Ból głowy i migrena są dolegliwościami, na które cierpi bardzo wiele dorosłych osób. Najczęściej nie zwiastują żadnych poważniejszych problemów zdrowotnych. Czy można ból głowy wyleczyć herbatą?
- Artykuł został zaktualizowany i rozbudowany o nowe treści i zdjęcia 13.12.2024
Kiedy dokucza nam ból głowy?
Ból głowy jest częstą dolegliwością występującą zarówno u dzieci, jak i młodzieży. Najczęstszymi przyczynami występowania bólu głowy są:
- zmęczenie,
- silny stres,
- problemy z gospodarką hormonalną,
- zaburzona przemiana materii,
- czynniki genetyczne,
- nieprawidłowy styl życia.
Na bóle głowy narzekają również kobiety w ciąży, u których zazwyczaj są spowodowane zmianami hormonalnymi. Ból głowy jest także charakterystycznym objawem, dla wielu jednostek chorobowych, np. grypy czy przeziębienia.
Czym są migreny i komu dokuczają?
Migrena jest przewlekłą chorobą, której cechą charakterystyczną są napadowe bóle głowy, Zlokalizowane są najczęściej za gałką oczną i mają charakter nasilający. Migrenie towarzyszą także inne dolegliwości:
- nasilenie bólu nawet przy najmniejszych dolegliwościach,
- nudności i wymioty,
- nadwrażliwość na światło, dźwięki i zapachy,
- łzawienie oczu.
U około ¼ osób z migreną występuje tzw. aura, czyli objawy neurologiczne migreny, np. mroczki przed oczami, zniekształcenia obrazu i błyski.
Migrena dotyczy głównie osób dorosłych. Na tę przypadłość cierpią także dzieci do 12 roku życia około 4-5%. Dolegliwość ta pogłębia się wraz z okresem dojrzewania, w tym czasie chorują na nią częściej kobiety niż mężczyźni.
Jak może pomóc herbata ziołowa na bóle głowy?
Herbata może przynieść wiele korzyści osobom chorującym na migrenowe bóle głowy. Może zapobiegać ich występowaniu lub zmniejszać ich nasilenie. Niektóre z herbat ziołowych przynoszą ulgę w leczeniu oraz skracają czas ich trwania. Zawierają one środki przeciwutleniające, które mają korzystny wpływ na organizm:
- blokują lub łagodzą sygnały bólowe,
- zmniejszają napięcie mięśni,
- zmniejszają stan zapalny,
- łagodzą stres,
- pomagają w kurczeniu lub rozszerzaniu naczyń krwionośnych.
Jeśli migrena jest spowodowana stresem, to ziołowe herbaty uspokajające przyniosą od ulgę w bólu, który może powodować pulsowanie lub ściskanie po bokach, gdy naczynia krwionośne w głowie gwałtownie rozszerzają się, powodując uczucie ucisku lub bólu. Niektóre herbaty ziołowe zwężają naczynia krwionośne i pomagają pozbyć się bólu.
Jaka herbata na ból głowy? Najlepsze herbaty na te dolegliwości
Jest kilka herbat, które są zalecane przy bólu głowy. Przynoszą ulgę w różnych objawach migreny takich jak: ból, nudności i odczuwanie niepokoju. Najlepszymi herbatami na migrenę i ból głowy są:
1. Herbata rumiankowa

Odpręża ciało i poprawia jakość snu. Ma działanie uspokajające. Pomaga w łagodzeniu objawów migreny. Odpręża. Łagodzi objawy nudności występujące przy migrenie. Zmniejsza napięcie w ciele i ogranicza silne czynniki bólu. Minimalizuje także stres i niepokój – czynniki, które przyczyniają się do bólu głowy. Zmniejsza także nietolerancję na światło i dźwięki już około 30 min po wypiciu naparu.


2. Herbata z kurkumy

Herbata z kurkumy zawiera aktywny składnik kurkumina, dzięki temu pomaga łagodzić migrenowy ból głowy. Wyniki badania[1] przeprowadzonego na grupie 100 osób o średnim wieku 32 lat, z epizodyczną migreną. potwierdziło, że suplementacja kurkumą i CoQ10 zmniejsza nasilenie oraz czas napadów migrenowych w porównaniu z innymi grupami.
3. Herbata goździkowa

Poprawia krążenie i zmniejsza dolegliwości migrenowe. . Goździki mają także działanie przeciwzapalne i przeciwwirusowe, dzięki temu pomagają w leczeniu infekcji wirusowych. Jeśli przyjmujesz leki na rozrzedzenie krwi, to porozmawiaj z lekarzem przed zastosowaniem herbaty, ponieważ goździki wchodzą w reakcje z lekami.
4. Herbata lawendowa

Lawenda jest ziołem stosowanym na bardzo wiele dolegliwości od lęków i depresji, po bóle głowy. Jest pomocna w leczeniu migrenowych bólów głowy.
5. Herbata miętowa

