Suszone morele i ich właściwości

Chcesz dowiedzieć się wszystkiego o morelach? Poznaj historię tych pysznych owoców, dowiedz się, jak się je suszy, jakie mają wartości odżywcze oraz jak wpływają na nasze zdrowie

Morela – co to za owoc?

Morela pospolita jest gatunkiem drzewa należącym do rodziny różowatych. Jej owoce są niewielkie, przypominają nieco brzoskwinie zarówno pod względem wyglądu, jak również smaku. Morela swoje korzenie ma w Azji, ale współcześnie rośnie w wielu innych miejscach na całym świecie, również w Polsce. Owoce moreli należą do grona pestkowców. Ich pestka ma migdałowy posmak.

Na czym polega suszenie moreli?

Suszenie moreli jest tradycyjnym sposobem na jej konserwację, ponieważ świeże owoce są bardzo nietrwałe. W trakcie tego procesu usuwa się z nich wodę, w której to namnaża się szkodliwa mikroflora. To działanie ma także na celu zahamowanie procesu enzymatycznego, który prowadzi do strat cennych barwników oraz wartościowych elementów. Zawarte w morelach składniki odżywcze, za sprawą procesu ich suszenia zostają skoncentrowane. Proces suszenia pozbawia owoców nawet 80% zawartej w nich wody.

Światowa produkcja moreli jest zdominowana przez Turcję, szczególnie region Malatya z około 695 300 tonami moreli wyprodukowanych w 2009 r. Na następnej pozycji plasuje się Iran z 397 700 tonami. Większość tureckiej produkcji przeznaczona jest do suszenia.

Wartości odżywcze suszonych moreli

Morele suszone są doskonałym źródłem kilku ważnych składników odżywczych, w tym błonnika, potasu i witaminy A. Chociaż proces suszenia obniża zawartość w owocach wrażliwych na ciepło witamin, takich jak witamina C, inne składniki odżywcze stają się bardziej skoncentrowane.
Jedna filiżanka suszonych moreli zapewnia 94% dziennego zapotrzebowania organizmu na witaminę A i 19% na żelazo. Suszone morele zawierają również potas i przeciwutleniacze znane z obniżania poziomu cholesterolu i poprawienia trawienia.
I najważniejsze — suszone morele są beztłuszczowe i niskokaloryczne.

Wartości odżywcze na 100 gram morele suszone:

Witaminy

Minerały

Właściwości zdrowotne suszonych moreli

Suszona morela zachowuje większość składników odżywczych moreli świeżej. Tak naprawdę w przypadku owocu suszonego większość składników odżywczych występuje wersji skondensowanej od 4 do 5 razy większej niż w świeżym owocu. Wyjątek stanowi witamina C, której jest zdecydowanie mniej niż w przypadku świeżej moreli. Suszona morela jest natomiast doskonałym źródłem potasu beta-karotenu, a także żelaza i witaminy A.

Suszone morele są zasadotwórcze, dzięki czemu pomagają w procesie odkwaszania organizmu. Morele zawierają w swoim składzie wiele witamin z grupy B, a także witaminy C i PP. Produkt ten należy polecić kobietom w okresie menopauzy – wysoka zawartość wapnia i witaminy B2 wzmacnia kości narażone na osteoporozę.

Suszone morele warto jeść po dużym wysiłku fizycznym, ponieważ ich słodycz dodaje energii. Produkt ten zapobiega utracie wody z organizmu, a do tego jest skuteczny w walce z trądzikiem. Suszone morele to jedne z nielicznych owoców, które mogą spożywać osoby chore na cukrzycę.

Działają antyoksydacyjnie i chroni wzrok (witamina A)

Żółty kolor morela zawdzięcza obecności w swoim składzie beta-karotenu. Ma on właściwości przeciwutleniające, dzięki czemu chroni organizm przed działaniem wolnych rodników. Opóźnia to procesy starzenia się ciała i chroni je przed chorobami cywilizacyjnymi. Beta-karoten jest prekursorem witaminy A, za sprawą czego posiada on właściwości ochronne dla wzroku i zapobiega degeneracji plamki żółtej. Warto podkreślić, że suszone morele mają wyższą zawartość beta-karotenu w porównaniu do świeżych owoców.

