Suszona żurawina to słodki, pyszny i wartościowy przysmak, który warto włączyć do swojej diety. Jakie korzyści dla organizmu daje regularne spożywanie suszonej żurawiny?
- Artykuł został zaktualizowany i rozbudowany o nowe treści i zdjęcia autorskie 19.06.2024 r.
Pochodzenie żurawiny suszonej
Żurawina to niewielki, wieloletni krzew zimozielony. Najlepsze warunki dla wzrostu tej rośliny to gleby kwaśne, dlatego występuje ona na torfach oraz w borach bagiennych. Najpopularniejszą odmianą żurawiny jest wieloowocowa, pochodząca z Ameryki Północnej. Wydaje ona z siebie niewielkie owoce w kolorze ciemnoczerwonym.
Po zebraniu owoców z krzewu, są one poddawane procesowi suszenia. Dzięki temu mogą być dłużej przechowywane, a do tego koncentracji ulega zawartość pozytywnych składników odżywczych. Suszenie owoców to bardzo dobra propozycja na konserwację owoców.
Wśród największych producentów żurawiny na świecie wymienić można: Stany Zjednoczone, Kanadę, Białoruś, Azerbejdżan, Łotwę, Holandię i Wielką Brytanię.
Żurawina suszona i jej wartości odżywcze
Suszona żurawina słodzona sokiem jabłkowym zawiera w sobie wiele cennych składników odżywczych, jest bogata w błonnik i przeciwutleniacze. Jest źródłem witaminy C, E, witamin z grupy B, kwasu benzoesowego i flawonoidów oraz minerałów jak cynk, potas, fosfor, wapń, magnez czy jod. Suszenie kondensuje zawartość witamin i minerałów, co powoduje, że garść suszonych żurawin „ma moc” porównywalną ze szklanką soku żurawinowego.
Suszona żurawina wartości odżywcze na 100 gram:
- kalorie (wartość energetyczna): 308 kcal / 1290 kJ;
- białko: 0,07 g;
- tłuszcz ogółem: 1,37 g;
- nasycone: 0,103 g;
- jednonienasycone: 0,198 g;
- wielonienasycone: 0,658 g;
- omega-3: 0,032 g;
- omega-6: 0,626 g;
- węglowodany: 82,36 g;
- błonnik pokarmowy: 5,7 g.
Suszona żurawina – witaminy:
- wit. E: 1,07 mg;
- wit. K: 3,8 µg;
- wit. C: 0,2 mg;
- wit. B1: 0,007 mg;
- wit. B2: 0,016 mg;
- wit. B3 (PP): 0,990 mg;
- wit. B6: 0,038 mg;
- wit. B5 (kwas pantotenowy): 0,217 mg.
Suszona żurawina – minerały:
- wapń: 10 mg;
- żelazo: 0,53 mg;
- magnez: 5 mg;
- fosfor: 8 mg;
- potas: 40 mg;
- sód: 3 mg;
- cynk: 0,11 mg;
- miedź: 0,08 mg;
- mangan: 0,27 mg;
- selen: 0,5 µg.
Swój charakterystyczny, cierpko-gorzki smak żurawina zawdzięcza obecności kwasu cytrynowego i jabłkowego.
Żurawina suszona – właściwości
Zapobiega i pomaga leczyć infekcje dróg moczowych
Suszona żurawina jest świetnym źródłem proantocyjanidyn. Są to związki chemiczne, których zadaniem jest ochrona przed przywieraniem bakterii Escherichia coli do ścianek nabłonkowych układu moczowego. Dzięki temu chronią układ moczowy przed zakażeniami. Takie działanie jest bardzo istotne dla kobiet w ciąży. Nieco cierpkie w smaku jagody żurawiny zawierają w składzie sporo cytrynianów. Mogą one ograniczać powstawanie złogów szczawianowo-wapniowych. Z tego powodu regularne picie dużej ilości soku żurawinowego pozwala zapobiegać powstawaniu kamieni nerkowych, ale także je rozpuszczać.
