Siemię lniane i jego właściwości

Len zwyczajny posiada nasiona, które wykorzystuje się w ziołolecznictwie. Są one wówczas nazywane siemieniem lnianym. To bardzo drobne ziarenka w kolorze ciemnego brązu lub złocistym. jakie mają właściwości?

Siemię lniane jest w medycynie ludowej wykorzystywane już od lat, przede wszystkim jako środek łagodzący dolegliwości ze strony układu trawiennego. Sam len uprawiany jest już od kilku tysięcy lat. Znany był w starożytnym Egipcie, Chinach i Babilonii. Obecnie siemię lniane zaliczane jest do grona superfoods.

Nasiona lnu czy siemię lniane — jaka jest różnica?

Nie ma żadnej różnicy. Nasiona lnu i siemię lniane to terminy określające nasiona rośliny o łacińskiej nazwie Linum usitatissimum. W praktyce spotkamy się z takimi nazwami jak: len brązowy, nasiona lnu brązowego czy siemię lniane. Różnica w nazewnictwie wynika z zastosowania. W przypadku gdy się nasiona lnu są wykorzystywane do spożywania, wtedy nazywane są siemię lnianym. Gdy nasiona stosowane są w innym celu np. jako pasza dla zwierząt, do produkcji tkanin lub papieru wówczas określane są jako nasiona lnu.

Wartości odżywcze

Wartości odżywcze na 100 gram siemienia lnianego

• kalorie (wartość energetyczna): 534 kcal / 2236 kJ;
• białko: 18,29 g;
• tłuszcz ogółem: 42,16 g;
• nasycone: 3,663 g;
• jednonienasycone: 7,527 g;
• wielonienasycone: 28,730 g;
• omega-3: 22,813 g;
• omega-6: 5,910 g;
• węglowodany: 28,88 g;
• błonnik pokarmowy: 27,3 g.

Witaminy

• wit. E: 0,31 mg;
• wit.K1: 4,3 µg;
• wit. C: 0,6 mg;
• wit. B1: 1,644 mg;
• wit. B2: 0,161 mg;
• wit. B3 (PP): 3,080 mg;
• wit. B6: 0,473 mg;
• wit. B9 (kwas foliowy): 87 µg;
• wit. B5: 0,985 mg.

Minerały

• wapń: 255 mg;
• żelazo: 5,73 mg;
• magnez: 392 mg;
• fosfor: 642 mg;
• potas: 813 mg;
• sód: 30 mg;
• cynk: 4,34 mg;
• miedź: 1,22 mg;
• mangan: 2,48 mg;
• selen: 25,4 µg;
• fluor: 1 µg;
• fitosterole: 146 mg.

Siemię lniane właściwości

Na żołądek i jelita

Przede wszystkim wpływa na łagodzenie podrażnień śluzówki przewodu pokarmowego. Dzięki temu pomaga w regulacji pracy narządów trawiennych. Pomaga przy zgadze i problemach z nadmiernym wydzielaniem kwasów żołądkowych. Zawiera również wiele wielonasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-3. Składniki te skutecznie zapobiegają występowaniu infekcji w obrębie organizmu, a dodatkowo wpływają także na obniżenie się poziomu cholesterolu frakcji LDL we krwi.

Wpływ na układ nerwowy

Siemię lniane to dobre źródło błonnika, a także witaminy E oraz lecytyny. Ten ostatni element jest niezbędny do prawidłowego działania układu nerwowego. Lecytyna jest obecna w każdej komórce ludzkiego ciała, ponieważ jest składnikiem błon komórkowych.

Siemię lniane zmniejsza wchłanianie glukozy w przewodzie pokarmowym. Oprócz tego, ponieważ ma wysoką zawartość witamin, a także soli mineralnych, korzystnie wpływa na wygląd cery i włosów. W składzie nasion lnu odnaleźć można niacynę i witaminę PP, która jest jednym ze składników koenzymów NAD oraz NADP. Koenzymy te są istotne ze względu na przemianę węglowodanów, białek, tłuszczy, a także z uwagi na udział w syntezie erytrocytów oraz insuliny. Dzięki temu regulują poziom glukozy we krwi, utrzymując ją na optymalnej wysokości.

