Mięta to pełna aromatu, odświeżająca roślina, która sprawdza się jako przyprawa do dań, deserów oraz baza do przygotowywania orzeźwiającej herbaty. Poznaj właściwości i zastosowanie mięty pieprzowej.
Mięta – co to za roślina?
Mięta to roślina wieloletnia, która należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). W grupie tej znajduje się około 20 gatunków roślin, w tym popularna mięta ogrodowa oraz mięta pieprzowa, która zazwyczaj wykorzystywana jest w kuchni jako aromatyczna przyprawa.
Trudno jest określić pierwotne występowanie tej rośliny. Wiadomo, że mięta i jej różne gatunki występują na terenach Europy, Azji, Ameryki Północnej i Południowej Afryki i Australii.
Krótka historia mięty
Mięta wcześnie stała się rośliną uprawną. Niektórzy twierdzą, że jest uprawiana przez człowieka tak długo, że nie sposób znaleźć jej w formie dzikiej w żadnym miejscu na świecie.
Wzmianki na temat mięty znajdziemy już w mitologii greckiej. Minthe była najadą-nimfą z góry Mintha w Elis (południowa Grecja), która znana była z niezwykłej urody. Pech chciał, że wpadła w oko Hadesowi, który zakochał się w niej od pierwszego wejrzenia. Zazdrosna żona Hadesa, Persefona, które nie tolerowała żadnej rywalki, zamieniła Minthe w roślinę.
Mięta-roślina w Grecji była stosowana bardzo często. Mieszkańcy Peloponezu wykorzystywali miętę w leczeniu problemów żołądkowo-jelitowych, nieświeżego oddechu i bezsenności. Poza tym stosowana była do odświeżania części ciała. Bardzo często perfumowano się miętą. W starożytnym Egipcie była jednym z ziół, które wykorzystywano do balsamowania zwłok.
Do Europy została sprowadzona oczywiście przez Rzymian. Szybko zdobyła popularność. Nawet Karol Wielki – miłośnik przypraw i wszelkiego rodzaju ziół – zalecał jej sprawę w ogródkach przy klasztornych.
Mięta pieprzowa
Mięta pieprzowa to hybryda, która powstała poprzez skrzyżowanie mięty ogrodowej z miętą wodną. Uprawiana jest przede wszystkim z powodu jej niezwykle aromatycznych i posiadających wyjątkowe walory smakowe liści. Wyróżnia się nieco żyłkowatymi i ząbkowatymi liśćmi, których kolorystyka waha się od jasnej do ciemnej. Raz do roku roślina zakwita pięknymi, fioletowymi, drobnymi kwiatami w kształcie włóczni.
Po rozerwaniu i zgnieceniu liście mięty wydzielają intensywny, orzeźwiający, ziołowo-miętowy aromat, który nadaje podniebieniu uczucia chłodu i pozwala na wyjątkowe doznania sensoryczne za sprawą zawartości olejków mentolowych.
Mięta i jej właściwości
Mięta pieprzowa sprzedawana jest w różnych formach: od przyprawy w doniczce po miętę suszoną wykorzystywaną jako przyprawa, a także do parzenia herbaty miętowej. Popularny jest również olejek eteryczny, który zazwyczaj stosowany jest do nacierania klatki piersiowej, w kremach, a także we wszelkiego rodzaju nalewkach. Mięcie przypisywane są różne właściwości lecznicze. Wiele z nich zostało już potwierdzonych szczegółowymi badaniami klinicznymi.
- Liście mięty, ale również pozostałe elementy rośliny zawierają wiele cennych związków i mikroelementów, które wpływają korzystnie na nasz organizm.
- Te lecznicze właściwości są zapewnione między innymi przez olejki eteryczne, flawonoidy, kwasy fenolowe i triterpeny.