Przeczytaj więcej: Dlaczego żurawina pozytywnie wpływa na drogi moczowe?
Chroni układ krążenia i wątrobę
Dzięki wysokiej zawartości przeciwutleniaczy w żurawinie można poprawić funkcjonowanie serca, płuc, układu krążenia i wątroby! Jedzenie większej ilości żurawiny (suszonej lub świeżej) obniża cholesterol, wspiera funkcjonowanie układu krążenia, jak również proces detoksykacji wątroby!
Wzmacnia odporność
Żurawina jest jednym z najlepszych naturalnych źródeł witaminy C. Posiada jej więcej niż inne owoce suszone. Dodanie suszonych żurawin do diety to doskonały sposób na wzmocnienie funkcji immunologicznych i ochronę organizmu przed zagrożeniami!
Zapobiega nowotworom
Żurawina chroni organizm przed niektórymi nowotworami, takimi jak rak prostaty, piersi, jelita grubego i płuc. Żurawina może zablokować szeroką gamę enzymów, które przyczyniają się do powstawania, wzrostu i rozprzestrzeniania się komórek nowotworowych.
Poprawia trawienie
Żurawina suszona to wysoka zawartość błonnika. To włókno roślinne jest przydatne w procesie pozbywania się z organizmu odpadów przemiany materii, jednocześnie wpływając na jej tempo. Dieta bogatoresztkowa jest zalecana osobom, które chcą się odchudzić, a także diabetykom. To również profilaktyka zaparć i otyłości. Żurawina ma dobre właściwości odtruwające, pomaga usunąć z organizmu toksyny, a do tego reguluje przemianę materii. W tym celu warto również pić sok żurawinowy.
Błonnik w wysuszonej żurawinie może pomóc powstrzymać bakterie Helicobacter pylori przed przyleganiem do ścian żołądka i eliminuje ryzyko infekcji.
Żurawina suszona a cukrzyca
Czy diabetycy mogą spożywać suszoną żurawinę? Przeczytaj więcej w artykule: Dlaczego suszona żurawina jest słodka?
Jaką suszoną żurawinę wybrać?
Żurawinę można kupić w sklepach pod różną postacią. Dostępna jest żurawina świeża, a także żurawina suszona. Większość suszonych żurawin produkowanych komercyjnie zawiera dodatek cukru i są powlekane niewielkimi ilościami oleju roślinnego, aby zapobiec ich sklejaniu. W ten sposób są słodsze i przyjemniejsze w smaku. Żurawina suszona dostępna w sklepach zawiera konserwanty, które zapobiegają psuciu się owoców.
Najlepsza żurawina suszona pochodzi z upraw ekologicznych. Ekologiczna suszona żurawina produkowana jest w sposób naturalny, nie zawiera konserwantów oraz dodatku cukru. W ten sposób jest zdrowsza i mniej kaloryczna. Taką żurawinę suszoną dostaniemy w sklepach z żywnością ekologiczną. Możemy ja również ususzyć samodzielnie. Dobrym wyborem jest również żurawina liofilizowana.
Żurawina suszona z cukrem
Rodzaj suszonej żurawiny, którą najczęściej spotkamy na półkach sklepowych. Zawiera dodatek cukru, a także niewielkie ilości oleju roślinnego, który zapobiega sklejaniu się owoców ze sobą.
Żurawina suszona z sokiem jabłkowym
W procesie produkcji żurawiny zamiast cukru dodaje się zagęszczony syrop jabłkowy, który zawiera naturalne cukry. W ten sposób żurawina jest znacznie słodsza, a jednocześnie zawartości ilość cukru, jaka znajduje się w jej składzie, jest zredukowana do minimum.
Warto w tym miejscu podkreślić, że sprzedawana na rynku polskim w sprzedaży żurawina z dodatkiem soku jabłkowego pochodzi od kilku producentów. Pomimo tego, że z tym oferowane owoce żurawiny różnią się od siebie tylko nieznacznie sposobem wytwarzania, to jest to zauważalne w ich w smaku i konsystencji owoców.