Idealny produkt dla kobiet

Nasiona lnu są zalecane kobietom. Zawierają one fitoskładniki, to znaczy kompleks naturalnych witamin oraz minerałów, które występują w produktach pochodzenia roślinnego, a które pozwalają na zachowanie równowagi hormonalnej. Siemię lniane jest korzystne dla kobiet mających problem z płodnością. Działa ono łagodząco na objawy menopauzy. Dodatkowo nawilża śluzówkę. Dzięki takiej swojej właściwości siemię lniane pomoże w przypadku uporczywego kaszlu. Poza tym, te nasiona wykazują najwyższą zawartość lignanów pośród wszystkich produktów spożywczych. Są to fitoestrogeny, mające właściwości przeciwutleniające i w związku z tym zapobiegają on powstawaniu nowotworów, zwłaszcza narządów kobiecych.

Siemię lniane w swoim składzie zawiera wiele tłuszczy. Jedna niewielka łyżeczka tego produktu to zaledwie 46 kcal.

Jak spożywać siemię lniane?

Siemię lniane można wprowadzić do diety na kilka sposobów.

• Dodawać zmielone ziarna do potraw.
• Dodawać namoczone (kiełkując) nasiona np. do sałatki lub kanapki.
• Stosowanie go w postaci gotowego olejku lnianego.
• Przyjmować w formie gotowej (tabletek lub kapsułek).

Najczęściej spożywamy je w dwóch formach: jako zmielone ziarna, a także olej lniany. W żadnym wypadku nie należy spożywać nasion siemienia lnianego w postaci surowej. Przed spożyciem należy je odpowiednio przygotować.

Czytaj też: Olej lniany tłoczony na zimno i jego właściwości

Kilka pomysłów:

• Przygotuj napój z siemienia lnianego.

• Dodaj 1 łyżkę zmielonych nasion lnu do płatków zbożowych, jogurtu, musu jabłkowego, zapiekanek, makaronu lub zupy.
• Dodaj zmielone nasiona lnu do domowych wypieków, takich jak babeczki, ciasta, ciasteczka lub chleb.
• Zastąp inne oleje i margarynę/masło olejem lnianym. Stosuj do dressingów do sałatek, marynat, ziemniaków lub warzyw.

Przygotowanie siemienia lnianego

Nasiona lnu w odróżnieniu od innych nasion, mają wyjątkowo twardą osłonkę, która jest odporna na wszystkie etapy trawienia. W ten sposób po przejściu przez cały układ trawienny są praktycznie w nienaruszonym stanie. Aby w pełni wykorzystać zalety nasion, należy je przed spożyciem odpowiednio obrobić.
Można zrobić na dwa sposoby: zmielić nasiona lnu lub je namoczyć

Mielenie siemienia lnianego.

Nasiona lnu należy najlepiej w bardzo dobrym młynku lub blenderze. Należy to zrobić bezpośrednio przed dodaniem do potrawy, aby zachować wszystkie cenne składniki odżywcze.

Moczenie nasion lnu.

Moczenie nasion lnu jest drugim rekomendowanym sposobem na przygotowanie i zmiękczenie skórki nasion. Moczenie nasion lnu ma dwie zalety. Po pierwsze rozpoczyna się proces kiełkowania, w którego wyniku zwiększa się ilość składników odżywczych. Po drugie namoczone i zmiękczone nasiona są łatwiejsze w trawieniu.
Przy procesie kiełkowania nasiona lnu zaczynają wytwarzać specjalny enzym — fitazę. Niszczy on kwas fitynowy, a jednocześnie dostarcza łatwo przyswajalnego fosforu.

1. Wsyp nasiona do szklanej miski.
2. Wlej oczyszczoną zimną lub lekko ciepłą wodę w stosunku 1: 2 (na przykład 1 szklanka nasion i 2 szklanki wody).
3. Dodaj 1 łyżeczkę soli morskiej lub himalajskiej (opcjonalnie).
4. Moczyć minimum przez 8 godzin temperaturze pokojowej.
5. Pod koniec tego czasu wylej wodę, dobrze wypłucz czystą wodą i odcedź.

Jak przygotować napój z siemienia lnianego?

Jednym z popularniejszych sposobów jest picie siemienia lnianego.

