Piper nigrum – czarny pieprz i jego właściwości

Czarny pieprz jest jedną z najbardziej popularnych przypraw. Dzięki nim potrawy nabierają wyrazistego smaku. Dlaczego warto używać czarnego pieprzu?

Jak rośnie czarny pieprz?

Pieprz czarny (Piper nigrum) to owoce (jagody) winorośli należącej do rodziny Piperaceae. Winorośl dorasta do 4 m wysokości. Na jednej łodydze znajduje się 20 – 30 kłosów z owocami. Zbiór jagód rozpoczyna się, gdy owoce zaczynają dojrzewać. Dojrzałe owoce mają intensywny czerwony kolor i wielkość około 5 mm. Ziarna czarnego pieprzu powstają poprzez zbiór niedojrzałych zielonych jagód, które są suszone na słońcu. Pod wpływem promieni słonecznych zmieniają kolor z zielonego na czarny.

Odmiany czarnego pieprzu

Czarny pieprz produkowany jest z niedojrzałych ziaren piper nigrum. W sprzedaży są różne odmiany czarnego pieprzu. Różnią się między sobą miejscem uprawy, smakiem i ceną. Najpopularniejszymi odmianami czarnego pieprzu są:

• Malabar – pochodzi z wybrzeża Malabar w południowo – zachodnich Indiach. Charakteryzuje się pikantnym smakiem i ma intensywny aromat;
• Tellicherry– pochodzi z tego samego rejonu co Malabar, to odmiana premium pieprzu. Charakteryzuje się ostrym smakiem, z wyczuwalnymi nutami cedru, kwiatów i wiśni;
• Sarawak Black – charakteryzuje się łagodnym smakiem i świeżym aromatem, z wyczuwalnymi nutami czekolady i lukrecji;
• Lampong – pochodzi z Sumatry w Indonezji. Charakteryzuje się wyczuwalnym w smaku ziemistym i dymnym aromatem;
• Pieprz czarny wietnamski – pochodzi z Wietnamu. Charakteryzuje się dużymi jagodami. W smaku wyczuwalne są cytrusowe nuty;
• Talamanca del Caribe – najpopularniejsza odmiana pieprzu. Charakteryzuje się ostrym smakiem z wyczuwalnymi ziemistymi nutami;
• Madagaskar – uprawiany na Madagaskarze. Charakteryzuje wyczuwalnym w smaku aromatem przypominające dym z hikory lub zwęglone dębowe beczki;
• Kampot – pochodzi z Kambodży. Charakteryzuje się rześkim słodkim zapachem z nutami guawy i eukaliptusa;
• Pohnpei – pochodzi z małej wyspy Micronesia. Charakteryzuje się intensywnym czarnym kolorem i lekko słodkawym aromatem;
• Penja Black – pochodzi z Kamerunu. Charakteryzuje się małym rozmiarem ziaren oraz ostrym smakiem, z wyczuwalną nutą kminku.

Czytaj też: Pieprz czarny, biały i zielony- czym się różnią?

Pieprz czarny – zawartość składników i witamin

Wartość energetyczna pieprzu czarnego to 255 kcal w 100 g produktu. W tym 64.8 g węglowodanów, 3.26 g tłuszczu i białka (10,95 g)
Pieprz czarny ma dużo błonnika pokarmowego 26.5 g w 100 g. Zawiera dużo witaminy K 163.5 mcg w 100g, witaminy C 21 mg w 100g, witaminy E- γ 4.56 mg w 100g. Bogaty jest w minerały i mikroelementy m.in. żelazo 194 mg w 100 g, mangan 173 mg w 100g, miedź 28.86 mg w 100 g. Pieprz również zawiera wiele niezbędnych fitoskładników.

Pieprz czarny ziarnisty – właściwości

Regularne stosowanie pieprzu czarnego ma wiele korzyści dla zdrowia. Ze względu na swoje właściwości antybakteryjne stosowany jest do konserwowania żywności. Pieprz czarny ma również właściwości przeciwzapalne.

