Imbir nie tylko dodaje potrawom wyśmienitego i wyrazistego smaku – jest również pełen składników odżywczych. Ludzie używają korzenia do gotowania i leczenia od tysięcy lat. Jakie ma właściwości i jak go stosować?
Jak rośnie imbir?
Imbir to roślina kwitnąca pochodząca z Azji Południowo-Wschodniej. To jedna z najzdrowszych (i najsmaczniejszych) przypraw na świecie. Należy do rodziny Zingiberaceae i jest blisko spokrewniony z kurkumą, kardamonem i galangalem.
Kłącze (podziemna część łodygi) jest częścią powszechnie używaną jako przyprawa. Często nazywany jest korzeniem imbiru lub po prostu imbirem. Imbir może być używany jako świeży, suszony, sproszkowany lub jako olej albo sok. To bardzo częsty składnik przepisów. Czasami jest dodawany do przetworzonej żywności i kosmetyków.
Na co działa imbir?
Imbir zawiera gingerol, który ma silne właściwości lecznicze.
Imbir ma bardzo długą historię stosowania w różnych formach medycyny tradycyjnej i alternatywnej. Jest stosowany do wspomagania trawienia, zmniejszania nudności i pomocy w walce z grypą i przeziębieniem, by wymienić tylko kilka z jego zalet.
Niepowtarzalny zapach i smak imbiru zawdzięczamy jego naturalnym olejom, z których najważniejszym jest gingerol. Gingerol jest głównym związkiem bioaktywnym imbiru. Odpowiada za wiele jego właściwości leczniczych. Według badań gingerol ma silne działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Na przykład może pomóc zredukować stres oksydacyjny, który jest wynikiem posiadania w organizmie nadmiernej ilości wolnych rodników.
Potrafi leczyć wiele postaci nudności, zwłaszcza poranne mdłości.
Wydaje się, że imbir jest bardzo skuteczny w leczeniu nudności, szczególnie w przypadku kobiet w ciąży. Chociaż imbir jest uważany za bezpieczny, porozmawiaj ze swoim lekarzem przed przyjęciem jego dużych ilości, jeśli jesteś w ciąży. Zaleca się, aby kobiety w ciąży, które są bliskie porodu lub które poroniły, unikały imbiru.
Może pomóc w utracie wagi
Według badań przeprowadzonych na ludziach i zwierzętach imbir może odgrywać rolę w utracie wagi. Badanie przeprowadzone w 2016 roku na 80 kobietach z otyłością wykazało, że imbir może również pomóc obniżyć wskaźnik masy ciała (BMI) i poziom insuliny we krwi. Wysoki poziom insuliny we krwi wiąże się z otyłością. Zdolność imbiru do wpływania na utratę wagi może być związana z pewnymi mechanizmami, takimi jak jego potencjał zwiększania liczby spalanych kalorii lub zmniejszania stanu zapalnego.
Może pomóc w chorobie zwyrodnieniowej stawów
Choroba zwyrodnieniowa stawów jest częstym problemem zdrowotnym, obejmuje zwyrodnienie stawów w organizmie, prowadzące do takich objawów, jak ból i sztywność stawów. W jednym przeglądzie literatury stwierdzono, że osoby, które stosowały imbir w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów, zauważyły znaczne zmniejszenie bólu i niepełnosprawności.
Może drastycznie obniżyć poziom cukru we krwi i poprawić czynniki ryzyka chorób serca
Imbir a cukrzyca. Ten obszar badań jest stosunkowo nowy, ale imbir może mieć silne właściwości przeciwcukrzycowe. W badaniu z 2015 roku obejmującym 41 uczestników z cukrzycą typu 2, 2 gramy sproszkowanego imbiru dziennie obniżyły poziom cukru we krwi na czczo o 12%.
Może pomóc w leczeniu przewlekłej niestrawności
Przewlekła niestrawność charakteryzuje się nawracającym bólem i dyskomfortem w górnej części żołądka. Uważa się, że opóźnione opróżnianie żołądka jest główną przyczyną niestrawności. Co ciekawe, wykazano, że imbir przyspiesza opróżnianie żołądka.
Może znacznie zmniejszyć bóle menstruacyjne
Bolesne miesiączkowanie odnosi się do bólu odczuwanego podczas cyklu miesiączkowego. Jednym z tradycyjnych zastosowań imbiru jest łagodzenie bólu, w tym bólu menstruacyjnego.
Obniża temperaturę ciała
W tradycyjnej medycynie chińskiej już od stuleci używa się świeżego imbiru w celu zmniejszenia gorączki. Badania wykonane z udziałem tomografu potwierdziły, że świeży imbir jest idealny do obniżania temperatury ciała. Warto wiedzieć, że produkt ten poprawia także krążenie krwi. W niektórych przypadkach wykazuje on działanie zbliżone do aspiryny. Ze względu na właściwości zmniejszające stan zapalny, może pomóc w przypadku przeziębienia i grypy. Dodatkowo rozrzedza on krew, stosować go można przy zakrzepicy, ale nie można jeść go przy jednoczesnym przyjmowaniu leków na tę przypadłość.
