Pożywne i wartościowe kulki tapioki stosowane są m.in do przygotowania popularnego w Azji napoju bubble tea. Czym jest tapioka? Do czego można ją stosować?
- Artykuł został zaktualizowany i rozbudowany o nowe treści i zdjęcia 20.09.2024
Czym jest tapioka i z jakiej rośliny powstaje?
Tapioka jest skrobią pozyskiwaną z korzenia manioku, zwanego także „słodkim ziemniakiem” – jadalnej bulwy pochodzącej z Ameryki Południowej. Jest to roślina bardzo łatwa w uprawie. Dlatego jest podstawą diety w wielu krajach w Azji, Ameryce Południowej i Afryce.
Tapioka jest podstawowym produktem spożywczym w Indiach i innych obszarach tropikalnych. Ma neutralny smak i silne właściwości żelujące, dlatego stosowana jest jako środek zagęszczający do potraw słodkich i pikantnych. Tapioka swoją konsystencją przypomina skrobię kukurydzianą- jest to biały proszek. Powstaje przez wyciskanie korzenia manioku i odparowaniu soku.
Co zawiera tapioka?
Tapioka zawiera głównie węglowodany, w 152 g jest 135 g węglowodanów w tym cukrów 5,09 g. Ma niewielkie ilości tłuszczu 0,03 g i białka 0,289 g. Zawiera także błonnik pokarmowy, w porcji (152 g) jest 1,37 błonnika. Jest świetnym źródłem witamin z grupy B oraz minerałów: żelaza, miedzi, magnezu, selenu i wapnia.
Tapioka wartości odżywcze – tabelka
Składnik | Zawartość w 100 g suchej tapioki | % Dziennego zapotrzebowania |
Kalorie | 358 kcal | – |
Węglowodany | 88,69 g | 32% |
Żelazo | 1,58 mg | 9% |
Wapń | 20 mg | 2% |
Mangan | 0,11 mg | 5% |
Kwas pantotenowy (wit. B5) | 0,14 mg | 3% |
Błonnik | 0,90 g | 3% |
Cynk | 0,12 mg | 1% |
Fosfor | 7 mg | 1% |
Selen | 0,80 mcg | 1% |
Tabela ta ukazuje najważniejsze składniki odżywcze zawarte w tapioce, a także ich procentowe pokrycie dziennego zapotrzebowania. Warto zauważyć, że tapioka jest przede wszystkim źródłem węglowodanów, a jej zawartość innych składników odżywczych jest stosunkowo niska.
Jakie są najważniejsze zalety tapioki?
Tapioka to bezglutenowy i hipoalergiczny produkt o cenionych wartościach odżywczych. Jest lekkostrawna i odpowiednia dla osób z nietolerancją glutenu, a także tych, które szukają łatwego do strawienia źródła energii. Tapioka jest także stosunkowo neutralna w smaku, co sprawia, że można ją dodawać do wielu potraw, takich jak desery, zupy czy napoje.
Jakie są właściwości tapioki?
Właściwie przygotowana tapioka ma wiele prozdrowotnych właściwości.
Poprawia trawienie
Tapioka jest lekkostrawna. Pomaga również łagodzić i zapobiegać problemom żołądkowo- jelitowym, które są powszechne podczas stosowania mąk i innych zagęszczaczy. Badania opublikowane w World Journal of Gastroenterology wykazały, że zwiększa ilość wypróżnień u osób cierpiących na zaparcia oraz zmniejsza ryzyko występowania raka okrężnicy. Stymuluje pracę układu trawiennego, dzięki temu zapobiega występowaniu wzdęć [1][2].
Zapobiega anemii
Tapioka jest świetnym źródłem dobrze przyswajalnego żelaza. Wspomaga produkcję czerwonych krwinek i zapobiega powstawaniu anemii. Poprawia także krążenie krwi.
Zwiększa ilość energii i niweluje uczucie zmęczenia
Wiele osób, aby zwiększyć poziom energii spożywa kaloryczne lub słodkie potrawy. Tapioka zwiększa poziom energii i nie powoduje odkładania tkanki tłuszczowej.
