Czy kumin to kminek ? Wiele osób dopiero debiutujących w kuchni ma problem z rozróżnieniem dwóch przypraw, które nie tylko podobnie się nazywają, ale mają także wiele wspólnego pod innymi względami. Kumin i kminek: co jest w nich podobnego, a co je od siebie odróżnia?
Czy kminek i kmin rzymski to to samo?
Nie, to nie to samo. Chociaż te dwie przyprawy są bardzo często mylone ze względu na podobny wygląd i zbliżoną nazwę, w rzeczywistości pochodzą z dwóch różnych rodzajów roślin. Różnią się nie tylko wyglądem, ale także smakiem i zastosowaniem.
Z jakiej rośliny pochodzi kumin, a z jakiej kminek?
Chociaż spokrewnione, każda z tych przypraw jest zbierana z całkiem innej rośliny. Obie należą do rodziny roślin selerowatych (Apiaceae).
Kminek zwyczajny to Carum carvi L. Przyprawa jest krewną kopru włoskiego. Pochodzi z Europy i zachodniej Azji. W Polsce licznie rośnie w stanie dzikim i można ją zbierać na przykład na łąkach. To roślina dwuletnia.
Kumin (Cuminum cyminum L.) podobnie jak kminek zwyczajny, należy do roślin z rodziny selerowatych. Jest bardziej znany pod nazwą kmin rzymski. Ze względu na swoje wymagania, nie rośnie dziko, jedynie w formie uprawowej. Źle znosi mrozy, dlatego nie można go spotkać w Polsce. Pochodzi z Indii i wschodniej części Morza Śródziemnego. Jest jednoroczny.
Jak wyglądają nasiona?
Nasiona kminku mają ciemniejszy kolor w porównaniu z kuminem. Niektórzy myląco nazywają wręcz kminek czarnuszką ze względu na ciemniejszą barwę. Nasiona kuminu mają ciemnobrązowe i jasnobrązowe paski typu zebry na skórze i są gładsze w dotyku. Nasiona kminku wyglądają jak nieduże banany, są bardziej zakrzywione i pofałdowane. Mogą być również mniejsze niż nasiona kminu rzymskiego. Jednak różnica w wielkości nie zawsze jest gwarantowana. Oba nasiona spożywać można zarówno w całości, jak i w formie sproszkowanej.
Kumin a kminek smak
Chociaż obie te przyprawy w wersji niesproszkowanej wyglądają podobnie, ich smak jest inny i po tym najłatwiej jest je rozróżnić. Smak kminku przypomina nieco lukrecję i jest bardziej orzechowy oraz ziemisty. Wydaje się być do pewnego stopnia ostry, dlatego nie będzie raczej smakował na przykład dzieciom.
Nasiona kuminu należą do kategorii słodkich przypraw i są łagodne w smaku, zarówno gdy są gotowane, jak i spożywane na surowo. Ponieważ smak w tym przypadku nie dominuje, stanowi doskonałą bazę do wielu mieszanek przypraw, sosów i curry. Podobnie jak kminek, również ma ciepły, ziemisty smak, ale jest też w nim wyczuwalna nuta kopru włoskiego lub anyżu – nic dziwnego, bo obie te rośliny to także rodzina Apiaceae.
Jakie mają właściwości?
Kminek i kumin mają taką samą, niską zawartość tłuszczów nasyconych, sodu, kalorii i cukru. Kminek zawiera 2,7 gram węglowodanów i 1,1 gram białka na łyżkę stołową. Kumin zawiera 3,3 gram węglowodanów i 1,3 gram białka na łyżkę stołową.
Kminek jest popularny przede wszystkim z uwagi na swoje właściwości wspomagające prawidłowe trawienie. Działa jako środek przeciwskurczowy przy bolesnych dolegliwościach żołądkowych oraz usprawnia trawienie poprzez pobudzanie do wydzielania soku żołądkowego. W przepisach spotyka się dodawanie go do produktów o działaniu wzdymającym, takich jak rośliny strączkowe, cebula czy kapusta. Dodatkowo kminek działa także przeciwbakteryjnie i wspiera laktację.
Kumin powinny polubić przede wszystkim osoby pragnące zrzucić nieco zbędnych kilogramów. Ta przyprawa przyśpiesza bowiem spalanie tłuszczu w organizmie. Dodatkowo kmin rzymski to bogate źródło olejków eterycznych, pomocnych w procesie zwalczania przeziębienia. Działają one przeciwzapalnie i przeciwwirusowo. Witaminy C i E oraz te z grupy B wspierają organizm w walce. Inną ważną właściwością kuminu jest obniżanie poziomu złego cholesterolu we krwi. Działanie przeciwwrzodowe i przeciwreumatyczne skutecznie wpływa na poprawę pracy całego organizmu. Dodany do potraw ma łagodne działanie odstresowujące, pomaga się wyciszyć. Dlatego dania z jego dodatkiem to często tak zwane „comfort food”.
Kiedy stosować kminek, a kiedy kumin?
