Guma guar to dość tajemnicza, ale powszechnie występująca w produktach spożywczych, i nie tylko, substancja. Czym tak naprawdę jest czy jest szkodliwa i w jakim celu się ją stosuje?
Czym jest guma guar?
Guma guar to środek służący do zagęszczania produktów spożywczych. Szczególnie popularna jest w produktach bezglutenowych.
Guma guar jest produktem roślinnym. Wytwarzana jest z gronowej fasoli zwanej Cyamopsis tetragonoloba z rodziny motylkowatych. Nasiona tej fasoli po zebraniu są łamane. Wyłuskana część (bielmo) jest rafinowana oraz mielona na proszek. Pozostałe elementy wykorzystuje się jako paszę dla zwierząt.
Pod względem chemicznym zalicza się ją do polisacharydów. Zbudowana jest z dwóch rodzajów cukrów prostych – mannozy i galaktozy (glukomannan).
Guma guar a guma ksantanowa
Guma guar często jest mylona z innym produktem o podobnych właściwościach: gumą ksantanową. Tej drugiej również używa się głównie do zagęszczania produktów. Mają one jednak inne właściwości chemiczne i fizyczne. Guma guar to produkt naturalny, roślinny.
Guma ksantanowa ma pochodzenie ma mikrobiologiczne – wytwarzana jest głównie ze sfermentowanej kukurydzy. Jej określenie pochodzi od nazwy bakterii, z której wyrasta – Xanthonomas campestris.
W jakich produktach znajdziemy gumę guar?
Najogólniej mówiąc, guma guar ma zastosowanie w takich dziedzinach przetwórstwa jak produkcja:
- żywności;
- lekarstw;
- papieru;
- kosmetyków;
- tekstyliów;
- materiałów wybuchowych;
- wiercenie szybów naftowych.
To ogrom zastosowań, który może brzmieć naprawdę szokująco. Jednak jej stosowanie w żywności ma swoje wyjaśnienie. Zazwyczaj zastępuje ona gluten, pozwalając na uzyskanie na przykład chleba o odpowiedniej konsystencji, który może być stosowany przez wszystkich, także przez chorych na celiakię.
Inne przykłady wykorzystania gumy guar w żywności to:
- Smażenie potraw, ponieważ zmniejsza ona ilość oleju wchłanianego przez żywność podczas tego procesu;
- Wytwarzanie jogurtów o kremowej konsystencji;
- W cieście zastępuje obecność tłuszczy;
- Keczup, musztarda czy majonez dzięki niej są gęstsze;
- Niektóre napoje mają z jej dodatkiem dłuższy termin przydatności do spożycia;
- W przetworach mięsnych zapobiega oddzielaniu się tłuszczy, poprawiając konsystencję.
- W produktach spożywczych jej obecność zaznacza się skrótem E412.
Do czego stosuje się gumę guar?
Guma guar nie zmienia smaku potraw. Nie ma także aromatu. Z tego powodu jest chętnie wykorzystywana nie tylko w przemysłowej produkcji spożywczej, ale także w warunkach domowych. Można ją kupić w formie jasnego proszku, który dodaje się do wielu przyrządzanych dań. Nie jest droga, co jest kolejnym atutem. Dokładne przepisy na jej wykorzystanie można znaleźć na przykład w internecie, szczególnie na stronach przeznaczonych dla osób nie spożywających glutenu.
Zazwyczaj wykorzystuje się ją do produkcji domowych żelków, lodów albo do zagęszczania kremów.
Jakie są zalety ze spożywania gumy guar?
Guma guar ma wiele korzyści zdrowotnych ze spożycia.
Przede wszystkim pomaga w zwiększeniu zawartości błonnika w diecie, obniża cholesterol, poziom cukru we krwi i zmniejsza ryzyko chorób serca.
Dodatkowo zwiększa uczucie sytości po jedzeniu, więc może pomóc osobom, które się odchudzają. Podobnie jak błonnik, nie jest trawiona, a wydalana w całości. Przez to pobudza do pracy cały układ pokarmowy i łagodzi objawy niektórych jego chorób.
Guma guar – czy jest szkodliwa?
Spożycie gumy guar jest raczej bezpieczne. Chorzy, którzy cierpią z powodu celiakii, powinni się jednak w sprawie zastępowania nią glutenu skontaktować ze swoim lekarzem. Obecnie nie jest ustalony jej dzienny limit spożycia. Trzeba do tego podchodzić rozsądnie, ponieważ jej właściwości w połączeniu z nadmiernym spożyciem doprowadzić mogą do nudności, biegunek, etc. W rozsądnych ilościach może być spożywana także przez kobiety w ciąży i karmiące piersią. Przy jej sporym spożyciu nie można zapominać o piciu wody.
Trzeba pamiętać, że tak jak każda substancja, także guma guar może spowodować reakcję alergiczną.