Powszechnie stosowana jest na problemy z żołądkiem. Pomaga łagodzić nudności związane z bólem głowy. Zawiera fenol i flawonoidy, dzięki temu łagodzi ból i ma działanie przeciwzapalne. Nie daje żadnych skutków ubocznych, a jej stosowanie przynosi ulgę w bólu. Olej miętowy zawarty w herbacie zmniejsza napięcie mięśniowe. Zawiera potas, wit. A i C oraz mentol zmniejsza napięciowe bóle głowy.
Badanie [2] wykazało, że olejek zawarty w herbacie z mięty pieprzowej jest skuteczny w leczeniu napięciowych bólów głowy, u dzieci od 6 roku życia i dorosłych.
W celu uzyskania dodatkowych korzyści leczniczych warto wymieszać herbatę miętową z lawendową lub imbirową.


6. Herbata z kory wierzby
Od wieków kora wierzby jest wykorzystywana do leczenia dolegliwości układu pokarmowego. Nieliczne badania naukowe[3] wykazały, że zawarte w salicylany są również składnikiem syntetycznej aspiryny. Dzięki temu jest skuteczna dla osób, które nie tolerują tabletek na ból głowy.
7. Herbata z boldo

Liście boldo są szczególnie kojarzone z korzystnym wpływem na układ trawienny, ale zioło to może być również pośrednio pomocne w łagodzeniu dolegliwości związanych z migrenami i bólami głowy. Dzięki zawartości boldyny, kwasu rozmarynowego i forskoliny, liście tej rośliny wykazują właściwości detoksykujące i wspomagają pracę wątroby. Boldo może być szczególnie pomocne w przypadku bólów głowy spowodowanych niestrawnością lub kacem. Co więcej, zioło to ma działanie uspokajające i relaksujące.
8. Herbata z wrotyczu pospolitego

