Na rynku żurawina suszona dostępna jest w dwóch postaciach: suszonej (z dodatkiem cukru), oraz liofilizowanej. Obydwie metody przetwarzania owoców mają swoje zalety, ale różnią się znacząco pod względem smaku, tekstury i wartości odżywczych. Wybór między tymi dwoma produktami zależy od indywidualnych preferencji smakowych oraz celów zdrowotnych i dietetycznych konsumenta. Jak zatem zdecydować, która forma żurawiny lepiej odpowiada Twoim potrzebom? Jaka żurawina jest zdrowsza?
- Artykuł został zaktualizowany i rozbudowany o nowe treści i autorskie zdjęcia 12.04.2024 r.
Dlaczego warto jeść żurawinę suszoną?
Owoce żurawiny (Vaccinium sect. Oxycoccus; dawniej Oxycoccus) znane są ze swojego działania przeciwgrzybiczego, antywirusowego i antybakteryjnego. Regularne spożywanie żurawiny zapobiega m.in. rozwijaniu się zakażeń moczowo-płciowych. Owoce te są bogatym źródłem witamin C, B1, B2, B3, B6, E, K, a także błonnika, kwasów organicznych, flawonoidów, karotenoidów, garbników i pektyn. Znaleźć w nich można minerały takie jak: sód, potas, fosfor, wapń, magnez, jod, miedź, mangan i żelazo. O innych zdrowotnych właściwościach żurawiny przeczytasz w artykule Właściwości żurawiny.
Jaką żurawinę wybrać?
Rzadko zdarza się trafić w sklepie na świeżą żurawinę. Zazwyczaj owoce tej rośliny dostępne są w formie przetworzonej. Mogą to być owoce suszone z dodatkiem cukru lub żurawina w czystej postaci – liofilizowana. Poznaj wady i zalety obu rodzajów owoców.
Jak powstaje żurawina kandyzowana?
Kandyzowanie to najpopularniejszy sposób na konserwowanie suszonych owoców. Owoce kandyzowane dzięki temu procesowi zachowują swój kształt, kolor i mogą być dłużej przechowywane. Niestety kandyzowanie ma też swoje minusy, największym z nich jest nasączenie owoców dużymi ilościami cukru. Kandyzowanie polega bowiem na wielokrotnym smażeniu owoców w coraz to słodszym syropie.
Owoce żurawiny nasączane są cukrem poprzez kilkukrotne zanurzenie ich w syropie z sacharozy i glukozy o wzrastającym stężeniu. W ten sposób ostatecznie w owocach znajduje się nawet 70–72% cukru. W efekcie suszona żurawina zachowuje swój kolor i kształt, jednak zmienia się jej smak. Z cierpkiego i lekko kwaśnego, na znacznie słodszy. Żurawina kandyzowana dobrze smakuje i jest doskonale zakonserwowana, ale jest również bardzo kaloryczna. Warto zwrócić uwagę na żurawinę w czekoladzie, która idealnie sprawdzi się dla miłośników czekolady i słodyczy.
Zdrowsza alternatywa — żurawina liofilizowana
Alternatywnym i znacznie zdrowszym sposobem konserwowania i suszenia żurawiny jest jej liofilizacja. Wynika to z tego, że przy procesie liofilizacji nie korzysta się z żadnych konserwantów i dodatków. W efekcie otrzymujemy czysty owoc w swojej naturalnej postaci o cierpkim smaku.
Żurawina liofilizowana jest zdrowa, ponieważ w tym procesie owoce są szybko suszone bez stosowania wysokiej temperatury. Pozwala to zachować więcej składników odżywczych w żywności niż za pomocą innych procesów suszenia czy konserwacji.
W tym celu owoce umieszcza się w pojemniku pod niskim ciśnieniem, szybko chłodzi do temperatury w okolicach – 40 stopni Celsjusza, a; następnie wysusza. W efekcie otrzymujemy suszone owoce, które nie zawierają żadnych dodatków, konserwantów. W procesie liofilizacji z żurawiny usuwa się od 70% do 96% wody, co dodatkowo powstrzymuje rozwój mikroorganizmów i spowalnia procesy enzymatyczne.
Owoce liofilizowane zawierają jedynie 6-10% masy pierwotnej, a jednocześnie zachowują swoje właściwości w skondensowanej formie. Z tego względu żywność w ten sposób przygotowana zabierana była przez astronautów i kosmonautów na długie misje. Współcześnie z żywności liofilizowanej chętnie korzystają himalaiści, alpiniści, żeglarze i żołnierze.
Liofilizowana żurawina może być spożywana jako przekąska lub dodatek do płatków śniadaniowych czy musli. Może też być ponownie nawilżona i wykorzystana w sposób podobny do normalnych owoców, wystarczy zamoczyć ją w wodzie.
Porównanie obu rodzajów owoców (tabela)
| Cecha | Żurawina suszona | Żurawina liofilizowana |
|---|---|---|
| Proces produkcji | Nasączanie w syropie cukrowym | Szybkie mrożenie i suszenie pod niskim ciśnieniem |
| Temperatura | Wysoka (gotowanie w syropie) | Bardzo niska (-40°C) |
| Dodatki | Duże ilości cukru (do 72%) | Brak dodatków i konserwantów |
| Zachowanie kształtu | Owoce żurawiny są pomarszczone i mają ciemniejszy kolor | Tak, ale owoc jest bardziej zwarty i okrągły, zbliżony do świeżych owoców |
| Smak | Znacznie słodszy niż naturalny | Cierpki, zbliżony do naturalnego |
| Kaloryczność | Wysoka ze względu na zawartość cukru | Niska, większa zawartość składników odżywczych |
| Zastosowanie | Przekąski, dodatki do ciast i deserów | Przekąski, dodatki do płatków, musli |
| Przechowywanie | Można przechowywać dzięki cukrowi | Można przechowywać długo dzięki niskiej zawartości wody |
| Wartość odżywcza | Utrata niektórych witamin z powodu gotowania | Zachowanie większości witamin i minerałów |
| Preferencje zdrowotne | Mniej zalecane dla osób unikających cukru | Zalecane dla osób szukających zdrowych opcji |
Zobacz też: Żurawina i jej właściwości.
Liofilizowana czy suszona (kandyzowana)?
Żurawina kandyzowana w cukrze podobnie jak ta liofilizowana zawiera cenne składniki odżywcze. Jej największym mankamentem jest jednak bardzo duża zawartość cukru. Z tego względu żurawina w tej postaci nie nadaje się do posiłków osób znajdujących się na diecie odchudzającej i dbających o linię. Jeżeli zależy ci na posiłku niskokalorycznym, a przede wszystkim pełnym wartości odżywczych, wybierz żurawinę liofilizowaną. Żurawina liofilizowana zawiera wszystkie witaminy, minerały w formie skondensowanej i… smakuje jak żurawina!