Żurawina suszona z sokiem jabłkowym oferowana w sklepie Go4taste.pl cechuje się większą miękkością i soczystością owoców. W procesie produkcji dojrzałe i zdrowe jagody żurawiny wielkoowocowej (Vaccinium macrocarpon) zalewane zagęszczonym koncentratem soku jabłkowego. Jagody są zaparzane aż do momentu osiągnięcia wymaganego poziomu cukru w skali Brix.
Następnie owoce żurawiny są suszone do określonej wilgotności i lekko spryskiwane olejem słonecznikowym. Żurawina w ten sposób przygotowana cechuje się odpowiednią miękkością i soczystością. Owoce innych producentów pomimo zbliżonego procesu produkcji cechują się większym wysuszeniem, co wpływa na ich walory smakowe i słodycz. Z tego powodu w trakcie zakupu warto zwracać uwagę na konsystencję i wygląd żurawiny.
Żurawina liofilizowana
To owoce żurawiny, które poddane są odwodnieniu w procesie liofilizacji. Do żurawiny nie są dodawane żadne konserwanty ani cukier. Owoce zachowują swój naturalny nieco cierpki smak i wiele wartości odżywczych. To wariant, dla osób chcących zachować naturalne właściwości tego owocu, a jednocześnie zredukować spożywanie cukru w swojej diecie.
Jaka żurawina – liofilizowana czy kandyzowana?
Suszonej żurawiny nie powinno się mylić z kandyzowaną żurawiną, która jest dodatkowo uzupełniona o niezdrowy syrop glukozowo-fruktozowy. Suszenie żurawiny powinno się odbywać bez obecności dwutlenku siarki.
Więcej na ten temat przeczytaj w artykule: Żurawina liofilizowana czy kandyzowana?
Ile można jeść suszonej żurawiny dziennie?
Nie ma określonej „dawki” suszonej żurawiny, która jest rekomendowana do spożycia w ciągu dnia. Wielkość porcji zależna jest od zapotrzebowania organizmu i stosowanej diety. Zazwyczaj sugerowana porcja to 40 g. W takiej ilości suszonej żurawiny znajdują się 124 kalorie. W 100 g tych owoców aż 308 kcal.
Zastosowanie żurawiny w kuchni
Suszone owoce żurawiny są pozbawione cierpkości, naturalnie słodkie. Taki dodatek sprawdzi się do deserów, ciast, koktajli, muesli. Produkt w formie suszonej z równym powodzeniem dodać można do potraw wytrawnych, na przykład mięsa z sosem. Tradycyjnie jest to dodatek do mięsa indyka oraz dziczyzny, w formie sosu żurawinowego. Suszoną żurawinę dodawać można do ciepłej wody, tworząc napar będący naturalnym lekiem na problemy z układem moczowym.
Co zrobić z suszonej żurawiny? Sprawdzone pomysły.
Oto kilka sprawdzonych sposobów na wykorzystanie z suszonej żurawiny w kuchni.
Przekąska — zdrowsza alternatywa dla tradycyjnych słodyczy
Suszona żurawina może stanowić doskonałą i wartościową przekąskę, którą można spożywać zamiast batonika czy cukierka. Pomimo tego, że zawiera ona również cukier, stanowi doskonałą alternatywę dla tradycyjnych słodyczy. Warto zwrócić uwagę na żurawinę w czekoladzie, która idealnie sprawdzi się dla miłośników czekolady i słodyczy.
Doskonały dodatek do porannej owsianki lub muesli
Suszoną żurawinę można wrzucić do pysznej, gorącej owsianki, którą spożywamy na śniadanie. Tylko jedna porcja suszonej żurawiny (ok. 40 g) zawiera aż 2,10 błonnika, co stanowi aż 8% dziennego zapotrzebowania na ten składnik.
Dodaj do wypieków
Suszone owoce żurawiny to doskonały dodatek do różnego rodzaju wypieków urozmaicą smak ciasta, tortów, ciasteczek muffinek, a nawet domowego chleba.
