Wiele osób zastanawia się, w jaki sposób przechowywać miód, aby nie stracił swoich dobroczynnych właściwości. W jaki sposób najlepiej jest przechowywać miód?
Czy miód może się zepsuć lub sfermentować?
Tak. Główną przyczyną psucia się miodu są drożdże osmofilne. Cechą charakterystyczną zepsutego miodu jest piana oraz intensywny zapach drożdży. Sfermentowany miód jest ostry w smaku i ma lekko owocowy posmak.
Powody, z których miód może sfermentować:
Niewłaściwe zbieranie miodu przez pszczelarza.
Wywirowanie niedojrzałego miodu może przyczynić się do szybkiego sfermentowanego miodu. Wg polskich norm zawartość wody w miodzie nie może przekraczać 20%, lecz pszczelarze starają się, aby zawartość wody oscylowała w zależności od gatunku miodu między 17 a 19%.
Nieodpowiednie przechowywanie miodu przez pszczelarza lub klienta
Wkładanie oblizanej łyżeczki do miodu może doprowadzić do powstania bakterii fermentacyjnych. Dla miodu szkodliwe są również promienie UV i UVB. Dlatego nie należy kupować miodu na bazarach.
Rodzaj nektaru
Wg polskich norm miód nadaje się do spożycia przez 3 lata od miodobrania. Jeśli jest prawidłowo zebrany i przechowywany, to świeżość zachowuje znacznie dłużej. Najmniej trwałe są miody: wielokwiatowy wiosenny, spadziowo- nektarowy, nawłociowy i rzepakowy. Obecnie odmiany rzepaku mają w swoim nektarze drożdżaki, które przyczyniają się do szybszej fermentacji. Miód nawłociowy zawiera bardzo dużą ilość wody, a miód ze spadzi liściastej jest mniej trwały.
Sfermentowanego miodu nie musisz wyrzucać. Możesz z niego wykonać miód pitny lub po podgrzaniu do 80°C podać go pszczołom.
Jak długo można przechowywać surowy miód?
Pasteryzowane lub smakowe miody mają krótszą datę przydatności do spożycia. Surowy miód zgodnie z polskim prawem nadaje się do spożycia do 3 lat po miodobraniu (data umieszczona jest na etykiecie). Jeśli miód jest prawidłowo przechowywany, to nadaje się do jedzenia nawet przez kilka lat od otwarcia. Warto pamiętać, że skrystalizowany miód ma te same właściwości, co miód płynny.
Czy mogę trzymać miód w lodówce?
Nie musisz przechowywać miodu w lodówce, ponieważ w żaden sposób nie przedłuży to jego przydatności do spożycia. Jeśli jest to fałszywy miód, czyli, np. z dodatkiem wody, to przechowywanie go w lodówce przedłuża jego świeżość. Gdy przechowujesz miód w lodówce, to musi być szczelnie zamknięty, ponieważ bardzo szybko chłonie wilgoć i obce zapachy.
Jedyny miód, który wymaga przechowywania w lodówce, to miód odsklepinowy, który powinien być przechowywany w temp. poniżej 10°C.
Jak przechowywać miód, żeby się nie skrystalizował?
Krystalizacja jest naturalnym procesem, który zachodzi w temp. pokojowej. Szybkość krystalizacji miodu zależy od kilku czynników. Niektóre rodzaje miodów krystalizują się w ciągu kilku tygodni po ekstrakcji z plastrów, natomiast inne pozostają płynne przez dłuższy czas (tygodnie, miesiące). Na szybkość krystalizacji ma wpływ:
- źródło nektaru zbierane przez pszczoły (zawartość cukru w miodzie),
- sposób (przetwarzania) miodu
- temperatura przechowywania. [1]
Miód najszybciej krystalizuje w temperaturze 10-15 ºC. W temp. poniżej 10°C proces ten ulega zahamowaniu, a w temp. powyżej 41°C miód ulega rozpuszczeniu. W niskiej temperaturze miód staje się gęstszy, co opóźnia tworzenie i dyfuzję kryształów. Miód nie krystalizuje bardzo szybko też w wyższych temperaturach (23-32ºC).
Jedynym sposobem na całkowite zatrzymanie procesu krystalizacji jest zamrożenie miodu. Jeśli kupujesz duży słoik miodu i nie chcesz, aby się skrystalizował, zanim zostanie zużyty, to wlej niewielką ilość do miseczki i pozostaw w kuchni. Resztę miodu przechowuj w oryginalnym opakowaniu w zamrażalniku. Mrożony miód możesz przechowywać w zamrażarce nawet kilka lat. Jeśli chcesz go użyć, to rozmroź go w temp. pokojowej.
Jaki jest najlepszy sposób przechowywania miodu?
Miód ma właściwości higroskopijne, dlatego należy go zawsze przechowywać w szczelnie zamkniętym opakowaniu. Najlepszym sposobem na przechowywanie miodu są oryginalne słoiki z zakrętkami. Po użyciu miodu zawsze upewnij się, że jest on dobrze zakręcony i obce zapachy oraz wilgoć nie dostaną się do środka. Nie zaleca się przechowywania miodu w metalowych pojemnikach, ponieważ miód ma kwaśny odczyn, dlatego może wchodzić w reakcję z metalem, co może powodować jego utlenianie się.
Miód powinien być zawsze przechowywany w ciemnym i suchym miejscu, ponieważ promienie słoneczne lub inne źródła ciepła (kaloryfer lub kuchenka) mogą powodować zmianę barwy na ciemniejszą oraz delikatną zmianę smaku. Najlepsza temp. do przechowywania miodu to 13 do 27°C. Wyższe temp. mogą pogorszyć jego jakość, ale miód się nie zepsuje.
Według danych podanych w czeskim czasopiśmie pszczelarskim[2] szybkość tracenia cennych pszczelich enzymów jest proporcjonalna do temperatury, w której jest przechowywany:
- w temp. powyżej 40° c traci enzymy już po 9.6 dnia;
- w temp. powyżej 30 °C traci enzymy po 83 dniach;
- w temp. powyżej 20 °C traci enzymy po 2 latach;
- w temp. powyżej 10 °C traci enzymy po 26 latach.
Przypisy
- Khalil Hamdan, Crystallization of Honey,https://bvbeeks.org/ [dostęp 24.05.2022r]
- Vcelarství 9/2005 za “Bienenprodukte und Apitherapie”, A. Matzke, S. Bogdanov