Ma wysoką ilość zawartość przeciwutleniaczy

Pieprz czarny zawiera piperynę związek mający właściwości przeciwutleniające. Dieta bogata w przeciwutleniacze pomaga w zwalczaniu wolnych rodników, które m.in. przyspieszają proces starzenie się skóry.

Ma właściwości przeciwzapalne

Przewlekły stan zapalny powoduje wiele poważnych schorzeń, np. zapalenie stawów, choroby serca, cukrzycę i nowotwory. Badania wykazały, że piperyna (aktywny składnik pieprzu) – skutecznie zwalcza przewlekły stan zapalny.

Poprawia funkcjonowanie mózgu

Badania wykazały, że piperyna poprawia funkcjonowanie mózgu. Korzyści jej działania można zaobserwować zwłaszcza u osób chorych na Alzheimera i Parkinsona. Piperyna poprawia pamięć osób chorych na Alzheimera.

Poprawia poziom cukru we krwi

Niektóre badania wykazały, że piperyna obniża poziom cukru we krwi. Potwierdziły, to badania przeprowadzone na grupie 86 osób z nadwagą, które przez 8 tygodni przyjmowały piperynę. Badania wykazały, że pojawiła się u nich większa wrażliwość na insulinę.

Pomaga obniżyć poziom cholesterolu

Badania na gryzoniach wykazały, że czarny pieprz obniża poziom złego cholesterolu we krwi. Piperyna zwiększa również wchłanianie się suplementów mających działanie obniżające cholesterol. Jest to kurkuma i czerwony ryż drożdżowy.

Ma właściwości przeciwnowotworowe

Wielu naukowców stawia hipotezę, że piperyna może mieć również właściwości przeciwnowotworowe. Wstępne badania wykazały, że piperyna spowalnia rozwój komórek nowotworowych.

Zwiększa wchłanianie składników odżywczych

Pieprz może zwiększać wchłanianie niezbędnych składników odżywczych m.in. selenu i wapnia oraz niektórych związków roślinnych zawartych w zielonej herbacie i kurkumie.

Wspomaga zdrowie jelit

Badania wykazały, że skład bakterii jelitowych jest bezpośrednio powiązany m.in. z odpornością, nastrojem i chorobami przewlekłymi. Wstępne badania sugerują, że czarny pieprz może zwiększyć ilość dobroczynnych bakterii, które m.in. wspomagają odporność.

Zmniejsza uczucie bólu

Wstępne badania wykazały, że piperyna może być wykorzystywana jako naturalny środek przeciwbólowy.

Zmniejsza apetyt

Badanie wykazało, że osoby pijące wodę z czarnym pieprzem miały mniejszy apetyt w porównaniu z osobami pijących wodę smakową.

Lek na przeziębienie i grypę

Czarny pieprz i miód stosowane są w medycynie ajurwedyjskiej jako lekarstwo na choroby dróg oddechowych. W zachodnim ziołolecznictwie pieprz czarny stosowany jest jako środek antyseptyczny zapobiegający przeziębieniom i grypie.

Pomaga w leczeniu bielactwa

Bielactwo jest chorobą skóry powodującą utratę pigmentacji w niektórych obszarach (stają się białe). Według badań naukowych piperyna zawarta w pieprzu stymuluje skórę do wydzielania pigmentu. Badania wykazały, również, że miejscowe leczenie piperyną w połączeniu z terapią światłem ultrafioletowym, daje lepsze wyniki leczenia bielactwa nabytego niż farmakologiczne metody leczenia. Czarny pieprz zmniejsza również ryzyko wystąpienia raka z powodu promieniowania ultrafioletowego.

Wspomaga leczenie wrzodów układu pokarmowego

Wstępne badania wykazały, że piperyna zawarta w pieprzu ma korzystny wpływ na leczenie uszkodzeń błony śluzowej żołądka ze względu na swoje właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne.

