Pieprz zielony coraz chętniej gości na naszych stołach. Mało kto wie, że ma również prozdrowotne właściwości. Dlaczego warto jeść pieprz zielony? Do czego można go stosować?
- Artykuł został zaktualizowany i rozbudowany o nowe treści i autorskie zdjęcia 20.09.2024
Czym jest pieprz zielony?
Zielony pieprz pochodzi z tropikalnego pnącza. Tego samego, z którego produkowany jest pieprz czarny czyli Piper nigrum L.. Na czym polega różnica? Na momencie zbioru i sposobie obróbki. Pieprz zielony wytwarzany jest z niedojrzałych ziaren. Zaraz po zbiorze owoce są suszone na słońcu, gotowane oraz zabezpieczane siarczanem potasu, aby zatrzymać proces utleniania, który powoduje, że pieprz zielony zmienia kolor na czarny. Następnie zielone owoce są liofilizowane albo odwadniane, marynowane w kwasie octowym lub mlekowym albo konserwowane solanką.
Czym różni się pieprz zielony od czarnego?
Ziarna czarnego pieprzu tak samo, jak zielone są niedojrzałymi owocami krzewu Piper nigrum L. – zbierane są w tym samym czasie. Ziarna czarnego pieprzu najpierw są gotowane, a następnie suszenie na gorąco. Ciepło wykorzystywane w tym procesie rozbija ściany komórkowe, a następnie powoduje ich brązowienie. Różnicą między zielonym a czarnym pieprzem jest czas zbioru oraz proces, któremu ziarna poddawane są po zebraniu.
Jaki ma smak zielony pieprz?
Zielony pieprz ma kwiatowy smak i aromat, z nutą pieprzowo – sosnową. Jest mniej ostry niż pieprz czarny. W skali ostrości pieprz zielony ma 3, a czarny 7. Nuty smakowe po zjedzeniu zielonego pieprzu pojawiają się bardzo powoli – dopiero po około 10 sekundach można w pełni docenić rześkość smaku. Dlatego najczęściej spożywa się najczęściej tylko całe wcześniej zamarynowane ziarna.
Co zawiera zielony pieprz?
Pieprz zielony, podobnie jak pieprz czarny, zawiera wiele wartościowych składników odżywczych. Ze względu na to, że mamy do czynienia z niedojrzałymi nasionami, zawartość ta będzie znaczna, choć różni się w niektórych aspektach od wartości pieprzu czarnego. W porównaniu do pieprzu czarnego, zawiera on zdecydowanie mniej piperyny, co przekłada się bezpośrednio na jego łagodniejszy smak. Jest również źródłem żelaza, witaminy K oraz antyoksydantów, które pomagają w walce z wolnymi rodnikami.
Różne niezależne badania dotyczące analizy pieprzu zielonego wykazały, że może on zawierać więcej antyoksydantów niż pieprz czarny. Interesująco pod tym względem wypadło badanie dotyczące zawartości mikroelementów, w którym analizowano pieprz zielony uprawiany w Chorwacji [1].
Porównanie wybranych pierwiastków w pieprzu zielonym i pieprzu czarnym
Poniższa tabela przedstawia porównanie zawartości wapnia (Ca), potasu (K), sodu (Na), magnezu (Mg), cynku (Zn), żelaza (Fe) i miedzi (Cu) w pieprzu zielonym i czarnym.
| Pierwiastek | Pieprz zielony (mg/kg) | Pieprz czarny (mg/kg) |
| Wapń (Ca) | 4614 | 3017 |
| Magnez (Mg) | 875 | 1273 |
| Sód (Na) | 23,3 | 10,8 |
| Potas (K) | 6092 | 15 742 |
| Cynk (Zn) | 17,45 | 15,1 |
| Żelazo (Fe) | 23,0 | 25,6 |
| Miedź (Cu) | 7,25 | 10,7 |
W porównaniu do pieprzu czarnego, pieprz zielony charakteryzuje się wyższą zawartością wapnia (4614 mg/kg vs. 3017 mg/kg), sodu (23,3 mg/kg vs. 10,8 mg/kg) oraz cynku (17,45 mg/kg vs. 15,1 mg/kg). Z kolei pieprz czarny ma wyższe stężenie magnezu (1273 mg/kg vs. 875 mg/kg), potasu (15 742 mg/kg vs. 6092 mg/kg), żelaza (25,6 mg/kg vs. 23,0 mg/kg) i miedzi (10,7 mg/kg vs. 7,25 mg/kg).