Połącz z kaszą
Suszona żurawina stanowi dosyć interesujące uzupełnienie drobnych kasz jak kuskus czy komosa ryżowa. Owoce można wrzucić do kuskusu przyprawionego curry, prażonymi migdałami, orzeszkami pinii czy świeżą miętą.
Innym pomysłem jest sałatka z komosy ryżowej z suszoną żurawiną i plasterkami jabłka i octem balsamicznym.
Przygotuj pilaw z dodatkiem żurawiny
Suszona żurawina świetnie komponuje się z ryżem. Można wykorzystać ją przygotowaniu pilawu, czyli ryżu ugotowanego na bazie bulionu z różnymi dodatkami i warzywami.
Połącz z serkiem śmietankowym i selerem
W USA popularne jest łączenie tych trzech składników, które stanowią pyszną i popularną przekąskę dla dzieci. Red Ants on a Log, czyli „czerwone mrówki na kłodzie” to zdrowy i łatwy do przygotowania przysmak.
Przepis Red Ants on a Log
Składniki:
- 4 łodygi selera
- 1/2 szklanki serka śmietankowego
- 1 szklanka suszonej żurawiny
Przygotowanie:
- Umyj dokładnie łodygi selera.
- Rozsmaruj na nich serek.
- Posyp suszoną żurawiną i pokrój na trzy części.
Do przygotowania koktajli
Suszona żurawina to wspaniały dodatek do pysznego smoothie. Owoce żurawiny zawierają wiele cennych składników odżywczych, których potrzebuje organizm
Jedz z orzechami
Owoce suszonej żurawiny warto łączyć z różnego typu orzechami np. pekan laskowymi czy włoskimi. To nie tylko smaczne i bogate w smaki, ale przede wszystkim sycące połączenie. Garść mieszanki orzechów i żurawiny wystarczy, żeby zaspokoić swój głód na długo.
Dodaj do mięsa lub drobiu
Żurawina to przede wszystkim doskonały i orzeźwiający dodatek do różnego typu między świetnie smakuje zarówno z wieprzowiną, jak i dodana do sałatki z kurczaka
Suszona żurawina na skórę i włosy
Spożywanie suszonej żurawiny może mieć również korzystny wpływ na naszą urodę i wygląd. Składniki w niej zawarte pozytywnie wpływają na kondycję skóry i włosów.
Zmniejsza stany zapalne skóry
Aminokwasy, znajdujące się w owocach żurawiny, przyczyniają się do odbudowy komórek skóry i niwelują stany zapalne wywołane środowiskiem zewnętrznym jak zaczerwienia, czy obrzęki. Przeciwutleniacze chronią komórki skóry przed stresem oksydacyjnym. Wpływają również na redukcję trądziku ciemnych plam i łagodzą podrażnienia skóry.
Działa przeciwstarzeniowo
Suszona żurawina zawiera również spermidynę. To naturalna substancja zaangażowana autofagię, czyli naturalny proces samooczyszczania organizmu ze zbędnych uszkodzonych komórek. Wpływa również na opóźnianie komórek skóry przed procesem starzenia. Flawonoidy zawarte w tych owocach zmniejszają też zmarszczki, niewielkie bruzdy i zapadniętą skórę. Spożywanie żurawiny może również stymulować produkcję kolagenu, który pomaga w utrzymaniu elastyczności i jędrności skóry.
Wspomaga wzrost włosów
Suszony sok żurawinowy wspomaga wzrost i grubość włosów. Witamina C i przeciwutleniacze znajdujące się w składzie wzmacniają cebulki włosowe i gwarantują ich odnowę. Pijąc sok z suszonej żurawiny, zmniejszamy łamliwość i hamujemy proces wypadania włosów.
Przepis na suszony sok żurawinowy
Składniki:
- ½ szklanki suszonej żurawiny
- 3 łyżeczki miodu
- Kruszony lód
Przygotowanie:
- Umyj dokładnie owoce suszonej żurawiny wodą.
