy: A, C i E oraz minerałów: magnezu, manganu, cynku, żelaza, fosforu i miedzi. W gałce muszkatołowej znajduje się około 30- 55% substancji oleistych, czyli:
olejków eterycznych,
olejków nielotnych.
Zawartość składników odżywczych w gałce muszkatołowej (tabela)
| Składniki odżwcze | Mielona gałka muszkatołowa/RWS |
|---|---|
| Kalorie | 525 kcal |
| Witaminy | |
| Beta karoten | 28 mcg |
| Tiamina | 0.35 mg (29% RWS) |
| Ryboflawina | 0.06 mg |
| Niacyna | 1.30 mg |
| Witamina B6 | 0.16 mg |
| Witamina C | 3 mg |
| Cholina | 8.80 mg |
| Składniki mineralne | |
| Wapń, Ca | 184 mg (14% RWS) |
| Miedź, Cu | 1.03 mg (114% RWS) |
| Żelazo, Fe | 3.04 mg |
| Magnez, Mg | 183 mg (46% RWS) |
| Mangan, Mn | 2.90 mg (126% RWS) |
| Fosfor, P | 213 mg (30% RWS) |
| Potas, K | 350 mg |
| Selen, Se | 1.60 mcg |
| Sód, Na | 16 mg |
| Cynk, Zn | 2.15 mg (20% RWS) |
| Proteiny | |
| Białko | 5.84 g |
| Tłuszcze | |
| Tłuszcz | 36.31 g (47 % RWS) |
| Węglowodany | |
| Węglowodany | 49.29 g (18% RWS) |
| Błonnik | 20.80 g (74 % RWS) |
| Cukry | 2.99 g |
Gałka muszkatołowa właściwości
Gałka muszkatołowa ma wiele prozdrowotnych właściwości:
- pomocna jest w leczeniu stawów i mięśni – zawiera olejki eteryczne m.in. mirystycyna, elemycyna, eugenol i safrol. Mają one właściwości przeciwzapalne. Dlatego są pomocne w leczeniu bólu mięśni i stawów;
- pomocna w leczeniu bezsenności – ma działanie uspokajające, jeśli jest spożywana w niewielkich ilościach. Już w starożytności przypisywano jej działanie nasenne i odstresowujące. Zgodnie z medycyną Ajurwedy wystarczy dodać szczyptę gałki muszkatołowej do mleka i wypić przed snem;
- wspomaga trawienie – olejki eteryczne zawarte w gałce muszkatołowej działają wiatropędnie. Przyprawa zalecana jest jako domowe lekarstwo na problemy trawienne takie jak: gazy, biegunka i zaparcia. Błonnik zawarty w gałce muszkatołowej pomaga w wypróżnianiu;
- wspomaga pracę mózgu – gałka muszkatołowa jest afrodyzjakiem, który stymuluje nerwy w mózgu. Jest skuteczna w leczeniu depresji i lęku. Wspomaga również koncentrację;
- jest pomocna w detoksykacji organizmu – pomaga usunąć toksyny z wątroby i nerek;
- pomaga usunąć nieświeży oddech – zawarte w gałce muszkatołowej olejki eteryczne mają właściwości antybakteryjne, które pomagają w usunięciu bakterii z jamy ustnej;
- jest pomocna w pielęgnacji skóry – ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Pomaga w usuwaniu zaskórników, trądziku oraz zatkanych porów. Pasta z miodu i gałki muszkatołowej jest domowym sposobem na pozbycie się na pryszcze;
- wspomaga zdrowie układu krążenia i serca – wysoka zawartość minerałów powoduje, że może regulować ciśnienie krwi i krążenie;
- zawiera przeciwutleniacze – chronią komórki przed uszkodzeniem przez wolne rodniki, które powodują m.in. szybsze starzenie się skóry i choroby nowotworowe;
- zwiększa libido – zwiększa popęd seksualny;
- ma właściwości antybakteryjne;
- obniża poziom cukru we krwi – badania wykazały, że stosowanie ekstremalnie dużych dawek gałki muszkatołowej znacznie obniża cukier we krwi i poprawia pracę trzustki;
- wspomaga odchudzanie – gałka muszkatołowa pomaga usuwać toksyny z organizmu i poprawia trawienie. Zwiększając metabolizm przyczynia się do szybszej utraty wagi;
- wspomaga szybki porost włosów – gałka muszkatołową ma właściwości przeciwbakteryjne, które zapobiegają w wypadaniu włosów i przyspiesza porost włosów.
Gałka muszkatołowa w ciąży
Stosowanie gałki muszkatołowej w niewielkich ilościach (pół szczypty dziennie) nie powinno mieć negatywnych skutków dla zdrowia. Kobiety w ciąży w czasie stosowania gałki muszkatołowej nie powinny przekraczać dziennej zalecanej dawki, ponieważ wpłynie to negatywnie na płód.
Gałka muszkatołowa zapobiega depresji
Gałka muszkatołowa uznawana jest za produkt, który może zapobiegać objawom depresji. W przyprawie zawarta jest inhibitorami MAO, które zapobiegają rozpadowi serotoniny (głównej przyczyny depresji).
Do jakich potraw pasuje gałka muszkatołowa?
Gałka muszkatołowa jest bardzo często stosowana w kuchni, ze względu na swój niepowtarzalny smak i aromat.
- Najczęściej dodawana jest do wyrobów mięsnych m.in. kiełbas, pasztetów oraz ryb i owoców morza. Można przyprawić nią również warzywa, m.in.: bakłażana, kapustę, szpinak, fasolę, cebulę, ziemniaki i dynię.
- Gałka muszkatołowa sprawdzi się również jako przyprawa korzenna dodawana m.in. do wina lub piwa, kompotów oraz słodkich wypieków: piernika dojrzewającego i pierniczków.
- Gałka muszkatołowa jest jednym ze składników przyprawy garam masala. Jest to mieszanka: kolendry, pieprzu czarnego, kminu rzymskiego, liścia laurowego, cynamonu, chili i goździków.
Czym zastąpić gałkę muszkatołową?
Gałkę muszkatołową można zastąpić innymi przyprawami. Najlepszą z nich jest maczuga, czyli zewnętrzna część gałki muszkatołowej. Jeśli nie masz maczugi, to gałkę muszkatołową możesz zastąpić mieszanką przypraw garam masala, cynamonem, zielem angielskim, imbirem oraz zmielone goździki.
Przechowywanie gałki muszkatołowej
Gałkę muszkatołową trzeba przechowywać w hermetycznym pojemniku z dala od ciepła i wilgoci. Właściwie przechowywana nie straci swoich walorów smakowych przez 6 miesięcy. Jeśli rzadko używasz gałki muszkatołowej, to warto wybrać całe pestki i ścierać przed użyciem.
Gałka muszkatołowa- przeciwwskazania
Gałka muszkatołowa stosowana w niewielkich ilościach ma prozdrowotnej właściwości. Warto wiedzieć, że przyprawa ta zawiera związki halucynogenne, dlatego nie może być nadużywana. Zaleca się ostrożność w stosowaniu zwłaszcza u kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz osób chorujących na epilepsję.
Materiały źrodłowe:
FoodData Central, nutmeg, https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/?query=nutmeg [dostęp 25.11.2021r]