Może pomóc obniżyć poziom cholesterolu.
Wysoki poziom LDL (złego) cholesterolu jest związany ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia chorób serca. Spożywane pokarmy mogą mieć silny wpływ na poziom LDL. W badaniu przeprowadzonym w 2018 roku na 60 osobach z hiperlipidemią 30 osób, które otrzymywały 5 gramów proszku imbirowego każdego dnia, odnotowało spadek poziomu cholesterolu LDL (złego) o 17,4% w ciągu 3 miesięcy. Chociaż spadek LDL jest imponujący, należy wziąć pod uwagę, że uczestnicy badania otrzymywali bardzo duże dawki imbiru.
Zawiera substancję, która może pomóc w zapobieganiu raka.
Imbir badano jako alternatywne lekarstwo na kilka postaci raka. Właściwości przeciwnowotworowe przypisuje się gingerolowi, który występuje w dużych ilościach w surowym imbirze. Postać znana jako [6]-gingerol jest uważana za szczególnie silną. Istnieją pewne dowody, choć ograniczone, że imbir może być skuteczny przeciwko innym nowotworom żołądkowo-jelitowym, takim jak rak trzustki i rak wątroby. Może być skuteczny również w przypadku raka piersi i raka jajnika.
Może poprawiać funkcjonowanie mózgu i chronić przed chorobą Alzheimera
Stres oksydacyjny i przewlekłe stany zapalne mogą przyspieszyć proces starzenia. Uważa się, że są one jednym z głównych czynników powodujących chorobę Alzheimera i związany z wiekiem spadek funkcji poznawczych. Niektóre badania na zwierzętach sugerują, że przeciwutleniacze i związki bioaktywne w imbirze mogą hamować reakcje zapalne, które występują w mózgu.
Istnieją również dowody na to, że imbir może bezpośrednio wpływać na poprawę funkcji mózgu. W badaniu z 2012 roku przeprowadzonym na zdrowych kobietach w średnim wieku wykazano, że dzienne dawki ekstraktu z imbiru poprawiają czas reakcji i pamięć roboczą.
Może pomóc w zwalczaniu infekcji
Gingerol może pomóc zmniejszyć ryzyko infekcji. W rzeczywistości ekstrakt z imbiru może hamować wzrost wielu różnych rodzajów bakterii. Świeży imbir może być również skuteczny przeciwko syncytialnemu wirusowi oddechowemu (RSV), częstej przyczynie infekcji dróg oddechowych.
Imbir suszony na co działa?
W rzeczywistości istnieją dwa rodzaje imbiru, których można używać: świeży i suszony. Chociaż oba rodzaje imbiru pochodzą z tej samej rośliny, ich funkcje i zastosowania są zupełnie inne. Czym różni się świeży imbir od wysokiej jakości naturalnego suszonego imbiru i jakim problemom zdrowotnym mogą one zapobiec?
Suszony imbir – właściwości
W przypadku tradycyjnej medycyny chińskiej wymagało się, aby suszony imbir w proszku pochodził z bulwy rośliny, która ma już co najmniej trzy lata. Również obecnie uznaje się, że starsza roślina ma więcej pozytywnych właściwości zdrowotnych. Dlatego tak ważne jest wybieranie suszonego imbiru wysokiej jakości.
- Suszony imbir ma większy niż świeży wpływ na śledzionę. Zaleca się jego jedzenie osobom, które długotrwale się leczą i przyjmują dużo leków, ponieważ może on zapobiec ich negatywnemu wpływowi na organizm, działając osłonowo.
- Imbir mielony suszony doskonale rozgrzewa. Pomaga on zwiększyć temperaturę ciała, dlatego sprawdzi się u osób, które naprawdę przemarzły i potrzebują rozgrzania. Dobrze jest sięgać po niego również zimą. Pozwala także na długotrwałe utrzymywanie stabilnej temperatury. Można w takiej formie aplikować go sobie na przykład do herbaty.
Imbir kandyzowany – czym jest i jak go stosować?
Obok imbiru świeżego i imbiru suszonego w formie mielonej oferowany jest także imbir w kawałkach, który zazwyczaj sprzedawany jest jako imbir kandyzowany zawartością cukru białego lub zawartością cukru owocowego czyli fruktozy.
Imbir kandyzowany – jak powstaje?
Imbir kandyzowany to tradycyjna przekąska popularna z Azji. To właśnie z krajów azjatyckich (m.in. Tajlandia) pochodzi zdecydowana większość imbiru kandyzowanego sprzedawanego na polskim rynku. Imbir kandyzowany produkowany jest ze świeżego i obranego korzenia imbiru. Korzeń jest pokrojony, gotowany w gęstym syropie prostym, a następnie pozostawiony do wyschnięcia. W rezultacie uzyskujemy kawałki imbiru, które są obleczona słodką chrupiącą glazurą z miękkim, pikantnym ciągnącym się środkiem.
