Obecnie coraz więcej osób przekonuje się o dobroczynnym wpływie kaszy jaglanej na zdrowie. Nie zakwasza organizmu, jest lekka, smaczna i ma niski indeks glikemiczny – co jest bardzo ważne zwłaszcza dla osób chorujących na cukrzycę.
Jak powstaje mąka jaglana?
Mąka jaglana to nic innego jak zmielona kasza jaglana, która po wielu latach niebytu, powróciła z impetem na polskie stoły, aby zyskać tytuł królowej kasz.
Niewiele osób wie, że mąka jaglana powstaje z prosa, czyli jednego z najdłużej uprawianych zbóż na całym świecie. Największą popularnością cieszy się w Afryce, Polsce oraz Chinach. Proso jest jednym z najszybciej dojrzewających zbóż, przy ładnej pogodzie można je zbierać już po 60 dniach od wysiewu.
Dlaczego warto używać mąki jaglanej?
Mąkę jaglaną warto stosować ze względu na jej właściwości odżywcze i witaminy. Choć jest bardzo kaloryczna, ma 378 kcal w 100 g, to ma wiele właściwości odżywczych: 73 g węglowodanów złożonych, 11 g białka, 7,3 g tłuszczu oraz 9 g błonnika pokarmowego.
Mąka jaglana jest świetnym źródłem wielu witamin i składników mineralnych. Proso jest bogate w witaminy z grupy B (zwłaszcza B1, B2 i B6 oraz kwas foliowy) oraz wit. E. Mąka jaglana zawiera duże ilości mikroelementów: fosforu, magnezu, manganu, miedzi, jodu, bromu, wapnia, selenu i żelaza.
W mące jaglanej znajdują się również aminokwasy, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania, czyli:
- tryptofan – wspiera układ nerwowy,
- lecytyna- buduje mięśnie,
- izoleucyna -wspierająca metabolizm.
Dla kogo szczególnie polecana jest mąka jaglana?
Mąką jaglana powinny używać zwłaszcza osoby:
- z anemią ze względu na duże ilości żelaza;
- chorujące na celiakię lub z alergią na gluten- mąka jaglana jest bezglutenowa;
- mające problem z przemianą materii- w 100 g mąki, jest aż 9g błonnika pokarmowego, który wspomaga przemianę materii;
- mające problemy z sercem- mąka obniża ciśnienie krwi i reguluje nadciśnienie;
- znajdujące się w grupie ryzyka zachorowania na nowotwory- w mące jaglanej znajdują się antyoksydanty, które mają działanie przeciwnowotworowe;
- starające się o potomstwo- mąka jaglana jest bogata w witaminy z grupy B, wit. E oraz selen, żelazo i tryptofan. Te witaminy i minerały wspomagają układ rozrodczy damski i męski.
Właściwości lecznicze mąki jaglanej były wykorzystywane w tradycyjnej medycynie ludowej. Leczono nią m.in. wrzody, ropnie i krwiomocz.
Mąka jaglana w kuchni światowej
Mąka jaglana jest jednym z podstawowych produktów żywnościowych w Afryce. W wielu plemionach afrykańskich kaszę jaglaną rozdrabnia się na mąkę za pomocą 6 mis. Ulubioną potrawą senegalskich dzieci jest „rouy”, czyli pudding z mąki jaglanej i wody. W Kenii dodatkiem do wielu dań jest „uij”, czyli rodzaj zacierki z mąki: jaglanej i kukurydzianej z dodatkiem sorgo.
Mąka jaglana jest dla Chińczyków ważnym produktem, ponieważ jest wytwarzana z prosa. Uprawę tego zboża nauczył mieszkańców Chin legendarny cesarz Shennong, zwany Boskim Rolnikiem. W północnych chinach tradycyjną potrawą jest kleik z mąki jaglanej z dodatkiem cukru i owoców osmantusa, czyli „chatango”.
Mąka jaglana mimo wielu swoich zalet jest mało popularna w Europie. Stosowana jest głównie przez osoby na diecie lub preferujące zdrowe odżywianie. Dlatego mąkę jaglaną można zakupić głównie w sklepach ekologicznych lub ze zdrową żywnością.
Domowa mąka jaglana
Mąkę jaglaną można również przygotować samodzielnie w domu, jest to łatwy, lecz pracochłonny proces. Wystarczy tylko sparzyć kaszę wrzątkiem, odcedzić. Gdy obeschnie z resztek wody, to należy prażyć ją około 30 min w nagrzanym piekarniku. Gdy ziarna będą już wyschnięte, to należy je ostudzić. Następnie zmielić w młynku do kawy.
O czym warto wiedzieć, stosując mąkę jaglaną w kuchni?
Jeśli chcesz zacząć stosować kaszę jaglaną w swojej kuchni, to musisz wprowadzać ją bardzo powoli, czyli zamieniając proporcję mąki pszennej do jaglanej, aby w efekcie wykluczyć stosowanie mąki pszennej.
Mąka jaglana ma lekko słodkawy smak, z orzechową nutą. Dlatego najlepiej sprawdza się do słodkich potraw i wypieków. Brak glutenu powoduje, że ciasta nie wyrastają tak dobrze, jak na mące pszennej, choć są równie smaczne. Połączenie mąki jaglanej z mąką orkiszową lub ryżową sprawdzi się np.: jak zagęstnik do zup i sosów.
Smaczne i zdrowe potrawy z mąki jaglanej
Z mąki jaglanej można przyrządzić wiele smacznych potraw. Przysmakiem wielu dzieci są placuszki bananowe z mąką jaglaną. Aby zrobić takie placuszki, należy rozgnieść banana widelcem, dodać odrobinę cukru trzcinowego i około 3 łyżki mąki. Smażyć na rozgrzanym tłuszczu.
Placuszki z cukinii
Placuszki z cukinii są przysmakiem wielu wegetarian. Do zrobienia tych placuszków będą potrzebne:
Składniki:
- 2 duże cukinie,
- 3 czubate łyżki mąki jaglanej,
- jajko,
- sól i pieprz.
Przygotowanie:
Cukinię należy obrać i zetrzeć na tarce na grubych oczkach, połączyć z pozostałymi składnikami. Smażyć na rozgrzanym tłuszczu.
Muffinki z mąki jaglanej
Muffinki z mąki jaglanej są zdrową alternatywą dla sklepowych słodyczy.
Składniki:
- 120 g mąki jaglanej,
- 50 g maki gryczanej,
- 2 dojrzałe banany,
- 2 jajka,
- 50 g startej czekolady,
- 0,5 szklanki mleka – ja używam mleko owsiane,
- 3 łyżki oleju,
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia.
Przygotowanie:
Banany należy rozdrobnić, dodać jaja, olej i utrzeć na gładką masę. Następnie należy dodać mąkę, proszek do pieczenia i czekoladę. Piec w piekarniku nagrzanym do 180°C przez 30 min.
Przechowywanie mąki jaglanej
Mąka tak jak kasza nie może być przechowywana zbyt długo po otwarciu, ponieważ szybko zaczyna gorzknieć. Aby wydłużyć czas przydatności do spożycia, należy przechowywać ją w szczelnie zamkniętym opakowaniu w ciemnym miejscu. Polecam przechowywać taką mąkę w ceramicznym pojemniku. Niestety mąka jaglana jest przysmakiem moli spożywczych, dlatego podczas jej przesypywania należy ją sprawdzić, czy nie ma drobnych jajeczek i małych pajęczyn.