Właściwości prozdrowotne zielonego pieprzu
Zielony pieprz jest ceniony nie tylko ze względu na swoje walory smakowe, ale również z powodu licznych korzyści zdrowotnych. Spożywanie zielonego pieprzu może wspomóc zdrowie na wiele sposobów:
- Wspomaga proces trawienia. Zielony pieprz zwiększa produkcję kwasu solnego w żołądku, co poprawia trawienie i pomaga zmniejszyć różne dolegliwości żołądkowe, takie jak wzdęcia. Pobudza również metabolizm, co może wspierać zdrowie układu pokarmowego i zapobiegać nieprzyjemnym objawom, takim jak zgaga czy niestrawność.
- Działa antybakteryjnie i przeciwzapalnie. Zielony pieprz ma właściwości dezynfekujące i przeciwbakteryjne, które pomagają w walce z rozwojem szkodliwych bakterii w jelitach, wspierając zdrowie układu trawiennego. Związki bioaktywne zawarte w pieprzu, takie jak piperyna, wykazują również działanie przeciwzapalne, co może być pomocne w łagodzeniu stanów zapalnych w organizmie.
- Wspiera układ krążenia i zdrowie serca. Spożycie zielonego pieprzu może poprawiać krążenie krwi dzięki działaniu rozszerzającemu naczynia krwionośne. Lepsze krążenie krwi przyczynia się do zdrowszego serca i naczyń krwionośnych, co jest istotne w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
- Dostarcza ważnych składników odżywczych. Zielony pieprz jest bogaty w żelazo, witaminę K oraz antyoksydanty. Żelazo jest kluczowym składnikiem dla produkcji czerwonych krwinek, a witamina K odgrywa ważną rolę w krzepnięciu krwi i zdrowiu kości. Przeciwutleniacze pomagają zwalczać wolne rodniki, redukując stres oksydacyjny i ryzyko przewlekłych chorób.
- Może mieć właściwości przeciwnowotworowe. Piperyna, główny składnik aktywny pieprzu, może wspierać działanie innych substancji chemicznych w organizmie, potencjalnie zwiększając ich skuteczność. Badania sugerują, że piperyna może również wykazywać działanie przeciwnowotworowe, hamując wzrost komórek rakowych w niektórych typach nowotworów.
- Wspiera zdrowie układu nerwowego. Zawarta w zielonym pieprzu piperyna może wpływać korzystnie na układ nerwowy, poprawiając nastrój i redukując stres. Może działać jako naturalny antydepresant, wpływając na poziomy serotoniny i dopaminy, co pomaga w walce z objawami depresji i lęku.
- Łagodzi bóle mięśni i działa wykrztuśnie. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, zielony pieprz może pomagać w łagodzeniu bólu mięśni po wysiłku fizycznym. Może również wspierać układ oddechowy, łagodząc objawy przeziębienia i kaszlu oraz ułatwiając odkrztuszanie.
Pieprz zielony – do czego?
W odróżnieniu od pieprzu czarnego, pieprz zielony dostępny jest w różnych formach, nie tylko w wersji suszonej. Oprócz suszonych ziarenek, dostępne są również ziarenka marynowane lub świeże. Takie ziarna pieprzu są często dodawane do sałatek i różnego rodzaju dań, szczególnie w kuchni azjatyckiej. Na polskim rynku zdecydowanie bardziej dostępny jest zielony pieprz w wersji suszonej. Suszone ziarnka cechują się znacznie delikatniejszym smakiem – są słodsze i mniej ostre, a swój aromat w pełni rozwijają dopiero po zmiażdżeniu.