- Dokładnie zblenduj, aby uzyskać płynną masę.
- Wymieszaj z miodem i kruszonym lodem z odrobiną wody.
- Pij na zdrowie!
Suszona żurawina – skutki uboczne i przeciwwskazania
Jedzenie suszonej żurawiny nie wiąże się z wieloma skutkami ubocznymi, o ile jest spożywana z umiarem. Najczęstsze działania niepożądane, które mogą wystąpić, to rozstrój żołądka lub biegunka.
Małe dzieci
Nadmierne spożycie suszonej żurawiny przez dzieci może prowadzić do zaburzeń żołądkowych, dlatego warto ograniczyć ilość spożywanych owoców, zwłaszcza w przypadku małych dzieci.
Osoby z kamicą nerkową i chorobami nerek
Osoby, u których w przeszłości występowała kamica nerkowa, powinny unikać spożywania żurawiny w dużych ilościach. Żurawina zawiera bowiem duże ilości szczawianów, które mogą przyczyniać się do powstawania kamieni nerkowych.
Osoby z chorobami wątroby
Osoby cierpiące na choroby wątroby również powinny zachować ostrożność przy spożywaniu suszonej żurawiny, aby uniknąć pogorszenia swojego stanu zdrowia.
Osoby z cukrzycą typu 2
Diabetycy powinni być ostrożni przy spożywaniu suszonej żurawiny, zwłaszcza tej z dodatkiem cukru, ponieważ może ona wpływać na poziom cukru we krwi.
Alergie
Choć żurawina suszona jest owocem o niskim ryzyku wystąpienia alergii, reakcje uczuleniowe na samą żurawinę zdarzają się niezwykle rzadko. Mogą jednak wystąpić u osób uczulonych na siarczyny, szczególnie jeśli żurawina była konserwowana dwutlenkiem siarki.
Pacjenci przyjmujący leki rozrzedzające krew
Osoby przyjmujące leki rozrzedzające krew, takie jak warfaryna, powinny zachować szczególną ostrożność. Istnieją potencjalne interakcje między warfaryną a spożyciem żurawiny, które mogą wpływać na skuteczność leczenia. Należy poinformować lekarza, jeśli pacjent przyjmuje już leki rozrzedzające krew, przed rozpoczęciem spożycia żurawiny.
W związku z powyższym, choć suszona żurawina może być zdrowym dodatkiem do diety, warto spożywać ją z umiarem i zwracać uwagę na ewentualne przeciwwskazania zdrowotne, aby uniknąć niepożądanych skutków ubocznych.
Jak przechowywać suszoną żurawinę?
Suszona żurawina podlega takim samym warunkom przechowywania jak inne suszone owoce. Aby nasza suszona żurawina zachowała swoje wartości odżywcze możliwie jak najdłużej, należy trzymać ją w szczelnym, suchym i chłodnym miejscu. Tak przechowywana żurawina może wytrzymać długo w dobrej jakości, a swoje wartości odżywcze utrzymuje przez co najmniej 12 miesięcy. Jeżeli minie ten okres, również nie ma się czego martwić – żurawina nadal będzie zdatna do spożycia, choć może stracić swoje walory smakowe i właściwości odżywcze.
Żurawina liofilizowana znacznie dłużej zachowuje swoje wartości odżywcze. Przechowujemy ją dokładnie tak samo jak suszoną żurawinę. Podstawą jest miejsce pozbawione wilgoci i szczelny pojemnik. Żurawina liofilizowana w dobrej postaci może przetrwać nawet dwa-trzy lata, a nawet dłużej.
Materiały źródłowe:
- Platta A. Rola diety bogatoresztkowej w profilaktyce i leczeniu zaparć, otyłości, cukrzycy i chorób układu sercowo-naczyniowego [w:] „Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni”, nr 86 2014.
- Przepis na sok z suszonej żurawiny, https://www.netmeds.com/ [dostęp 27.08.2021]