Wykorzystanie nasion kuminu w kuchni wywodzi się z regionów śródziemnomorskich i Iranu. Nie sposób myśleć o kuchni indyjskiej bez nasion kuminu. Jest to jedna z najważniejszych indyjskich przypraw, która stanowi podstawę wielu indyjskich curry, potraw i mieszanek przypraw, w tym Garam Masala. Nasiona kuminu można stosować zarówno w postaci proszku, jak i całych nasion do wyrobu mięs, ryżu i wielu dań wegetariańskich, zarówno indyjskich, jak i międzynarodowych. Zmiażdżone całe nasiona dodaje się również do pieczywa, serów, herbatników, a także do innych wypieków.
Z kolei nasiona kminku są powszechnie stosowane w kuchni Europy Środkowo-Wschodniej, zwłaszcza w Niemczech, Finlandii, Szwecji, Polsce i na Węgrzech. Jednak użycie kminku przeniknęło również do innych kuchni. Jest to jeden z głównych składników używanych do wyrobu chleba żytniego. Służy również do gotowania curry, sosów, przypraw, a nawet jako przyprawa do marynowania mięsa. Pokruszone nasiona kminku można stosować w dressingach do sałatek. Całe nasiona świetnie pasują do pieczonych warzyw korzeniowych, nie tylko ziemniaków.
Zamienniki kuminu i kminku
Zdarza się, że kminek i kmin rzymski (czyli kumin) możemy stosować zamiennie. Warto jednak pamiętać, że ich smaki są na tyle różne, że znacząco wpłyną na aromat potrawy. Tak samo jest z zamiennikami obu przypraw – jeśli z jakiegoś powodu zabraknie nam kminku lub kuminu rzymskiego, możemy wykorzystać inne przyprawy, aby uzupełnić ich smak.
- Zamienniki kminu rzymskiego: nasiona kopru włoskiego, anyżu lub kminku (w małych ilościach).
- Zamienniki kminku: nasiona kolendry, kminu rzymskiego (w małych ilościach) lub czarnuszki.
Pamiętaj, że zarówno kminek, jak i kmin rzymski mają swoje własne, unikalne właściwości zdrowotne.
Podsumowanie. Porównanie kminku i kuminu (kminu rzymskiego)
| Cecha | Kminek | Kumin (kmin rzymski) |
| Roślina źródłowa | Kminek zwyczajny (Carum carvi L.), roślina dwuletnia, pochodzi z Europy i zachodniej Azji; rośnie dziko, także w Polsce. | Kumin (Cuminum cyminum L.), roślina jednoroczna, pochodzi z Indii i wschodniej części Morza Śródziemnego; uprawiany, nie rośnie dziko, wrażliwy na mróz. |
| Rodzina roślin | Oba należą do rodziny selerowatych (Apiaceae). | Oba należą do rodziny selerowatych (Apiaceae). |
| Wygląd nasion | Nasiona ciemniejsze, przypominają małe, zakrzywione banany; pofałdowane, jaśniejsze niż kumin; dziewięć grzbietów. | Nasiona mają ciemnobrązowe i jasnobrązowe paski, gładsze, przypominają półksiężyc; pięć grzbietów. |
| Smak | Ziemisty, mocny, lekko dymny, przypomina lukrecję; orzechowy, ostry, z nutą goryczki. | Słodkawy, korzenny, ciepły, z nutą kopru włoskiego i anyżu; łagodniejszy, idealny do mieszanek przypraw. |
| Zastosowanie kulinarne | Popularny w kuchni środkowo- i wschodnioeuropejskiej; do chleba żytniego, kapusty kiszonej, gulaszy, ciast, zup, przypraw do mięs, marynat, pieczonych warzyw korzeniowych. | Kluczowy składnik kuchni indyjskiej; stosowany w curry, Garam Masala, potrawach wegetariańskich, ryżowych, mięsach, wypiekach, serach, sosach, przyprawach. |
| Zamienniki | Nasiona kolendry, kminu rzymskiego (w małych ilościach), czarnuszka. | Nasiona kopru włoskiego, anyżu, kminku (w małych ilościach). |
| Właściwości zdrowotne | Wspomaga trawienie, działa przeciwskurczowo, przeciwbakteryjnie, wspiera laktację; stosowany przy produktach wzdymających, takich jak kapusta czy rośliny strączkowe. | Przyspiesza spalanie tłuszczu, działa przeciwzapalnie i przeciwwirusowo, obniża poziom złego cholesterolu, wspiera układ odpornościowy i odstresowuje. |
| Zawartość składników | 2,7 g węglowodanów i 1,1 g białka na łyżkę stołową; niska zawartość tłuszczów nasyconych, sodu, cukru, kalorii. | 3,3 g węglowodanów i 1,3 g białka na łyżkę stołową; niska zawartość tłuszczów nasyconych, sodu, cukru, kalorii. |
| Postać spożycia | Nasiona całe lub sproszkowane. | Nasiona całe lub sproszkowane; miażdżone nasiona dodawane do pieczywa, serów, herbatników, wypieków. |
| Region kulinarnego użycia | Europa Środkowo-Wschodnia (Niemcy, Polska, Węgry, Skandynawia), Indie, Bliski Wschód. | Kuchnia indyjska, śródziemnomorska, latynoamerykańska, Bliski Wschód; głównie w Indiach i Iranie. |