Warto nadmienić, że imbir może być przygotowanym na dwa sposoby jako „kandyzowany” i „skrystalizowany” . Imbir kandyzowany przygotowywany jest imbiru przechowywanego w syropie prostym, a imbir kandyzowany to wersja gotowana w syropie słodkim i posypywana cukrem.
Imbir kandyzowany z cukrem – właściwości
W wyniku gotowania i obróbki część przeciwutleniaczy i związków bioaktywnych zawartych w imbirze zostaje utracona. Według raportu opublikowanego w 2015 roku w International Journal of Food Properties, gotowanie korzenia w temperaturze 100 stopni Celsjusza przez ponad osiem minut zmniejsza jego zdolność przeciwutleniającą. Nadal jednak zawiera on zdecydowanie więcej wartości odżywczej niż inne słodycze. Minusem jest to, że jest to przekąska zawierające cukier biały a tym samym jest mocno kaloryczna. W 100 gramach znajduje się aż 334 kcal. Jak widać, kandyzowany imbir zawiera więcej cukru w porcji niż baton czekoladowy czy cukierki.
Imbir kandyzowany fruktozą bez cukru białego
To imbir, które przygotowany jest w takim sam sposób jak imbir kandyzowany cukrem. Różnica polega na tym, że syrop, w którym jest maczany, zawiera fruktozę a nie cukier biały.
Zastosowanie imbiru kandyzowanego
Imbir kandyzowany jest bardzo popularną przekąską, którą można jeść solo, bezpośrednio z opakowania. Jest intrygującym połączeniem słodyczy cukru/fruktozy z naturalną pikanterią korzenia. Skrystalizowany imbir jest szczególnie pomocny w uspokajaniu żołądka podczas podróży.
- Do wypieków. Kandyzowany imbir wzbogaci smak wypieków oryginalnym smakiem. Można pokroić go na drobne kawałeczki i dodać do ciast, ciasteczek jak pierniki czy szybkie pieczywo – chleb pomarańczowy lub chleb bananowy.
- Posypka do deserów i ciast. Drobno pokrojony imbir kandyzowany można wykorzystać do dekoracji i posypywania ciast (szarlotka, brownie) itd.
- Do sałatek: Pokrojony lub posiekany imbir dodać można do sałatki owocowej, aby dodać nieco pikantnego smaku.
- Czekoladowe przekąski. Zanurz skrystalizowane kawałki imbiru w rozpuszczonej czekoladzie. Po ostudzeniu uzyskasz wyjątkowy smakołyk.
- Do pieczonych owoców. Doskonale komponuje się z pieczonym jabłkiem i gruszką. Pokrój imbir w drobną kostkę i połącz z orzechami, brązowym cukrem i przyprawami.
- Do potraw z mięsem i rybami. Imbir kandyzowany można wykorzystać jako przyprawa do drobiu i ryb. W rondelku rozpuść masło z pokrojonym w kostkę skrystalizowanym imbirem, świeżym sokiem z cytryny i pokrojoną w plasterki zieloną cebulą. Polej tym sosem gorący ryż i podawaj z kurczakiem lub rybą.
Jak jeść imbir?
Imbir jak najbardziej można jeść na surowo, wcześniej go obierając lub pozostawiając skórkę. Wygodnie jest go drążyć przy pomocy łyżeczki. Można jeść także sproszkowany imbir, który jest znakomitą przyprawą. Sprawdzi się szczególnie w przypadku dań kuchni azjatyckiej. Imbir ma właściwości rozgrzewające, idealnie pasować będzie do herbaty.
W gorącej herbacie. Ze względu na właściwości rozgrzewające świeży lub mielony imbir jest doskonałym dodatkiem do herbaty w okresie jesienno-zimowym. Do herbaty możesz również dodać gotowy syrop imbirowy z cytryną.
Jak zrobić herbatę z imbirem?
- Łyżeczkę drobno posiekanego lub startego na tarce imbiru wsypujemy do szklanki wraz z torebkę herbaty.
- Zalewamy wrzątkiem i parzymy pod przykryciem
- 5 minut. Po tym czasie odcedzamy imbir i dodajemy miodu do smaku.
Zupa. Świeży imbir, starty lub przecierany, dodaje wspaniałej smaku gorącym, kremowym zimowym zupom, szczególnie często wykorzystywany jest w przepisach azjatyckich.
Z rybą. Imbir doskonale smakuje z połączeniu z rybami.
Do duszonych warzyw. Jeden z podstawowych składników wielu przepisów na lub smażona warzywa warzywnych, szczególnie z kuchni indyjskiej.
W smażonych ziemniakach. Imbir dodany do ziemniaków dodaj im wyrazistego i charakterystycznego aromatu i smaku.
Do potraw słodkich. Wiele słodkich rzeczy, które świetnie komponują się ze świeżym imbirem np ciastka imbirowe lub ciasto dyniowe ze świeżym imbirem.