Tapioka zawiera żelazo, dzięki temu pomaga zwiększyć poziom hemoglobiny, a tym samym zmniejsza zmęczenie. Aby uzyskać lepsze rezultaty zalecamy na stałe wprowadzić tapiokę do diety.
Zapobiega powstawaniu wad wrodzonych w okresie płodowym
Tapioka zawiera kompleks wit. B, które wspierają prawidłowy rozwój płodu i zapobiegają pojawianiu się wad wrodzonych. Zawiera także wit. K, która jest niezbędna dla zdrowia mózgu.
Wspiera zdrowie mózgu
Tapioka zawiera wit. K, która stymuluje pracę neuronów. Dzięki temu może zmniejszać lub zapobiegać chorobom neurodegradycyjnym wywołanym przez wolne rodniki, np. Alzheimera.
Łagodzi objawy przeziębienia i grypy
W czasie zachorowania na grypę i przeziębienie możesz zastosować napój z dodatkiem tapioki. Wymieszaj 12 g proszku w ½ szklanki wody, dodaj cukier do smaku. Wypij. Rozwór możesz pić trzy razy dziennie, dopóki nie poczujesz się lepiej.
Wspiera prawidłowy przyrost masy ciała
U niektórych osób niezbędny jest prawidłowy wzrost masy ciała. W porcji tapioki jest 135 g węglowodanów, dzięki temu zapewnia prawidłowy przyrost masy ciała, nie podnosi przy tym poziomu cholesterolu.
Pomaga usunąć trądzik, blizny i przebarwienia ze skóry
Tapioka pomaga usuwać toksyny z organizmu, dzięki temu może pomóc w usuwaniu blizn, trądziku czy przebarwień skóry. Z tapioki możesz przygotować maseczkę, która ma wiele właściwości prozdrowotnych. Wystarczy pić 2 razy dziennie rozwór sporządzony z: 30 g sproszkowanej tapioki, 20-30 g sproszkowanego zielonego groszku, odrobiny wody i cukru.
Wspomaga zdrowe układu sercowo- naczyniowego
Ograniczenie jedzenia nasyconych kwasów tłuszczowych zmniejsza o 21% ryzyko powstawania chorób sercowo- naczyniowych. Zawarte w Manioku flawonoidy i alkaloidy pomagają radzić sobie z powikłaniami związanymi z układem sercowo- naczyniowym oraz zmniejszają ryzyko zachorowania[3][4].
Tapioka zawiera błonnik pokarmowy, który zmniejsza ilość złogów na ścianach tętnic naczyń krwionośnych. Dzięki temu zmniejsza prawdopodobieństwo występowania takich chorób jak zawał czy udar.
Spożywanie zbyt dużej ilości sodu powoduje wzrost ciśnienia, co może doprowadzić do powstawania innych chorób. Tapioka ma niską zawartość tego pierwiastka, dzięki temu stosowanie jej w potrawach może obniżyć wysokość sodu w naczyniach krwionośnych.
Tapioka zawiera potas, który zmniejsza napięcie i stres, a tym samym obniża ciśnienie krwi. Dieta bogata w potas zmniejsza występowanie zakrzepów oraz prawdopodobieństwo zachorowania na miażdżycę.
Może być stosowana przez alergików
Tapioka nie zawiera glutenu. Dzięki temu może być spożywana przez osoby na diecie bezglutenowej oraz chorujących na celiakię. Stosowana jest także przez osoby na diecie protokołu autoimmunologicznego i paleo.
Wzmacnia kości
Tapioka zawiera wapń i żelazo, które wzmacniają kości. Zwiększają gęstość kości, dzięki temu chronią przed powstawaniem osteoporozy.
Wspomaga gojenie ran
Żelazo jest pomocne w transportowaniu tlenu do komórek, pomaga także w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi. Przyspiesza gojenie się ran. Aby uzyskać lepsze efekty lecznicza, warto łączyć tapiokę z produktami mlecznymi, pełnoziarnistymi i strączkowymi.