Jako pomoc w odchudzaniu

Otoczka zewnętrzna pieprzu pomaga w rozkładzie komórek tłuszczowych. Dzięki temu pieprzne potrawy są naturalnym sposobem na utratę wagi.

Inne właściwości pieprzu czarnego

Według medycyny ajurwedyjskiej pieprz czarny zapobiega również bólu ucha i gangrenie. Sprawdzi się również jako pomoc w leczeniu przepukliny, chrypki, ukąszeniach owadów. Jest to również popularny środek stosowany w leczeniu próchnicy i bólu zębów.
Czarny pieprz ma wiele prozdrowotnych właściwości, lecz trzeba go stosować z umiarem.

Kurkuma i czarny pieprz na odchudzanie

Kurkuma i piperyna są naturalnymi składnikami pomagającymi w procesie odchudzania. Piperyna przyspiesza procesy trawienne. Kurkuma ma właściwości przyspieszające redukcję tkanki tłuszczowej, wspiera pracę wątroby i stymuluje wytwarzanie żółci. Kurkumina jest prawie w całości wydalana z organizmu, lecz w połączeniu z piperyną lepiej się wchłania. Dzięki temu przyspiesza i usprawnia zdrowe odchudzanie, czyli stopniową redukcję masy ciała. Oba składniki mają podobne działanie, lecz uzupełniają się wzajemnie. Piperyna ma działanie wzmacniające, a kurkumina podnosi poziom wrażliwości komórek na insulinę (obniża poziom cukru i warto ją stosować profilaktycznie w leczeniu cukrzycy typu drugiego).

Pieprz czarny – jak stosować?

Czarny pieprz jest uniwersalną przyprawą stosowaną do doprawiania potraw. Aby podkreślić ich smak, warto zmielić ziarna pieprzu bezpośrednio przed podaniem. Do gotowanych potraw warto użyć pieprzu na kilka minut przed zakończeniem gotowania.

• Świeżo zmielony pieprz można dodać do prawie każdego dania. Ma ostry smak, który sprawia, że dania są smaczniejsze. Czarny pieprz warto dodawać do potraw, ponieważ poprawia trawienie i zmniejsza ilość wydzielanych gazów. Pieprz czarny mielony można przechowywać tylko przez 3 miesiące, później traci swoje walory smakowe.
• Czarny pieprz można dodawać do marynowania mięsa i ryb oraz do doprawiania zup. W połączeniu z oliwą z oliwek sprawdzi się jako sos do maczania chleba. Czarny pieprz jest powszechnie stosowany w kuchni Bliskiego Wschodu do potraw mięsnych i ryżowych.
• Czarny pieprz w niewielkich ilościach można użyć do słodkich wypieków m.in. ciast z owocami, pieczywa oraz ciasteczek.
• W Indiach i Pakistanie świeżo mielony czarny pieprz miesza się z solą. Taka mieszanka jest serwowana na stołach w restauracjach. Używana jest do posypywania sałatek warzywnych i owocowych. Mieszanka ta jest używana w prowincji Pendżab.

Pieprz czarny – skutki uboczne

Czarny pieprz stosowany tylko do doprawiania potraw nie ma żadnych skutków ubocznych. Zjedzenie czarnego pieprzu w nadmiarze może powodować dolegliwości związane z układem pokarmowym: bóle brzucha, mdłości i problemy z wypróżnianiem.

Pieprz czarny – przeciwwskazania

Pieprz czarny stosowany tylko w niewielkich ilościach (tylko do doprawiania potraw) może być stosowany przez kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Czarnego pieprzu nie powinny stosować osoby z:

• chorobami nerek,
• z podrażnieniem żołądka,
• z nadwrażliwością na czarny pieprz,
• z podrażnią śluzówką jelit,
• wrzodami żołądka.

Wśród pieprzu znajdziemy też pieprz czerwony, pieprz zielony i pieprz biały.