1. Zmiel ziarna lnu w młynku do kawy
2. Wsyp nasiona do zmielone nasiona do kubka, a następnie zalej je gorącą wodą i patrz przez około 10 minut.
3. Po wystudzeniu możesz wypić.

Tak przygotowany napój najlepiej spożywać rano na czczo, a także wieczorem przed snem.

Siemię lniane – ile dziennie?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, nie należy przesadzać ze spożywaniem siemienia lnianego, ponieważ może to odbić się na naszym układzie trawiennym. Pojawi się nadmiar gazów, wzdęć, a także poważnych zaparć. Aby wzbogacić organizm o wartościowe kwasy tłuszczowe i błonnik, wystarczy spożywać od 2 do 3 łyżek siemienia lnianego dziennie. Jeżeli chcesz wykorzystywać siemię lniane na zaparcia, wówczas w zupełności wystarczą 2 łyżki dziennie. Małe dzieci nie powinny spożywać więcej niż 1 łyżkę stołową dziennie

Zastosowanie w kosmetyce

Nasiona lnu to także produkt oleisty, z którego wytłacza się olej lniany o wielu korzystnych dla zdrowia właściwościach. Dermatolodzy zalecają stosowanie siemienia lnianego w formie zewnętrznej. Można na jego bazie wykonywać odżywkę do włosów, która wzmocni włosy suche i zniszczone. Nasiona lnu mają właściwości kojące, a więc przydadzą się w przypadku oparzeń oraz ran.

Siemię lniane — skutki uboczne

Spożywanie siemienia lnianego oprócz wielu zalet może wiązać się również z pewnymi niedogodnościami i problemami zdrowotnymi. Warto pamiętaj, że w siemieniu lnianym znajdują się substancje antyodżywcze, które mogą niekorzystnie wpływać na funkcjonowanie naszego organizmu. Chodzi tutaj głównie o glikozydy cyjanogenne znajdujące się zwłaszcza w niedojrzałych nasionach, które zaburzają funkcjonowanie tarczycy. Zawarty w nich kwas fitynowy może zakłócać też wchłanianie wapnia, cynku, magnezu, miedzi i żelaza.

Skutkami nadmiernego spożycia siemienia lnianego mogą być:

• reakcje alergiczne
• niedrożność jelit
• wzdęcia
• ból brzucha
• zaparcie
• gaz (wzdęcia)

Siemię lniane — przeciwwskazania

Siemię lniane nie powinno być spożywane przez kobiety w ciąży lub osoby konkretnymi problemami zdrowotnymi.

Może powodować reakcje alergiczne
Len jest jedną roślin, która może powodować reakcje alergiczne. Objawami tego typu łagodnych reakcji są: swędzenie, obrzęk, zaczerwienienie lub pokrzywka. Do cięższych zaburzeń alergicznych należą: wymioty i nudności. Jeżeli zauważysz taki objawy u siebie, powinieneś wykluczyć siemię lniane z diety.

Może utrudniać wchłanianie niektórych leków
Bogate w błonnik, jedzone w nadmiarze nasiona lnu mogą powodować blokowania jelit i zaparć. W tym takiej sytuacji wchłanianie niektórych leków i suplementów może zostać zahamowane. Najlepiej unikać spożywania siemienia lnianego, szczególnie gdy przyjmujesz leki doustne w celu obniżenia poziomu cukru we krwi.

Wpływa na gospodarkę hormonalną
Nasiona lnu działają jak estrogen, dlatego wpływają na równowagę hormonalną w twoim ciele. Nadmierne spożywanie siemienia może prowadzić do zmian w cyklu menstruacyjnym.

Nie jest zalecane w ciąży i podczas karmienia piersią
Z tego samego powodu (podobieństwo do estrogenów) nasiona lnu mogą być szkodliwe dla kobiet w ciąży. Dlatego zaleca się spożywanie nasion lnu tylko wtedy, gdy lekarz uzna to za stosowne.

Nie wolno spożywać surowego lub niedojrzałego siemienia lnianego — może być trujące.

Przechowywanie siemienia lnianego

Aby prawidłowo przechowywać siemię lniane, należy przełożyć je do zamkniętego, suchego pojemnika, najlepiej wykonanego z ciemnego szkła. Taki sposób konserwacji przedłuża jego przydatność do spożycia. Jego niedojrzała, zielona forma szybko ulega jełczeniu.