Tapioka a indeks glikemiczny
Niestety dla osób chorych na cukrzycę tapioka zalicza się do grupy produktów o wysokim indeksie glikemicznym. Wartość indeksu glikemicznego tapioki może różnić się w zależności od jej jakości, kraju pochodzenia oraz sposobu przygotowania. Kulki tapioki mają zazwyczaj indeks glikemiczny na poziomie od 65 do nawet 90. Oznacza to, że po spożyciu kulek tapioki poziom cukru we krwi szybko wzrasta, co nie jest korzystne dla diabetyków.
Osoby z cukrzycą powinny unikać tapioki w codziennej diecie. Jeśli jednak zdecydują się na jej spożycie, powinno to być bardzo sporadyczne i w małych ilościach, aby ograniczyć skoki cukru we krwi.
Jak przygotowywać tapiokę?
W sklepach można znaleźć różne produkty wykonane z tapioki. Najbardziej popularne z nich są: proszek, płatki, prostokątne bloki i perełki. Sposób przygotowania produktów zależy od ich formy. Płatki i bloki wymagają moczenia przed ugotowaniem. Perły mają na ogół białą barwę, ale można je farbować.
Jak gotować tapiokę granulki?
Perły z tapioki zwane są także kulkami. Jest to bardzo popularny dodatek do napojów i potraw ze względu na ich żelującą konsystencję. Są bezsmakowe.
Podczas gotowania granulek tapioki warto przestrzegać kilku ważnych zasad:
- Nie przepłukuj granulek wodą.
- Granulki tapioki musisz zawsze wrzucać do gotującej się wody.
- Do gotowania granulek tapioki trzeba użyć dużej ilości wody, ponieważ szybko ją wchłaniają.
- Po ugotowaniu 1 szklanki suszonych granulek tapioki uzyskuje się 2 ½ szklanki ugotowanych pereł.
Składniki:
- 7 szklanek wody
- 1 szklanka granulek tapioki,
- 3 łyżki cukru.
Sposób przygotowania:
- Zagotuj 6 szklanek wody. Wsyp granulki tapioki.
- Zagotuj. Przykryj.
- Gotuj na małym ogniu przez około 15 min, mieszając co jakiś czas.
- Po upływie tego czasu wyłącz tapiokę. Pozostaw pod przykryciem na 15 min.
- Przelej tapiokę na durszlak i przepłucz zimną wodą.
- Jeśli tapioka jest nadal biała, to powtarzaj krok 1, 2 i 3 do momentu, gdy granulki będą przezroczyste.
- W międzyczasie rozpuść 3 łyżki cukru w 1 szklance ciepłej wody.
- Ugotowane granulki tapioki wsyp do miski i zalej wodą z cukrem. Wymieszaj. Dzięki temu nie będą się sklejały.
- Zużyj ugotowane granulki w ciągu 1-2 dni.
Do czego wykorzystywana jest tapioka?
Oto kilka najpopularniejszych zastosowań tapioki i kulek tapioki oraz pomysły, jak je wykorzystać. Pamiętaj, że kulki tapioki nie muszą być używane wyłącznie w swojej pierwotnej postaci. Można je również z powodzeniem zmielić na mąkę, co znacznie poszerza ich zastosowanie. Poniżej kilka ciekawych pomysłów, jak można wykorzystać zarówno kulki tapioki, jak i zmielone kulki w formie mąki. Możliwości jest naprawdę wiele!
1. Bubble Tea
Kulki tapioki, znane jako „boba”, są kluczowym składnikiem tego popularnego napoju. Po ugotowaniu stają się miękkie i sprężyste. Możesz je dodać do herbaty z mlekiem, herbat owocowych lub matcha, słodząc syropem według własnych upodobań.
