Syrop daktylowy jest jednym z najbardziej wartościowych zamienników białego cukru. Wyróżnia się intensywnym daktylowym smakiem i aromatem smak. Z czego powstaje syrop daktylowy? Dlaczego warto go używać w kuchni?
Jak powstaje syrop daktylowy?
Syrop daktylowy nazywany również miodem daktylowym wytwarzany jest daktyli, czyli owoców daktylowca. Owoce te są od kilku tysięcy lat podstawą diety mieszkańców krajów arabskich i ważnym składnikiem w kuchni Bliskiego Wschodu.
Syrop daktylowy to naturalnie zagęszczony sok z owoców daktylowca. W składzie dobrej jakości syropu daktylowego nie powinno być żadnych substancji konserwujących, wzmacniaczy smaku, czy substancji zagęszczających. To produkt w 100% naturalny, zawierający w swoim składzie tylko wodę i daktyle.
Kto produkuje syrop daktylowy?
Syrop ten jest najpopularniejszym produktem wyrabianym z daktyli zwłaszcza w rejonie Zatoki Perskiej. W pięciu krajach tego regionu wytwarzany jest syrop daktylowy na eksport. Najwcześniej produkcję eksportową syropu rozpoczął Iran. Obecnie największym eksporterem tego produktu są Zjednoczone Emiraty Arabskie. Uprawiane są tam najsmaczniejsze odmiany palmy daktylowej, z których większość owoców przeznaczona jest na produkcję przemysłową syropu.
Właściwości syropu z daktyli
Gotowy syrop daktylowy to gęsty i kleisty płyn o ciemny kolorze i bardzo przyjemnym słodkim zapachu. Ogromną zaletą syropu jest lekko orzechowa nuta, dzięki której potrawa nabiera orientalnego smaku. Syrop z daktyli jest słodki, lecz nie dominuje smaku potrawy. Produkt ten idealnie sprawdzi się jako zamiennik cukru w herbacie, słodkich wypiekach oraz innych potrawach- ma wszechstronne zastosowanie w kuchni.
Bogactwo składników mineralnych
Daktyle składają się głównie z węglowodanów prostych (50%), a w suszonych daktylach jest tych węglowodanów, aż 80%. Syrop z owoców daktylowca zawiera bardzo dużo potasu 848 mg w 100 g. Potas jest bardzo ważny dla prawidłowego funkcjonowania serca, wspomaga budowę białek oraz odpowiada za prawidłowe ciśnienie krwi i napięcie mięśni. Dlatego syrop daktylowy jest ulubionym przysmakiem wielu sportowców.
W syropie daktylowym znajduje się również duża dawka magnezu (63 mg w 100 g), wapnia (42 mg w 100 g), żelaza (0,44 mg w 100 g), fosforu (50 mg w 100 g) oraz wit. A, wit. z grupy B i wit. E. Ze względu na dużą ilość łatwo przyswajalnego żelaza (obecna w daktylach miedź wspomaga jego wchłanianie przez organizm) daktyle zalecane są przy niedokrwistości (anemii).
Właściwości antyoksydacyjne syropu
Syrop daktylowy jest bogaty w przeciwutleniacze, które zmniejszą ryzyko wystąpienia chorób. W syropie występują:
- flawonoidy– są przeciwutleniaczami, które zmniejszają stan zapalny, zmniejszają ryzyko wystąpienia cukrzycy i choroby Alzheimera;
- kwas fenolowy– są przeciwutleniaczami, które zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób serca i raka;
- karotenoidy– wpływają na prawidłową pracę serca i zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób oczu.
W syropie daktylowym znajdują się duże ilości naturalnej salicylany, które są niezbędne do obrony organizmu przed wirusami i bakteriami. Salicylany są związkiem o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym. Ze względu na obecność salicylany w syropie daktylowym nie jest to produkt polecany dla alergików, ponieważ jest przez nich źle tolerowany.
