Bursztynowy, słodki syrop z agawy bardzo chętnie stosowany jest jako zamiennik miodu i cukru, szczególnie w kuchni wegańskiej. Jak powstaje syrop z agawy i jak go stosować?
Agawa – stosowali ją już starożytni Aztecy
Agawa to rodzaj jednoliściennej i rośliny występującej głównie w gorącym i suchym w klimacie południowej części Ameryki Północnej a także w Ameryce Łacińskiej. To roślina wieloletnia. Charakteryzuje się soczystymi, grubymi i mięsistymi liśćmi, które zazwyczaj mają ostro zakończone krawędzie i końcówki. W niektórych odmianach liście układają się w formę rozety. Istnieje ponad 100 różnych gatunków agawy, które porastają tereny Meksyku oraz Ameryki Łacińskiej. Do zastosowań kulinarnych najczęściej wykorzystywane są: Agave Americana i Agave Deserti.
Agawa była na terenie obu Ameryk źródłem pożywienia od wielu tysięcy lat. Stosowali ją już starożytni Aztekowie, którzy wykorzystywali roślinę do produkcji lekkiego alkoholowego napoju pulque, pitego zazwyczaj podczas wszelkiego rodzaju ceremonii i bankietów. Indianie z agawy produkowali również syrop, cukier, wino i ocet. Agawa była też źródłem pożywienia dla Indian w południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych. Apacze na przykład spożywali ugotowane liście agawy jak karczochy a czasem również przygotowywali z nich syrop.
Jak powstaje syrop z agawy?
Syrop z agawy produkowany jest z różnych odmiany agawy występujących na surowych terenach Meksyku. Ze względu na bogactwo naturalne, wulkaniczne gleby i sprzyjające warunki klimatyczne kraj ten jest też jednym z największych producentów produktów pochodnych takich jak np. nektar z agawy. Chociaż syrop z agawy może być wytwarzany z różnych odmian tej rośliny, to dla celów komercyjnych najczęściej stosowany jest gatunek Agave Tequilana. Do wytwarzania syropu zazwyczaj przeznacza się dojrzałe rośliny, co najmniej 7 letnie. Wówczas rdzeń agawy (piña) ma na tyle duże rozmiary, aby można było go poddać procesowi obróbki. Zbiór polega na usunięciu wszystkich liści i korzeni, pozostawiając jedynie rdzeń agawy.
Rdzeń agawy jest wyciskany, aby uzyskać sok. Sok jest następnie drobno filtrowany i podgrzewany do wytworzenia gęstego syropu. Szacuje się, że z około 6 kg piña można wytworzyć kilo syropu z agawy.
Syrop z agawy – smak i wygląd
Syrop z agawy swoim wyglądem i smakiem przypomina miód jednak ma rzadszą konsystencję. Ze względu na to podobieństwo stosunkowo często stosowany jest w kuchni wegańskiej jako alternatywa dla miodu i jako słodzik. W przeciwieństwie jednak do wielu sztucznych słodzików, syrop nie ma posmaku goryczki. Jego słodki smak jest wyrazisty i jednorodny.
Syrop z agawy – indeks glikemiczny
Indeks glikemiczny to w skrócie wskaźnik, który informuje nas jak szybko po spożyciu cukier zawarty w produktach dostaje się do krwiobiegu. Żywność o wyższym indeksie glikemicznym powoduje wyższe skoki cukru. Analogicznie niższy wskaźnik to większa kontrola nad poziomem cukru w krwi. Składnikiem, który odpowiada za podniesienie poziomu cukru we krwi jest glukoza. Z tego powodu produkty, które zawierają dużo glukozy, powinny być wykluczone między innymi z diety osób chorych na cukrzycę II.
Takich właściwości nie ma fruktoza naturalny owocowy cukier, którego spożycie nie wpływa na zmianę poziomu cukru we krwi. Z tego powodu produkty zawierające fruktozę określane są jako przyjazne dla cukrzyków. Syrop z agawy w zdecydowanej większości oparty jest na fruktozie, dlatego jest potencjalnie korzystniejszy dla osób z cukrzycą. Syrop charakteryzuje się niskim lub średnim indeksem glikemicznym (wszystko zależy od sposobu produkcji).
Syrop z agawy a kalorie
Syrop z agawy należy do produktów wysokokalorycznych. Średnio w 100 gramach syropu z agawy znajduje się 312 kalorii. Zawiera też stosunkowo duże ilości fruktozy, która odkłada się w organizmie jako tkanka tłuszczowa, dlatego syrop należy stosować z umiarem, szczególnie na diecie redukcyjnej.
Syrop z agawy i jego zastosowanie
Jak wspominaliśmy wcześniej, syrop z agawy nie tylko przypomina miód, ale ma zbliżony do niego smak. Z uwagi na to często stosowany jest w kuchni wegańskiej jako zamiennik produktu pszczelarskiego. Jeżeli nie opowiada ci jego smak, sięgnij po syrop klonowy lub syrop daktylowy.
Syrop łatwo się rozpuszcza w zimnych i ciepłych płynach, dlatego stanowi doskonały słodziki do wszelkiego rodzaju napojów, takich jak herbata, mrożona herbata a nawet kawa.
- Musli i desery. Z powodzeniem można stosować go wszędzie, gdzie chcemy nadać potrawie intensywnej słodyczy: do owsianki, jogurtu lub płatków zbożowych a także do deserów, takich jak naleśniki i gofry.
- Do sałatek i sosów. Doskonale sprawdzi się również do sosów sałatkowych – warzywnych i owocowych oraz wszelkiego rodzaju sosów dodawanych do mięs i drobiu.
- Do wypieków. Syrop może być wykorzystywany jako dodatek do ciast i ciasteczek (oprócz kruchych ciastek) i pieczywa. Warto go stosować jako zamiennik cukru czy syropu klonowego, chociaż w tym przypadku znacznie wpłynie to na smak.
Produkt ten powoduje też szybsze rumienienie się wypieków, dlatego może być konieczne obniżenie temperatury piekarnika o 5 stopni C w porównaniu do klasycznego przepisu.
Syrop z agawy a cukier – proporcje
Warto pamiętać, że syrop z agawy jest niemal 40% słodszy od cukru. Z tego powodu, aby uzyskać porównywalny efekt słodyczy musimy użyć znacznie mniej tego składnika. Na początek warto przetestować słodycz syropu i dosłodzić napoje i potrawy połową normalnej porcji cukru.
W wypiekach zaleca się użycie trzech czwartych (3/4) ilości agawy na ilość cukru przewidzianą w przepisie i zredukowanie płynu.
W większości przypadków proporcje powinny przedstawiać się następująco:
- Miód. 1 szklanka miodu = 1 szklanka nektaru z agawy
- Syrop klonowy. 1 szklanka syropu klonowego = 1 szklanka syropu z agawy
- W wypiekach. Na jedną filiżankę białego cukru użyj 1/3 do 2/3 filiżanki syropu agawy i zmniejsz ilość innych płynów o 1/4 do 1/3 filiżanki.