Wrotycz pospolity to mniej znane, ale skuteczne zioło pomocne w walce z bólami głowy. Zawiera flawonoidy, seskwiterpeny i olejki eteryczne, które działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Te związki mogą wspierać organizm w łagodzeniu silnych bólów głowy oraz migren.
Herbaty z kofeiną na bóle głowy – pić czy nie?
Gdy boli głowa, to powinieneś zrezygnować z herbaty z kofeiną. Najczęściej wytwarzana jest z liści Camellia sinensis. Są to czarna, zielona i oolong. Kofeina może powodować zmniejszenie naczyń krwionośnych, które się ponownie rozszerzają, powodując ucisk i ból. Substancja ta ma działanie moczopędne, które może być przyczyną odwodnienia. Herbaty z liści Camellia sinensis mają wiele zalet, lecz nie mogę być stosowane na bóle głowy.
Jeśli walczysz z bólem głowy, to sięgnij zawsze po herbatę ziołową. Jeśli cierpisz na sezonowe alergie, to wybierz herbatę o niskiej zawartości histaminy. Gdyby głowa bolała z powodu sezonowej alergii lub wrażliwości na pyłki.
Jak przygotować herbaty na migrenę i ból głowy?
Skuteczność herbat ziołowych na ból głowy czy migreny zależy nie tylko od wyboru odpowiedniego zioła, ale również od jego właściwego przygotowania. W większości przypadków herbaty ziołowe przygotowuje się w podobny sposób, choć istnieją pewne odstępstwa od reguły. Oto zasady przygotowania herbat ziołowych:
- Wybór odpowiednich ziół
Najpierw zdecyduj, które zioło chcesz wykorzystać. Dobierz je do swoich potrzeb, uwzględniając ewentualne przeciwwskazania (np. niektóre zioła nie są zalecane kobietom w ciąży, karmiącym piersią, dzieciom lub osobom z określonymi schorzeniami). - Wsyp odpowiednią ilość ziół do kubka
Zazwyczaj stosuje się około 1 łyżeczkę suszonych ziół lub 1–2 łyżki świeżych na filiżankę (200–250 ml) gorącej wody. Najlepiej sugerować się dawkowaniem podanym na opakowaniu. - Metoda przygotowania
W zależności od rodzaju ziół można stosować dwie metody:- Parzenie. Większość delikatnych ziół (np. rumianek, melisa) wystarczy zalać wrzątkiem, przykryć i odstawić na 5–10 minut.
- Gotowanie. Twardsze składniki (np. korzeń kozłka, kora wierzby) często wymagają zagotowania i krótkiego gotowania (5–10 minut), a następnie odstawienia do ostygnięcia.
- Filtrowanie i picie
Po zakończeniu parzenia lub gotowania odcedź napar. Pij go ciepły lub letni, zgodnie z zaleceniami (zwykle 2–4 filiżanki dziennie, ale dokładna ilość zależy od zioła). Do filtrowania najlepiej używać sitka lub specjalnego zestawu do zaparzania herbat. - Bezpieczne dawki i środki ostrożności
Przed rozpoczęciem regularnego spożywania herbat ziołowych skonsultuj się z lekarzem, szczególnie jeśli:- Jesteś w ciąży lub karmisz piersią,
- Przyjmujesz leki,
- Masz problemy zdrowotne.
Przestrzegaj zalecanych dawek i nie przekraczaj podanej ilości naparu na dobę.
Herbaty ziołowe na migrenę – czy są jakieś przeciwwskazania?
Większość herbat ziołowych wymienionych na liście może pomóc złagodzić lub przynieść ulgę w bólu głowy dzięki swoim właściwościom uspokajającym, przeciwbólowym czy przeciwzapalnym. Szczególnie pomagają przy dolegliwościach, które w dużej mierze są związane ze stresem, lękiem lub nadmiernym spożywaniem napojów stymulujących, takich jak energetyki, czarna herbata czy mocna kawa.
Należy jednak pamiętać, że stosowanie herbat ziołowych nie powinno zastępować leczenia przepisanego przez lekarza. Powinny one być stosowane jedynie jako uzupełnienie leczenia, a silne lub częste bóle głowy należy skonsultować z neurologiem.
Nie zapominajmy, że pomimo tego, iż większość herbat ziołowych jest bezpieczna do spożywania, istnieją pewne grupy osób, które powinny ograniczyć ich spożycie lub całkowicie zrezygnować z ich picia. Do tych grup należą między innymi:
Kobiety w ciąży i karmiące piersią
Kobiety w ciąży lub karmiące piersią powinny szczególnie uważać na spożywanie herbat ziołowych. Nie do końca wiadomo, jaki wpływ niektóre zioła mogą mieć na płód, noworodka lub niemowlę. Wprowadzenie jakichkolwiek herbat ziołowych w tym okresie powinno być skonsultowane z lekarzem prowadzącym. Niektóre źródła zalecają unikanie następujących herbat: z boldo, melisy, mięty pieprzowej, lawendy, kozłka lekarskiego, a także ograniczenie spożycia herbat imbirowych, z wierzby białej oraz wrotyczu pospolitego.
Małe dzieci
Niektóre zioła są niewskazane dla dzieci, szczególnie poniżej drugiego roku życia. Pamiętajmy, że dzieci są bardziej wrażliwe na działanie ziół, które mogą być bezpieczne dla dorosłych, ale szkodliwe dla młodego organizmu. Do herbat ziołowych, które w żadnym wypadku nie powinny być podawane dzieciom, należą:
- Herbata z boldo,
- Mięta pieprzowa (dla dzieci poniżej 2. roku życia),
- Kozłek lekarski (dla dzieci poniżej 12. roku życia),
- Wierzba biała.
Osoby przyjmujące leki
Niektóre zioła mogą wchodzić w interakcje z lekami, wzmacniając lub osłabiając ich działanie, co w dłuższym okresie może powodować działania niepożądane. Dotyczy to m.in. leków na tarczycę, przeciwzakrzepowych czy obniżających ciśnienie. Warto zwrócić uwagę na dawki i możliwe interakcje:
- melisa – może nasilać działanie leków nasennych i wpływać na działanie leków na tarczycę.
- imbir – może zwiększać ryzyko krwawienia u osób stosujących leki przeciwzakrzepowe.
- wierzba biała – przeciwwskazana u osób uczulonych na aspirynę lub stosujących leki przeciwzakrzepowe.
- kurkuma – może zwiększać ryzyko krwawienia u osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe.
- wrotycz pospolity – przeciwwskazany u osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe.
Inne przeciwwskazania
Niektóre herbaty są niewskazane dla osób z określonymi chorobami. Na przykład:
- herbata z boldo – niewskazana dla osób z chorobami wątroby.
- mięta pieprzowa – powinna być unikana przez osoby z zapaleniem żołądka, kamieniami żółciowymi czy innymi chorobami wątroby.
- herbata z lawendy – niewskazana dla osób z wrzodami żołądka.
- wierzba biała – niezalecana osobom z problemami żołądkowo-jelitowymi, takimi jak wrzody, zapalenie żołądka, refluks, zapalenie okrężnicy czy zapalenie uchyłków.
Materiały źródłowe
- Parohan, M., Sarraf, P., Javanbakht, M. H., Foroushani, A. R., Ranji-Burachaloo, S., & Djalali, M. (2021). The synergistic effects of nano-curcumin and coenzyme Q10 supplementation in migraine prophylaxis: a randomized, placebo-controlled, double-blind trial. Nutritional neuroscience, 24(4), 317–326. https://doi.org/10.1080/1028415X.2019.1627770
- [Olejek z mięty pieprzowej w ostrym leczeniu napięciowego bólu głowy] – PubMed (nih.gov)
- Shara, M., & Stohs, S. J. (2015). Efficacy and Safety of White Willow Bark (Salix alba) Extracts. Phytotherapy research : PTR, 29(8), 1112–1116. https://doi.org/10.1002/ptr.5377