Makadamia to najdroższe orzechy na świecie. Charakteryzują się wyśmienitym smakiem, zawartością cennych dla organizmu człowieka składników oraz… bardzo twardą skorupką. Co jeszcze warto wiedzieć orzechach makadamia?
- Jak wynika z badań, pierwsze drzewa makadamia pojawiły się 60 tys. lat temu w lasach deszczowych na wschodnim wybrzeżu Australii, na dalekiej północy Nowej Południowej Walii i południowym wschodzie Queensland. Wówczas tamte tereny zamieszkiwane były przez plemiona Aborygenów.
- Orzechy makadamia były wśród Aborygenów cennym towarem, środkiem płatniczym i popularny podarunkiem. Po przybyciu białych osadników orzechy makadamia wymieniano za rum i tytoń.
- Nazwa orzechów „makadamia” pojawiła się dopiero w XIX wieku. Wcześniej Aborygeni mieli na owoce tego drzewa inne określenia. Zazwyczaj orzechy te nazywano: „Kindal Kindal”, „Boombera”, „Jindilli”, „Gyndl” i „Baupal”.
- Wśród Aborygenów orzechy te miały wiele różnych zastosowań. Aborygeni wydobywali olej z orzechów i używali go jako spoiwa z ochrą i gliną do malowania twarzy i ciała. Olejek z orzechów makadamia stosowany był również jako kosmetyk do odmładzania skóry i jako składnik mieszanin ekstraktów roślinnych służących w leczeniu różnych dolegliwości.
- Aborygeni uważali, że orzechy zawierają środek pobudzający, który wspomaga produkcję mleka matki. W tym celu karmiące matki zjadły gorzkie, kiełkujące orzechy.
- Drzewo makadamia zostało odkryte przez przybyłych na wyspę dopiero w XIX wieku. Dokonał tego w 1828 roku botanik Allan Cunningham w trakcie podróży po całym kontynencie.
- Nazwa orzechów pochodzi od nazwiska John’a MacAdam’a – naukowca w dziedzinie chemii i medycyny. W 1858 r. John MacAdam został mianowany wiktoriańskim chemikiem analitycznym rządu, a w 1860 r. został urzędnikiem ds. Zdrowia w Melbourne. Był także członkiem Zgromadzenia Ustawodawczego i Rady Wykonawczej Wiktorii. MacAdam był pierwszym wykładowcą na University of Melbourne School of Medicine. Pomimo wielu osiągnięć naukowych nie „odkrył” i nie nazwał drzewa, które nosi jego imię. Zrobił to jego dobry przyjaciel – baron Ferdinand Heinrich von Mueller (30 czerwca 1825 r. – 10 października 1896 r.). Szanowany lekarz, geograf, a przede wszystkim botanik pełniący funkcję dyrektora ogrodów botanicznych w Melbourne, który po zidentyfikowaniu i sklasyfikowaniu drzewa nazwał je na cześć MacAdama.
- Orzechy makadamia to owoc dwóch drzew tropikalnych: Macadamia integrifolia i Macadamia tetraphylla. Istnieje również trzeci gatunek, który jest jadalny, ale gorszej jakości, Macadamia teraphile, który rośnie w Południowej Afryce, Kostaryce, Brazylii i Kalifornii.
- Orzechy makadamia są najdroższymi orzechami na świecie.
- Orzechy makadamia są bardzo kaloryczne. W 100 gramach znajduje się około 720-740 kalorii.
- Drzewa makadamia pierwsze plony komercyjne dają dopiero po 7-10 latach od zasadzenia. Orzechy można zbierać tylko kilka razy w roku. Dobre drzewo może produkować orzechy makadamia przez 40 lat.Przeciętne drzewo makadamia jest w stanie wyprodukować około 65 funtów orzechów rocznie.
- Orzechy makadamia nie są zbierane z drzewa, ale dopiero po upadku na ziemię. Potrząsanie drzewami w celu usunięcia orzechów może również doprowadzić do strząśnięcia niedojrzałych orzechów.
- Orzechy makadamia mają najtwardszą ze wszystkich orzechów skorupkę. Aby ją rozłupać, potrzeba czegoś naprawdę twardego, takiego jak młotek lub imadło, ale trzeba uważać, żeby przy rozłupywaniu nie zniszczyć wnętrza orzecha. Najlepszym rozwiązaniem są specjalnie zaprojektowane „dziadki do orzechów” dla makadamia ,które pozwalają na otwarcie skorupki bez uszkodzenia jądra w środku. Przełamanie upartej skorupy orzecha makadamia wymaga siły, a dokładniej nacisku o wartości 130 kg. Oprócz ludzi jednym z niewielu zwierząt zdolnych do łamania tych orzechów jest hiacyntowa ara, południowoamerykańska papuga.
- Z nieznanych na razie powodów orzechy makadamia są trujące dla psów. Po spożyciu przez pupila co najmniej 2g orzechów na kilogram masy ciała, pojawiają się objawy w postaci osłabienia i paraliżu kończyn.
- Większość orzechów makadamia na świecie jest uprawiana na Hawajach. Co ciekawe, sadzonki roślin przywędrowały na Hawaje już około 1881 roku, ale uprawiane były jako rośliny ozdobne. Pierwsze komercyjne sady makadamia na Hawajach zostały zasadzone dopiero w 1921 roku.
- Orzechy te są bogatym źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, takich jak kwas oleinowy (18:1) i palmitynowy (16:1). Badania sugerują, że tłuszcze te w diecie pomagają obniżyć poziom cholesterolu całkowitego i LDL (złego) oraz zwiększyć poziom cholesterolu HDL (dobrego) we krwi.
- Ponieważ orzechy makadamia są wolne od glutenu, stanowią jeden z popularnych składników do przygotowywania bezglutenowych potraw dla pacjentów z alergią na gluten i celiakią.
- Największym konsumentami orzechów makadamia są mieszkańcy Australii (159.3 g na osobę), USA (43.3 g) oraz Paragwaj (38.6 g). W Europie najwięcej tych orzechów spożywają Holendrzy ( 35.3 g) oraz Niemcy (31.3 g).
- Królowa Elżbieta uwielbia orzechy makadamia, dlatego regularnie pojawiają się na stole śniadaniowym w Pałacu Buckingham. Zdradził to jej były szef kuchni Darren McGrady.
- 4 września to Narodowy Dzień Orzechów Makadamia.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o orzechach makadamia przeczytaj artykuł: Orzechy makadamia i ich właściwości.