Wzmacniają funkcjonowanie serca i mózgu (potas)

Suszone morele warto jeść ze względu na zawartość potasu. W 100 g suszonych moreli znajduje się 1162 mg, co stanowi nawet 1/4 dziennego zapotrzebowania organizmu na ten składnik. Zalecenia żywieniowe w tym względzie są jednoznaczne – powinniśmy dostarczać organizmowi około 4,700 mg potasu na dobę. Z tej perspektywy suszone morele są doskonałym źródłem naturalnego potasu.
Potas to bardzo ważny składnik odżywczy, który kontroluje prawidłowe funkcjonowanie serca i mózgu a wiele wskazuje na to, że pomaga on również ustabilizować ciśnienia krwi. Z tego względu potas bardzo często rekomendowany jest osobom z problemami sercowo-naczyniowym. Zapewnia sercu zdrowie i energię do ciężkiej pracy. Osoby, które mają niewydolność serca po zawale i cierpią na schorzenie sercowe, powinny włączyć suszone morele do swojej diety.

Suszone morele pomagają zaparcia (błonnik)

Suszone morele, podobnie jak inne owoce suszone, wykazują się dużą zawartością błonnika. W każdej porcji suszonych moreli znajduje się około 4 g błonnika pokarmowego, czyli mniej więcej 16% zalecanej dziennej porcji. W składzie moreli znajduje się zarówno błonnik rozpuszczalny jak i nierozpuszczalny. Błonnik rozpuszczalny pomaga obniżyć poziom cholesterolu i glukozy we krwi, a także sprawia, że czujesz się pełniejszy, co pomaga bez wątpienia w odchudzaniu. Nierozpuszczalny wspomaga działanie układu pokarmowego, między innymi pobudza jelita do pracy. W ten sposób znacznie mniej narażeni jesteśmy na zaparcia. Błonnik połączony z wodą nadaje również stolcowi odpowiednią konsystencję, która ułatwia wypróżnianie. Z tego powodu suszone morele obok śliwek są najchętniej rekomendowanymi owocami dla osób cierpiących na przewlekłe zaparcia. Regularne spożywanie moreli może w znaczący sposób poprawić komfort życia, zdrowie układu pokarmowego i wydalniczego

Uzupełniają niedobory żelaza w organizmie

Owoce te są też doskonałym źródłem żelaza. Średnie zapotrzebowanie żelaza oczywiście różni się w zależności od wieku płci i uwarunkowań. Najwięcej żelaza potrzebują organizmy kobiet w ciąży i karmiących piersią, a także kobiet po menopauzie. 100 gramach suszonych moreli znajduje się 2,7 g żelaza. Ta ilość w zależności od potrzeb może zapewniać od 2% do 5% dziennego zapotrzebowania osoby dorosłej i dziecka na żelazo. Żelazo spożywane z morelą jest jednak znacznie lepiej wchłaniane niż w innych owocach. Wszystko za sprawą witaminy C, która wspomaga wchłanianie tego pierwiastka do organizmu.
Żelazo jest jednym z podstawowych pierwiastków, który wspiera produkcję hemoglobiny. Niedobór żelaza prowadzi do anemii, czyli niedokrwistości. Z tego powodu morele są zalecane również do spożywania dla osób, w których organizmie powinno znaleźć się więcej tego pierwiastka.

Morele suszone i ich indeks glikemiczny

Suszone morele wyróżniają się jednym z najniższych indeksów glikemicznych wśród owoców. Według dostępnych danych, indeks glikemiczny suszonej moreli wynosi około 32. Oznacza to, że morele znajdują się w grupie owoców rekomendowanych dla osób na diecie cukrzycowej. Niski indeks glikemiczny informuje, że spożycie suszonych moreli nie spowoduje gwałtownego wzrostu poziomu cukru we krwi u osób z cukrzycą typu 2. Niemniej jednak nie należy przesadzać ze spożywaniem suszonych owoców. Dietetycy zalecają, aby osoby na diecie cukrzycowej spożywały nie więcej niż dwa do trzech owoców dziennie.

Zastosowanie suszonych moreli

Suszone owoce moreli można jeść na surowo, bezpośrednio z opakowania. Ich smak kojarzy się zwłaszcza ze świętami Bożego Narodzenia. Świetnie nadają się do przygotowywania deserów, dzięki swojemu naturalnie słodkiemu smakowi. Sprawdzą się na przykład jako dodatek do owsianki. Dodatkowo można ich używać również do dań mięsnych, ponieważ podkreślają one ich smak i wydobywają głębię.

Przed zakupem suszonych moreli należy zwrócić uwagę na sposób ich konserwacji i nie wybierać tych, do których używa się dwutlenku siarki. Lepszym wyborem są owoce o mniej intensywnym kolorze, które zostały suszone w naturalny sposób – morele suszone bez siarki

Więcej na ten temat: Jak jeść suszone morele?

Ile suszonych moreli dziennie?