W syropie daktylowym znajdują się bardzo ważne związki bioaktywne luteina, polifenole. Wpływają one pozytywnie na żołądek oraz wyłapywanie wolnych rodników.
| Składniki (%) | Wartości |
|---|---|
| Proteiny | 1.76 ± 0.18 |
| Tłuszcze | 0.98 ± 0.04 |
| Błonnik | 2.44 ± 0.32 |
| Składniki mineralne (mg/100 gm) | |
| Sód (Na) | 78.62 ± 4.08 |
| Potas (K) | 272.36 ± 14.26 |
| Żelazo (Fe) | 4.78 ± 0.84 |
| Właściwości fitochemiczne | |
| Witamina C (mg·L−1) | 66.48 ± 2.65 |
| Całkowity fenol (TP) mg/100 g | 472.14 ± 9.12 |
| Falwonoidy (TF) mg/100 g | 16.52 ± 5.64 |
| Aktywność antyoksydacyjna (AO)% | 72.84 ± 3.06 |
Cenne źródło energii
Syrop daktylowy to słodki dodatek do diety, który oferuje nam pokaźny zastrzyk energii. W 100 g syropu daktylowego znajduje się aż 270 kalorii. Z tego względu syrop z daktyli świetnie sprawdzi się jako dodatek do przekąski po treningu czy śniadaniowej owsianki.
Pomoże w wypróżnieniach
Spożywanie syropu daktylowego zalecane jest osobom, które borykają się z zaparciami. Błonnik zawarty w tym naturalnym słodziku jest doskonałym środkiem przeczyszczającym, który pomaga w regularnych wypróżnieniach i zmniejsza zaparcia. Z uwagi na to, że syrop z daktyli jest lekkostrawny, może być spożywany przez osoby, które mają problemy z jedzeniem normalnych owoców np. chorzy na zespół jelita drażliwego.
Syrop daktylowy może ułatwić poród
Syrop daktylowy w wielu przypadkach działa podobnie jak same daktyle. Jak udowodniono, składniki zawarte w daktylach uwrażliwiają macicę na działanie oksytocyny. To hormon, który uaktywnia się w czasie porodu i ma duży wpływ na skurcze, przyspieszając rozwarcie się szyjki macicy. Spożywanie syropu pod koniec ciąży może zatem znacznie przyspieszyć i ułatwić sam poród. Syrop daktylowy jest również znakomitym zamiennikiem dla cukru w trakcie ciąży. W odróżnianiu od cukru zawiera również wiele innych składników m.in. kwas foliowy, który minimalizuje ryzyko pojawienia się wad cewy nerwowej u płodu.
Cenne źródło żelaza
Syrop daktylowy to nie tylko pyszny i słodki dodatek do wielu potraw, ale też naturalne źródło żelaza, które jest niezbędne do wytwarzania czerwonych krwinek. W jednej łyżce syropu daktylowego znajduje cię 0.2mg żelaza, co zapewnia 1% dziennego zapotrzebowanie na ten składnik. Regularne spożywanie syropu daktylowego w połączeniu z bilansowaną dietą pozwoli na utrzymanie w organizmie odpowiednich poziomów żelaza.
Pomaga w działaniu układu nerwowego
Syrop daktylowy szczególnie bogaty jest w witaminy z grupy B takie jak ryboflawina, niacyna czy witamina B6. Zarówno ryboflawina, jak i niacyna odgrywają istotną rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego, a także mózgu. Regularne zażywanie witaminy B1 wspiera działanie mózgu i poprawia samopoczucie.
Pozytywnie wpływa na pracę serca
Syrop daktylowy, podobnie jak świeże daktyle, to przede wszystkim cenne źródło magnezu, który odgrywa istotną rolę w regulacji pracy serca. Wzmacnia mięsień sercowy, poprawia jego wydajność i zapobiega zaburzeniom rytmu serca. Dodatkowo zawarta w syropie daktylowym witamina B6 wpływa na regulację ciśnienia krwi.
