Ziarna kakaowca uznawane są za superfoods. Dostarczają naszemu organizmowi wielu składników odżywczych, przeciwutleniaczy i witamin. Działają przeciwzapalnie i przeciwnowotworowo. Zalecane są w dietach odchudzających. Dlaczego warto jeść kakaowca w surowej postaci i gdzie go kupić?
Skąd pochodzą ziarna kakaowca?
Ziarna kakaowe lub ziarna kakaowca pochodzą z drzewa kakaowego (Theobroma cacao L.), które pierwotnie porastało lasy tropikalne Ameryki Południowej i Środkowej. Nazwę Theobroma cacao, czyli „pokarm bogów” nadał temu drzewu owocowemu Carl Linnaeus, XVIII-wieczny szwedzki botanik.
Kakaowiec właściwy to gatunek rośliny z rodziny ślazowatych. Kwitnie w cieplejszym klimacie tropikalnym i na niższych wysokościach. Drzewa lub krzewy kakaowe są stosunkowo niskie, osiągają maksymalnie 15 m wysokości. Kakaowiec pierwsze plony daje dopiero po około 5 latach od zasadzenia.
Ziarna kakaowca z punktu widzenia botanicznego są nasionami. Dojrzewają we wnętrzu dużych owalnych owoców (250 × 100 mm), przypominających wyglądem piłkę do futbolu amerykańskiego. Owoce zawierają zazwyczaj 20 do 60 nasion (ziaren kakaowca) otoczonych białym aromatycznym śluzem zwanym Baba.
W jakich krajach produkuje się kakao?
Drzewo kakaowe Theobroma pochodzi z obszarów Ameryki Południowej szczególnie z terenów Brazylii, Kolumbii i Peru. Obecnie kakao jest uprawiane w ponad 50 krajach na całym świecie, głównie na niewielkich plantacjach rodzinnych. Do największych producentów kakao należą Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana i Indonezja.
Różne odmiany kakao
Podobnie jak wiele innych drzew owocowych kakaowce mają również swoje specyficzne odmiany. Odmiana Forastero ma gładszy, bardziej zaokrąglony kształt strąka kakaowego z grubszą ścianką skorupy i daje kakao o bardziej klasycznych właściwościach i czekoladowym smaku.
Odmiana Criollo z kolei ma bardziej wydłużony kształt strąka z cieńszą ścianą skorupy i daje kakao o bardziej kwiatowym, owocowym i orzechowym smaku. Odmiana Trinitario to hybryda Forastero i Criollo.
Historia kakao
Ziarna kakaowca były istotnym elementem diety w cywilizacjach Majów i Azteków. Archeologiczne ślady odnalezione na Kostaryce wskazują, że kakao było pite przez Majów już w 400 r. p.n.e. Ziarna kakaowca spożywane były na wiele sposobów, głównie w formie zmielonej na mąkę, mieszanej z mąką kukurydzianą i gotowanej z owocami papryki a przede wszystkim jako xocolatl.
Słowo xocolatl, czyli ”czekolada” pochodzi z języka azteckiego i oznacza „gorzką wodę”. Aztekowie spożywali nasiona kakaowca w postaci napoju z papryczką chili i zielem angielskim, czasem schładzanym śniegiem.
Xocolatl z ziarna kakaowca uznawany był za silny afrodyzjak. Jak czytamy w jednej z azteckich legend, Montezuma pił czekoladę ze złotego kielicha, zanim odwiedził jedną ze swoich wielu żon.
Pierwszym obcym, który pił czekoladę, był Krzysztof Kolumb, który dotarł do Nikaragui w 1502 roku w poszukiwaniu drogi morskiej do Indii. Jednak to Hernan Cortés, przywódca wyprawy w 1519 r. do imperium Azteków, powrócił do Hiszpanii, niosąc ze sobą aztecki przepis na xocoatl (napój czekoladowy).
Hiszpanie słodzili go cukrem, cynamonem i mielonymi migdałami. Około 100 lat później gorąca czekolada dołączyła do kawy i herbaty jako popularne i prestiżowe europejskie napoje.
Zobacz też: Co lepsze – karob czy kakao?
Ziarno kakaowca – właściwości.
Ziarna kakaowca zawierają ponad 300 składników, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie i rozwój organizmu. Wśród nich znajduje się m.in. wiele witamin i minerałów, a także spore dawki potasu i miedzi, które wspomagają zdrowie układu krążenia oraz żelazo, które transportuje tlen przez organizm. W ziarnach kakaowca znajdują się również wapń i magnez, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wszystkich głównych organów.
Właściwości przeciwzapalne.
Ziarna kakaowca mają silne właściwości przeciwzapalne. Badania pokazują, że polifenole w nich zawarte mogą zmniejszać aktywność białka NF-κB, które odgrywa kluczową rolę w procesach zapalnych.
Działanie antydepresyjne.