Jak już wcześniej wspominaliśmy, morele to owoce bogate w wiele wartościowych składników, dostarczające naszym organizmom cenny zastrzyk witamin i antyoksydantów. W przypadku spożywania suszonych moreli nie należy jednak popaść w przesadę. Pomimo ich bogactwa w składniki odżywcze, zawierają one również spore ilości cukru. Nadmierne spożywanie suszonych moreli może niekorzystnie wpłynąć na naszą sylwetkę i ogólny stan zdrowia.

Pytanie brzmi więc: ile suszonych moreli można jeść dziennie, żeby nie przesadzić? Odpowiedź zależy od indywidualnych potrzeb każdego organizmu. Średnio zaleca się jednak, aby dzienna porcja suszonych moreli nie przekraczała 30 g. W praktyce oznacza to spożywanie trzech do czterech suszonych moreli dziennie.

Suszone morele: skutki uboczne

Ze spożywaniem suszonych moreli, podobnie jak z innymi suszonymi owocami, nie należy przesadzać. Jeżeli spożywamy je w zalecanych porcjach, mają one pozytywny wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu. Gdy jednak zjemy ich zbyt dużo, mogą wystąpić dolegliwości, głównie trawienne.

Suszonych moreli w nadmiarze szczególnie nie powinny osoby jeść osoby  u których występują następujące dolegliwości: 

• Skłonność do niedociśnienia: Osoby z tendencją do niskiego ciśnienia krwi powinny unikać nadmiernej konsumpcji suszonych moreli. Owoce te mogą obniżać ciśnienie krwi, co u takich osób może prowadzić do niepożądanych skutków.
• Reakcje alergiczne: Choć rzadko, ale suszone morele mogą wywoływać reakcje alergiczne. W przypadku wystąpienia objawów takich jak swędzenie, zaczerwienienie czy trudności w oddychaniu, należy natychmiast zaprzestać spożywania owocu. Więcej na temat relacji alergicznych które mogą być wywoływane przez suszone morele przeczytasz w artykule: Czy suszone morele uczulają?
• Choroba wrzodowa: Osoby cierpiące na chorobę wrzodową powinny unikać spożywania suszonych moreli, które mogą działać drażniąco na żołądek.
• Cukrzyca: Diabetycy powinni konsumować suszone morele z umiarem i po konsultacji z lekarzem.
• Ostre zapalenie trzustki: W okresie ostrego zapalenia trzustki należy unikać spożywania suszonych moreli. W okresie remisji można je włączyć do diety, ale z umiarem.

Najczęstsze skutki uboczne jedzenia suszonych moreli

• Rozstrój żołądka: Zbyt duża ilość błonnika zawartego w suszonych morelach może prowadzić do wzdęć, gazów i biegunki.
• Kamienie nerkowe: Suszone morele zawierają szczawiany, które u niektórych osób mogą przyczynić się do tworzenia kamieni nerkowych.
• Próchnica: Wysoka zawartość cukru w suszonych morelach może przyczynić się do powstawania próchnicy. Aby tego uniknąć, warto dbać o higienę jamy ustnej i regularnie myć zęby.

Suszone morele skutki uboczne u mężczyzn

Suszone morele spożywane w umiarkowanych ilościach  są bezpieczne dla większości ludzi. Jak pisaliśmy wyżej, wyjątek mogą stanowić osoby borykające się chorobami przewlekłymi dolegliwościami lub alergicy. Interesujące w kontekście wpływu jedzenia suszonych moreli siarkowanych na zdrowie mężczyzn jest badanie przeprowadzone przez  naukowców z tureckiego Inönü Üniversitesi [1]. 

Jak wiadomo, wiele suszonych moreli dostępnych na rynku poddawanych jest procesowi siarkowania (stosowanie dwutlenku siarki – SO2) w celu zachowania ich koloru, smaku oraz zabezpieczenia przed mikroorganizmami. Jak wykazało niedawne badanie zbyt duże ilości SO2 mogą wpływać negatywnie na zdrowie, w tym na funkcjonowanie jąder u mężczyzn.

Badanie przeprowadzone na szczurach miało na celu zbadanie efektów diety bogatej w suszone morele zawierające różne stężenia SO2. Wyniki sugerują, że spożywanie suszonych moreli, które były poddane procesowi siarkowania w wysokich koncentracjach (jak 3500 ppm), może prowadzić do problemów z płodnością u mężczyzn w dłuższej perspektywie. Problemy te mogą być spowodowane stresem oksydacyjnym, apoptozą komórek spermatogennych oraz hamowaniem procesów steroidogenezy.

Jak przechowywać suszone morele?

Obszernie ten temat omawiamy w tekście: Jak przechowywać suszone morele?