Suszona bazylia, jak sama jej nazwa wskazuje, odnosi się do suszonej na słońcu świeżej bazylii. W wersji ususzonej jest ona dostępna przez cały rok i stanowi znakomitą alternatywę dla świeżego zioła. Do gotowania najczęściej używa się słodkiej bazylii, ale dostępnych jest wiele innych odmian – o nieco innych profilach smakowych.
Suszona bazylia – korzyści zdrowotne
Chociaż suszona bazylia jest bardziej skoncentrowana pod względem wartości odżywczych, w przepisach używa się jej mniej w porównaniu ze świeżą. Dlatego też nie jest znaczącym źródłem większości składników odżywczych – z wyjątkiem witaminy K.
Bazylia dostarcza również korzystnych związków roślinnych, które mają właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i inne właściwości zdrowotne. Ponadto związki te nadają bazylii jej „esencję” – czyli wyraźny aromat i smak. Dlatego olejki pochodzące z bazylii i innych roślin nazywane są olejkami eterycznymi
Bazylia to nie tylko popularny środek ludowy na dolegliwości, takie jak nudności i ukąszenia owadów, ale także jest szeroko stosowana w tradycyjnej medycynie chińskiej, medycynie ajurwedycznej i innych holistycznych systemach medycznych.
Obecnie naukowcy badają potencjalne korzyści lecznicze bazylii. Zamiast całych liści zazwyczaj bada się ekstrakty lub olejki eteryczne z bazylii, które dostarczają skoncentrowanych ilości związków roślinnych. Badania z użyciem probówek lub badania na zwierzętach są zwykle wykonywane w celu ustalenia, czy substancje mogą być warte przekształcenia ich w leki i badania na ludziach.
Poniżej znajduje się podsumowanie potencjalnych korzyści wyciągów ze słodkiej bazylii, oparte głównie na badaniach myszy i probówek. Nie jest pewne, czy takie same skutki wystąpiłyby u ludzi.
Wstępne badania sugerują, że słodka bazylia może:
- Zmniejszyć utratę pamięci związaną ze stresem i procesem starzenia się.
- Zmniejszyć depresję związaną z przewlekłym stresem.
- Zmniejszyć obrażenia po udarze i wspomagać regenerację organizmu, niezależnie od tego, czy podano ją przed udarem, czy zaraz po nim.
- Poprawić poziom cukru we krwi na czczo, a także poziom cholesterolu i trójglicerydów.
- Obniżyć ciśnienie krwi u osób z nadciśnieniem.
- Rozluźnić naczynia krwionośne i rozrzedzić krew, podobnie jak aspiryna.
- Chronić jelita przed uszkodzeniem przez aspirynę, szczególnie zapobiegając wrzodom.
- Zapobiegać niektórym nowotworom, w tym piersi, okrężnicy i trzustki.
- Zwiększyć czujność umysłową podczas inhalacji jako aromaterapii.
- Hamować rozwój bakterii powodujących próchnicę.
- Poprawiać bezpieczeństwo żywności, na przykład jeśli zostanie zintegrowana z opakowaniem żywności przez producentów.
- Stanowić alternatywę dla antybiotyków w chorobach zakaźnych, w tym do zwalczania opornych na antybiotyki szczepów bakterii.
- Odstraszać owady, takie jak komary i kleszcze.
Bazylia ma długą historię stosowania na wiele dolegliwości, w tym wiele z wymienionych powyżej. Chociaż dostępnych jest niewiele badań na ludziach, ich wyniki są zachęcające.
Kiedy 60 osób z cukrzycą typu 2 przyjmowało 250 mg bazylii wraz z lekiem przeciwcukrzycowym każdego dnia przed śniadaniem i obiadem przez trzy miesiące, mieli 18% spadek średniego poziomu cukru we krwi w porównaniu z osobami przyjmującymi tylko lek. Dodatkowo, w badaniu z udziałem 158 osób z co najmniej trzema objawami stresu, przyjmowanie 1200 mg ekstraktu z bazylii dziennie przez sześć tygodni było o 39% skuteczniejsze w łagodzeniu ogólnych objawów stresu niż placebo.
Zastosowanie suszonej bazylii w kuchni
Suszona bazylia jest używana jako dodatek do wszelkiego rodzaju dań pochodzenia włoskiego. Dodaje się ją do pizzy, a także do sosów do makaronów. Suszona bazylia może być także serwowana do sałatek. Można stosować ją do herbat ziołowych, aby uzyskać korzyści zdrowotne. Świetnie sprawdzi się w marynatach do mięs oraz ryb.
Suszona bazylia ma bardziej skoncentrowany smak niż jej świeża wersja. Dlatego jeżeli przepis wymaga dodania tej przyprawy, najlepiej jest dodać jedną trzecią ilości sugerowanej dla świeżego zioła. Bazylia uzupełnia inne zioła i przyprawy, takie jak czosnek, majeranek, musztarda, oregano, papryka, pietruszka, pieprz, rozmaryn i szałwia.
Jak kupować i przechowywać suszoną bazylię?
Podczas kupowania suszonej bazylii należy zwrócić uwagę na jej datę produkcji oraz datę ważności podane na opakowaniu. Dodatkowo trzeba upewnić się, że opakowanie jest szczelnie zamknięte. Suszona bazylia ma maksymalny okres przydatności do użycia sześć miesięcy. Najlepiej jest przechowywać ją w szklanym pojemniku w chłodnym, ciemnym miejscu z dala od światła oraz ciepła.
Bazylia – przeciwwskazania
Bazylia jest ogólnie bezpieczna, gdy jest spożywana w małych ilościach, ale uzasadnione jest zastosowanie kilku środków ostrożności. Liście bazylii są bogate w witaminę K, która wspomaga krzepnięcie krwi. Wysokie spożycie może kolidować z lekami rozrzedzającymi krew, takimi jak warfaryna. Ponadto osoby przyjmujące leki obniżające ciśnienie krwi lub leki przeciwcukrzycowe powinny zachować ostrożność w przypadku suplementów bazylii, ponieważ mogą one obniżać ciśnienie krwi i poziom cukru we krwi. Chociaż alergie na bazylię są rzadkie, zaobserwowano kilka przypadków u osób, które zareagowały negatywnie na pesto.