Kaloryczność syropu daktylowego
Wartość energetyczna syropu daktylowego to 1134 kJ/ 312 kcal w 100 g produktu. Syrop składa się głównie z cukrów prostych 75,69 g w 100 g syropu. Można w nim również znaleźć śladowe ilości tłuszczu 0,1 g w 100 g oraz białka 2,43 g w 100 g.
Syrop daktylowy a indeks glikemiczny
Syrop daktylowy ma bardzo wysoki indeks glikemiczny IG= 54. Dlatego produkt ten nie jest polecany dla osób z insulinoodpornością oraz dla diabetyków. Nie jest również zalecany dla osób na diecie oraz z nadwagą. Jeśli występują problemy z wysokością cukru w organizmie, to takie osoby powinny unikać syropu z daktyli.
Dlaczego syrop daktylowy jest zdrowszy od cukru?
Syrop daktylowy jest naturalną substancją słodzącą, która w przeciwieństwie do cukru z melasy buraczanej nie dostarcza pustych kalorii. Główną zaletą miodu daktylowego jest duża ilość witamin i minerałów, które są niezbędne do prawidłowej pracy organizmu.
Syrop daktylowy nie zawiera błonnika, dlatego jest bardzo szybko trawiony i powoduje szybki wyrzut glukozy we krwi- jest to niezdrowe nie tylko dla diabetyków, lecz również dla każdego człowieka. Z tego powodu syrop nie powinni go używać diabetycy i osoby na diecie.
Zastosowanie syropu daktylowego w kuchni
- Syrop daktylowy nie bez powodu nazywany jest miodem daktylowym. Świetnie sprawdzi się jako zamiennik miodu w potrawach np.: w diecie wegan lub alergików.
- Sprawdzi się jako zdrowa polewa do deserów i lodów. Jest Idealnym zamiennikiem białego cukru w ciastach i ciasteczkach np.: pierniczkach lub pierniku. Bardzo często jest używany do słodzenia kawy, której nadaje lekko karmelowy posmak. Świetnie sprawdzi się do słodzenia koktajli- jest to idealny sposób na dostarczenie energii po męczącym treningu.
- Warto go łączyć z produktami, które są wolniej trawione np.: orzechy, różne ziarna, wieprzowina, baranina. Dzięki temu potrawy trawione są dłużej i syrop nie powoduje gwałtownego skoku glukozy we krwi, czyli nadmiaru energii, a potem nagłego zmęczenia.
- Syrop daktylowy świetnie sprawdzi się jako dodatek do dań wytrawnych, pikantnych oraz potraw z kuchni orientalnej, w której podkreśla smak użytych przypraw.
- To zdrowy zamiennik cukru. Nie może być stosowany w dużych ilościach, ponieważ ma dużą kaloryczność i powoduje szybki wyrzut glukozy we krwi.
Jak stosować syrop daktylowy? Proporcje
Wiele osób zastanawia się, jak zamienić cukier na syrop daktylowy w przepisie. Ogólnie przyjmuje się, że 1 filiżankę cukru (około 220 g) zastępuje 1 ⅓ szklanki syropu daktylowego. Jeśli w przepisie znajdują się inne płynne składniki np.: mleko lub olej, to aby zachować właściwe proporcje w cieście, to należy zmniejszyć ich ilość o ¼ szklanki.
Jeśli w przepisie są płynne słodziki np.: syrop z agawy, syrop klonowy lub miód, to przyjmuje się proporcję 1 szklanki syropu daktylowego za jedną filiżankę płynnej substancji słodzącej.
Przepisy z syropem daktylowym
Shake z syropem daktylowym
Słodki i pełen wartości odżywczych napój można pić po treningu lub jako wartościowy deser w ciągu dnia.