- Najcenniejszym elementem mięty jest olejek eteryczny, który zawiera takie składniki jak: mentol, menton i octan mentylu. Octan mentylu odpowiada za miętowy aromat i smak mięty. To właśnie mentol, który znajduje się przede wszystkim w liściach roślinny, zapewnia to dominujące uczucie chłodu, które często mamy po zjedzeniu czy wypiciu herbaty ze świeżych liści mięty.
- Oprócz metanolu mięta pieprzowa zawiera również sporo witaminy A i C, a także związków mineralnych jak magnez, potas, inozytol, niacynę, miedź, jod, krzem, żelazo i siarkę.
Zalecana dla chorych na IBS
Badania naukowe sugerują, że mięta pieprzowa spożywana w różnych formach może pomóc w leczeniu objawów zespołu jelita drażliwego. Już samo spożywanie i picie regularnie mocnej herbaty miętowej może działać rozróżniająco na jelita. Mięta szczególnie łagodzi takie dolegliwości jak bóle wzdęcia, biegunka czy gazy.
Ułatwia proces trawienia
Napar z mięty pieprzowej lub kilka kropli olejku eterycznego działa stymulująco na układ trawienny – między innymi pobudza wydzielanie soków i produkcję żółci. W ten sposób nasz organizm jest w stanie lepiej trawić tłuszcze i zmniejsza skurcze okrężnicy. Mięta jest również doskonałym remedium na chorobę lokomocyjną. Herbata z mięty wypita w przypadku bólu brzucha wywołaną niestrawnością z pewnością pomoże.
Łagodzi dolegliwości układu oddechowego
Nie bez z powodu mięta jest jednym z istotnych składników różnego rodzaju preparatów na kaszel i syropów. Badania wykazują, że składniki w niej zawarte mają działanie wykrztuśne i zmniejszające przekrwienie gardła. Najczęściej mięta wykorzystywana jest w leczeniu astmy, zapalenia oskrzeli, zapalenia zatok i kaszlu.
Pomaga w bólach głowy i migrenach
Mięta, a szczególnie olejek miętowy zawarty w liściach, ma również doskonałe właściwości przeciwbólowe.
Nacierania olejkiem miętowym skroni, czoła i szyję może pomóc złagodzić bóle głowy i migreny. Działa chłodząco na skórę i rozluźnia mięśnie czaszki.
Udrażnia zatkane zatoki
Mięta stosowana zarówno jako napar do wdychania, jak i herbata do picia może być pomocna problemach z zatokami. Zawarty w mięcie pieprzowej mentol udrażnia i polepsza przepływ powietrza w jamie nosowej.
Łagodzi stres i dodaje energii
Picie herbaty z mięty pieprzowej może również pomagać w wyciszeniu, leczeniu bezsenności, stresu, lęku i niepokoju. Mięta ze względu na swoje właściwości poprawia poziom energii w ciągu dnia. Szklanka herbaty z suszonych liści mięty z pewnością pomoże nam się zrelaksować.
Zastosowanie w kuchni
Świeże liście mięty, jak również mięta w wersji suszonej jest chętnie wykorzystywana w kuchni jako aromatyczna przyprawa. Świeże liście mięty są przede wszystkim doskonałym dodatkiem wszelkiego rodzaju koktajli i lemoniady. Działają odświeżająco i dodają orzeźwienia w czasie upalnych dni. Z mięty bardzo często również korzystają barmani, przygotowując swoje egzotyczne drinki. Sprawdza się również jako przyprawa do mięs i sosów. To również doskonały dodatek do słodkich deserów takich jak lody, herbatniki czy czekolada.
Jak stosować miętę świeżą?
- Posiekane, świeże liście miętę można dodać do sosu, którym będziemy polewać potrawy z czerwonego mięsa np. jagnięciny.
- Warto wrzucić kilka liści mięty do gotujących się ziemniaków. Dodasz im wtedy wyjątkowego aromatu.
- Liście mięty doskonale komponują się z różnego rodzaju deserami, szczególnie z sosem czekoladowym.
- Świetnie nadają się również do aromatyzowania ciast i wypieków
- Możesz ich używać jako składnik chłodnych napojów i deserów owocowych.