Ziarna kakaowca są uważane za naturalny środek przeciwdepresyjny. Zawierają dopaminę, fenyloetyloaminę (PEA) i serotoninę, które są wykorzystywane do promowania dobrego zdrowia psychicznego i nastroju.
Wzmacniają odporność.
Surowe kakao ma korzystny wpływ na układ odpornościowy. Flawonoidy kakaowe pomagają zmniejszyć stan zapalny, co może pomóc poprawić ogólną odpowiedź immunologiczną. Składniki zawarte w ziarnach mogą chronić przed alergiami pokarmowym.
Poprawiają zdrowie serca.
Wiele badań wykazało, że polifenole kakaowe – w tym katechiny i antocyjany – mogą korzystnie wpływać na zdrowie serca. W badaniach wykazano, że kakao zmniejsza wiele czynników ryzyka chorób serca, takich jak wysokie ciśnienie krwi i poziom cholesterolu. Spożycie kakao poprawia czynność naczyń krwionośnych, przepływ krwi i cholesterolu HDL (dobry), jednocześnie zmniejszając LDL (zły) cholesterol i stany zapalne.
Epikatechina
Ziarna kakaowe zawierają również substancję znaną jako: epikatechina. Podejrzewa się, że działanie epikatechiny jest porównywalne z działaniem znieczulenia i penicyliny. Epikatechina prawdopodobnie zmniejsza ryzyko cukrzycy, chorób serca, raka i udarów. Ze względu na gorzki smak epikatechina jest często usuwana ze zwykłych wyrobów kakaowych. Aby czerpać korzyści z tego związku, konieczne jest kupowanie całych surowych ziaren kakaowych.
Potężny zastrzyk energii
Filiżanka kakao może dostarczyć tyle samo energii, co filiżanka kawy. Kakao zawiera jednak znacznie mniej używek i kofeiny, dlatego w kakao, nie działa tak samo pobudzająco ja kawa.
Ziarno kakaowca – jak jeść?
Ziarna kakaowca można jest w wersji surowej, jednak wielu osobom trudno jest poradzić sobie z ostrym, gorzkim smakiem. Surowe ziarna kakaowca, jak i kruszone można łatwo włączyć do wielu różnych przepisów zarówno na słodko, jak i na słono.
Oto kilka zastosowań:
- Wrzuć pokruszone ziarna kakao do porannej owsianki z innymi suszonymi owocami.
- Dodaj prażone i kruszone kakao do jogurtu naturalnego.
- Dodaj pokruszone lub zmielone ziarna kakao do swojego ulubionego smoothie.
- Używaj zamiast kawałków czekolady w przepisach na muesli.
- Używaj ich do wypieków. Świetnie nadają się do wypieków bezglutenowych i paleo, misek na smoothie, trufli i nie tylko.
- Zmiksuj pokruszone kakao z domowym masłem orzechowym.
- Dodaj zmielone kawałki kakao do deserów czekoladowych, lodów, koktajli, granoli bezglutenowej, gorącej czekolady i budyniu.
- Wymieszaj je z orzechami i suszonymi owocami, aby uzyskać energetyczną przekąskę.
- Dodaj pokruszone lub zmielone ziarna kakao do napojów kawowych, takich jak latte i cappuccino.
- Wzbogać smakiem wyraziste surowego kakao pikantne sosy np. barbecue.
- Dodaj kruszone ziarna kakao do mięs (np. steku).
Jak zrobić kakao z surowego kakao? Przepis na kakaowy napój Majów.
Składniki na 1 porcję
- 1 szklanka ekologicznego mleka koziego, krowiego lub roślinnego
- 2 łyżki stołowe kruszonych ziaren kakaowca lub surowego proszku kakaowego
- 1/4 łyżeczki mielonego cynamonu
- 1/8 łyżeczki zmielonej gałki muszkatołowej
- 1/4 łyżeczki mielonej papryczki chili
- 1-2 łyżki miodu
Przygotowanie
- W młynku lub blenderze zmiel kruszone ziarna kakaowca na proszek.
- W małej misce wymieszaj kakao i przyprawy.
- Dodaj niewielką ilość mleka, zmieszaj na pastę.
- W rondelku powoli podgrzej pozostałe mleko na średnim ogniu, upewniając się, że zostało wyjęte tuż przed gotowaniem.
- Powoli dodaj pastę do rondla i gotuj na wolnym ogniu, aż lekko zgęstnieje.
- Wlej do kubka i dodaj miód do uzyskania pożądanego smaku.
Ziarna kakaowca – gdzie kupić?
Ziarna kakaowe w surowej postaci w całości lub w formie kruszonej można kupić w sklepach ze zdrową żywnością. Cena ziarna kakaowca jest zróżnicowana i oscyluje w granicach 20 złotych za 250 g. W sprzedaży są również kruszone ziarna kakaowca, które dostępne są w sklepie Go4taste.pl.