2. Pudding z tapioki
Klasyczny deser, który jest łatwy do przygotowania. Gotuj perły tapioki w mleku (krowim, kokosowym lub migdałowym) z dodatkiem cukru i wanilii. Podawaj z owocami, cynamonem lub syropem klonowym dla dodatkowego smaku.
3. Bezglutenowe pieczywo i wypieki
Mąka z tapioki jest popularnym składnikiem w diecie bezglutenowej. Dodaj ją do mieszanek mąk do pieczenia chleba, pizzy, muffinek czy ciast. Dzięki swojej strukturze nadaje wypiekom puszystość i elastyczność.
4. Zagęszczacz do zup i sosów
Mąka z tapioki działa jako naturalny zagęszczacz. Wystarczy dodać łyżkę mąki do zupy, gulaszu lub sosu i gotować przez kilka minut, aby uzyskać idealną konsystencję.
5. Chrupiące przekąski
Z tapioki można przygotować chrupiące przekąski, takie jak chipsy czy krakersy. Mąkę z tapioki można połączyć z przyprawami, rozwałkować ciasto, pokroić i upiec, tworząc pyszne, chrupiące przekąski.
6. Dania azjatyckie
W kuchni azjatyckiej tapioka jest używana do przygotowywania różnych dań, takich jak pierożki, kluseczki czy naleśniki. Nadaje potrawom delikatną teksturę i lekkość.
7. Bezglutenowe naleśniki i krokiety
Płatki z tapioki można dodać do ciasta na naleśniki czy krokiety, nadając im lekką, chrupiącą konsystencję.
Przepisy na wykorzystanie tapioki w granulkach
Poniżej przedstawiamy proste i smaczne przepisy na wykorzystanie tapioki w granulkach.
Bubble Tea
Jest bardzo popularnym orzeźwiającym napojem zwłaszcza w okresie letnim.
Składniki:
- 4 ½ szklanki wody,
- ¼ filiżanki liści suszonej herbaty,
- ¼ szklanki ugotowanej tapioki na 1 szklankę napoju,
- 1 szklanka zimnego mleka,
- 2 łyżki syropu klonowego lub innego słodzika,
- kostki lodu.
Sposób przygotowania:
- Zagotuj wodę. Odstaw na 10 min.
- Parz herbatę przez 15 min.
- Przecedź. Ostudź.
- Do wysokiej szklanki wsyp granuli tapioki.
- Wlej herbatę, mleko i syrop.
- Wsyp kostki lodu.
- Podawaj od razu po przygotowaniu.
Czekoladowy pudding z tapioki
Pudding z tapioki jest smacznym lekkim i łatwym w przygotowaniu deserem. Warto podawać go z musem owocowym, konfiturami lub świeżymi owocami.
Składniki:
- 400 ml mleka roślinnego lub krowiego,
- ¼ szklanki suszonych kulek tapioki,
- 1 laska wanilia
- syrop klonowy lub daktylowy do smaku,
- 4 kostki gorzkiej czekolady.
Sposób przygotowania:
- Podgrzej mleko w garnuszku, gdy zacznie wrzeć, dodaj tapiokę, wanilię.
- Zagotuj. Gotuj pod przykryciem na małym ogniu przez około 20 min, jeśli kulki są duże, to gotuj około 40 min do momentu, gdy staną się przezroczyste.
- Pod koniec gotowania dodaj czekoladę i syrop klonowy. Wymieszaj.
Kurczak w sosie musztardowym
Tapioka świetnie podkreśla smak deserów oraz potraw mięsnych.
- Składniki:
- 300g kurczaka,
- 1 średnia cebula,
- 1 mała główka białej kapusty,
- 3 ząbki czosnku,
- 1 średnia marchewka,
- 1 mały bakłażan,
- 3 łyżki musztardy,
- 3 łyżki tapioki,
- sól i pieprz do smaku,
- woda,
- 2 łyżki oleju.
Sposób przygotowania:
- Mięso umyj i pokrój w drobną kostkę.
- Cebulę pokrój w drobną kostkę.
- Kapustę posiekaj.
- Czosnek przeciśnij przez praskę.