- Liście mięty sprawdzą się również jako składnik chłodników lub gorących zup pomidorowych.
- Posiekana mięta świetnie komponuje się z daniami z ryżu, fasoli, kuskusu i ciecierzycy.
Jak stosować miętę suszoną?
Oprócz świeżych liści i mięta również dostępna jest w wersji suszonej. Wówczas stosowana jest przede wszystkim do przygotowania gorących naparów i herbat. Pyszną herbatę miętową można pić między innymi na problemy trawienne.
Mięta w wersji suszonej oczywiście różni się znacząco od świeżej mięty, jednak zachowuje wiele swoich walorów. Chociaż jej trawiaste, roślinne aromaty znikają podczas suszenia, jej charakterystyczny miętowy posmak, który pochodzi z klasy związków znanych jako terpeny, jest znacznie bardziej stabilny i silniejszy.
- Suszona mięta sprawdzi się jako przyprawa i może być stosowana podobnie jak zioła w kuchni włoskiej. Możesz nią posypywać omlety, ziemniaki smażone na patelni lub w warzywa (cukinia, bakłażany, pomidory, ratatouille itp.)
- Mięta suszona również doskonale komponuje się z kozim serem.
Mięta suszona: ogrodowa czy pieprzowa?
Warto pamiętać, że w sprzedaży dostępne są dwa rodzaje suszonej mięty:
- herbata miętowa, która zazwyczaj składa się z mięty pieprzowej
- oraz suszone liście mięty ogrodowej, które wykorzystywane są głównie jako przyprawa.
Zasadniczo nie jest rekomendowane stosowanie ich wymienne, ponieważ charakteryzują się zupełnie innym smakiem
- Suszona mięta ogrodowa, swój złożony smak mięty zielonej zawdzięcza terpenowemu L-karwonowi wraz z różnymi pirydynami, które są częściej spotykane w prażonych potrawach.
- Liście używane do herbaty to najczęściej mięta pieprzowa, bogata jest w terpenowy mentol, który nadaje jej miętowy smak trzciny cukrowej.
Herbata z suszonych liści mięty pieprzowej – przepis
Składniki:
- 5 lub 6 świeżych liści mięty, lub 1 łyżka suszone (użyj dowolnej odmiany mięty, najlepiej miętę pieprzową).
- 1 szklana lub kubek (250-300 ml) wrzącej wody
Przygotowanie:
- Postaw wodę na średnim ogniu lub zagotuj wodę w dzbanku.
- W tym czasie przygotuj miętę do warzenia. Jeśli używasz suszonych liści, pocieraj je palcami, aby je zgnieść. Jeśli używasz świeżych ziół, pokrój je lub rozerwij na małe kawałki.
- Wrzuć miętę do imbryka lub zaparzacza.
- Gdy woda osiągnie temperaturę wrzenia, polej nią liście mięty. Parz herbatę pod przykryciem przez około 5 minut.
- Po zakończeniu parzenia odcedź liście. Herbata gotowa!
Jak kupować suszoną miętę?
Aby wykorzystać w pełni właściwości mięty, należy kupować tylko i wyłącznie liście dobrej jakości. Jak je poznać? Suszone liście mięty powinny mieć kolor zielonkawy lub brunatny. Liście muszą wyróżniać się intensywnym zapachem świeżej mięty. Jeżeli chcesz kupić miętę do przygotowywania herbaty, lepszym rozwiązaniem jest nabycie świeżych liści luzem niż w torebkach. W ten sposób możesz ocenić jakość zakupionego przez ciebie produktu.
Przechowywanie suszonych liści mięty
Aby liście mięty zachowały na długo swoje walory, należy je przechowywać w określonych warunkach. Przede wszystkim muszą one być trzymane w hermetycznym, szczelnym pojemniku, do którego nie będzie dostępu wilgoci. W innym przypadku liście szybko stracą świeżość i aromat i nie będziemy mogli się cieszyć z ich walorów.