Składniki:
- 2 banany (mrożone)
- 3 łyżki syropu daktylowego
- ½ łyżeczki cynamonu
- 2 łyżki nasion chia
- 2 łyżki masła orzechowego
- 2 szklanki mleka migdałowego
Przygotowanie:
- Przygotowanie pysznego shake z syropem daktylowym zajmuje zaledwie kilka minut! Wszystko, co musisz zrobić, to włożyć składniki do szybkoobrotowego blendera i miksować przez 60-120 sekund, aby uzyskać gładką, kremową konsystencję.
- Po przygotowaniu koktajlu spróbuj go i jeśli jest zbyt gęsty, dodaj więcej mleka, albo jeśli nie jest dla Ciebie wystarczająco słodki, dodaj trochę syropu daktylowego.
- Gotowe? Wlej koktajl do kubka lub słoika i ciesz się od razu lub przechowuj go w lodówce do 24 godzin.
Kurczak z syropem daktylowym
Ten przepis jest najlepszym przykładem na to, że syrop daktylowy nadaje się nie tylko do deserów i ciast. Z powodzeniem można go wykorzystać jako dodatek do mięs i drobiu, szczególnie w przepisach kuchni azjatyckiej i arabskiej.
Przygotowanie tego przepisu na kurczaka BBQ z syropem daktylowym zajmie około 6 godzin, ale nie martw się nie musisz spędzać a tyle czasu godzin w kuchni. Większość tego czasu zabiera proces marynowania kurczaka w sosie.
Składniki:
- 12 pałek z kurczaka
- 1 łyżka soli
- 1 łyżeczka czarnego pieprzu
- 4 ząbki rozgniecionego czosnku
- 2 łyżki soku z cytryny
- 3 łyżki syropu daktylowego
- 3/4 szklanki sosu BBQ (wg uznania)
- 1 łyżka sos sriracha (tajski sos z przetartych papryczek chili)
Przygotowanie:
- Wymieszaj sól, pieprz, sok z cytryny, czosnek i syrop daktylowy w torebce z zamkiem błyskawicznym i marynuj przez cztery godziny lub dłużej.
- Następnie rozgrzej piekarnik do 200°C i włóż kurczaka skórą do dołu na natłuszczoną blachę.
- Piecz przez około 25-30 minut, aż do uzyskania złotego koloru.
- W międzyczasie przygotuj mieszankę z sosu BBQ i Srirachy.
- Po 10 minutach polej kurczaka mieszanką BBQ i piecz przez kolejne 10 minut, aż mięso będzie miękkie.
- Na koniec przestaw piekarnik w opcję grilla i przypiekaj kurczaka przez około 5 minut, aby lekko się skarmelizował i puścił soki. [1]
Syrop daktylowy – zamienniki
Gdy w przepisie znajduje się syrop daktylowy, lecz smak syropu nie jest do końca odpowiedni, to można zamienić go na równie słodki syrop klonowy (ma podobną konsystencję do syropu daktylowego). Ciekawą alternatywą dla słodkiego syropu daktylowego jest syrop z agawy, który jest mniej słodki i ma niższy indeks glikemiczny. Warto również sięgnąć po miód np. miód wielokwiatowy.
Syrop daktylowy – przeciwwskazania
Dla większości osób stosowanie syropu daktylowego jest bezpieczne dla ich zdrowia, choć należy go używać z rozwagą, ponieważ składa się głównie z cukrów prostych.
Syropu daktylowego nie powinny używać osoby, które mają problem z cukrzycą lub insulinoodpornoscią, ponieważ ma wysokie IG= 54 i powoduje szybki wyrzut insuliny do krwi. Drugą grupą osób, które nie powinny stosować syropu daktylowego, są osoby z nadwagą i otyłością.
Syrop daktylowy mimo swoich wielu zalet należy wprowadzać bardzo ostrożnie do diety, ponieważ może wywoływać różne reakcje alergiczne np.: ból brzucha, wysypki, nudności. Podczas wprowadzania syropu daktylowego do diety zaleca się obserwację organizmu.