- Marchewkę i bakłażana pokrój w średnią kostkę.
- Rozgrzej patelnię. Wlej na nią olej.
- Na rozgrzany olej wsyp kurczak i podsmaż.
- Dodaj cebulę i czosnek. Podsmażaj do momentu, gdy cebula zmięknie.
- Dodaj musztardę i przyprawy. Dodaj tyle wody, aby przykryć mięso. Zagotuj.
- Dodaj warzywa i tapiokę. W razie potrzeby dolej wodę.
- Gotuj pod przykryciem przez 30 min na wolnym ogniu.
- Podawaj z ryżem.
Efekty uboczne i przeciwwskazania
Nie ma żadnych badań naukowych, że spożywanie tapioki może mieć skutki uboczne. Nie należy spożywać surowego manioku, ponieważ może zawierać glikozy cyjanogenne, wg badań[5] mogą powodować zatrucie cyjankiem. W Nigerii[6] po niewłaściwym spożyciu manioku odnotowano kilka zgonów. W przeprowadzonej w Faro Central Hospital (Portugalia) analizie naukowej[7] wykazano, że surowy maniok może powodować chorobę neurologiczną zwaną konzo. Może również wywoływać alergię u osób mających uczulenie na lateks.
Gdzie kupić tapiokę?
Tapioka to stosunkowo nowy produkt na polskim rynku i nie jest powszechnie dostępna w sklepach. Rzadko spotkamy ją również na półkach popularnych dyskontów. Choć czasami można ją znaleźć w takich sklepach jak Lidl czy Kaufland, nie zawsze jest tam dostępna na stałe. Zdecydowanie częściej tapiokę można znaleźć w delikatesach, które oferują egzotyczne i orientalne produkty.
Najlepszym sposobem na zakup dobrej jakości tapioki jest wybór sklepów ze zdrową żywnością, ekologicznych oraz orientalnych, które sprowadzają tapiokę bezpośrednio od sprawdzonych dostawców. Wysokiej jakości kulki tapioki pochodzące z krajów, w których uprawia się maniok, np. z Tajlandii, to najlepszy wybór. Znajdziesz je m.in. w sklepie Go4taste, który oferuje doskonałej jakości tapiokę, idealną do przygotowania Bubble Tea oraz różnych puddingów i deserów w stylu orientalnym.
Jak przechowywać tapiokę?
Jeśli uda Ci się kupić dobrej jakości kulki z tapioki, ważne jest, aby zadbać o ich właściwe przechowywanie, by zachowały świeżość i przydatność do spożycia. Podstawową zasadą jest unikanie przechowywania tapioki w ciepłych i wilgotnych miejscach. Najlepszym miejscem będzie suche, zacienione pomieszczenie, a kulki tapioki powinny być trzymane w szczelnym pojemniku. Tapioka bardzo szybko wchłania wilgoć, dlatego utrzymanie jej w szczelnie zamkniętym pojemniku w temperaturze pokojowej jest kluczowe. Nie wkładaj kulek tapioki do zamrażarki ani do lodówki.
Materiały źródłowe
- Effect of dietary fiber on constipation: A meta analysis, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3544045/ [dostęp 28.07.2022r]
- Dietary fiber intake and risk of colorectal cancer and incident and recurrent adenoma in the Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Cancer Screening Trial, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4588743/, [dostęp 28.07.2022r]
- Reduction in saturated fat intake for cardiovascular disease, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32428300/, [dostęp 28.07.2022r]
- Ethnopharmacological values of cassava and its potential for diabetes and dyslipidemia management: Knowledge survey and critical review of report, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5580950/, [dostęp 28.07.2022r]
- Outbreak of Cyanide Poisoning Caused by Consumption of Cassava Flour — Kasese District, Uganda, September 2017, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6611475/, [dostęp 28.07.2022r]
- The toxic effects of cassava (manihot esculenta grantz) diets on humans: a review, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1650055/, [dostęp 28.07.2022r]
- Ibidem.