- Ze względu na finezję używa się go szczególnie do pasztetów mięsnych, rybnych czy warzywnych. Można nim doprawić rożnego typu przetwory, w tym dania z dziczyzny, kaczki czy drobiu.
- Możesz użyć całego zielonego pieprzu lub po prostu pokruszonego w sosach śmietanowych, farszach i pasztetach, marynatach.
- Można zmielić ziarna i dodać, np. do zupy warzywnej, do dań z makaronu. Delikatny smak zielonego pieprzu świetnie komponuje się z owocami, np. ananasem. Marynowany zielony pieprz idealnie nadaje się do sosu maślanego.
Pasta z zielonego pieprzu, czosnku i cynamonu jest doskonałym dodatkiem do świeżych ryb. - Marynowany zielony pieprz podkreśla również smak popularnych dań takich jak m.in. jajecznica, omlety i dip jogurtowy.
Czy można stosować suszony pieprz zamiast świeżego?
Suszone ziarna pieprzu są bardziej praktyczne, ponieważ są łatwiej dostępne niż świeże. Z pewnością zastanawiasz się, czy można je wykorzystać w przepisach zamiast świeżych. W wielu przypadkach jest to możliwe, choć smak uzyskany w ten sposób może różnić się od tego, jaki osiągnąłbyś, używając świeżych ziaren. Dotyczy to przede wszystkim kuchni azjatyckiej czy tajskiej, gdzie świeży pieprz jest częstym dodatkiem do dań.
Aby użyć suszonego pieprzu zamiast świeżego, możesz skorzystać z prostego triku i po prostu go uwodnić. W tym celu przygotuj dowolny płyn – może to być likier, bulion warzywny lub z kurczaka, albo po prostu woda. Trzymaj suszone ziarenka pieprzu w płynie przez co najmniej godzinę. Ziarenka zmiękną, a jeśli użyjesz bulionu lub likieru, dodatkowo nasycą się atrakcyjnymi aromatami.
Jak zamarynować zielony pieprz?
Świeże ziarna zielonego pieprzu mogą zostać zamarynowane w zalewie octowej lub słonej. Zalewę można przygotować również według przepisu na marynowane warzywa. Marynowany pieprz jest łagodniejszy i ma wyrazisty smak. Pieprz po odsączeniu z zalewy można rozdrobnić lub dodać do potraw w całości. Marynowany zielony pieprz może być używany w całości lub posiekany, podobnie jak kapary, aby dodać wyrazistego smaku łososiowi, smażonemu ryżowi, jajkom, sałatkom, zupom, deskom z wędlinami i wielu innym potrawom.
Najlepsze efekty osiągniesz, gdy będziesz marynować świeże ziarna pieprzu, choć możesz również pokusić się o przygotowanie go na bazie suszonych ziaren. Poniżej znajdziesz przepis, w którym wykorzystano właśnie tę drugą opcję.
Marynowany zielony pieprz w solance (przepis)
Składniki:
- 500 ml wody
- 5 łyżeczek soli morskiej (podzielonych na porcje)
- 1 szklanka (około 150 g) suszonego zielonego pieprzu
- 1/2 łyżeczki mielonej kurkumy
- 5 ząbków czosnku
- 2 liście laurowe
- 125 ml świeżo wyciśniętego soku z cytryny (z około 4 cytryn)
Sposób przygotowania:
- W średnim rondlu zagotuj wodę z 4 łyżeczkami soli morskiej. Gdy woda zacznie wrzeć, zdejmij rondel z ognia i dodaj suszony zielony pieprz. Przykryj pokrywką i pozwól, aby pieprz moczył się przez 30 minut.
- Odcedź pieprz, zachowując 125 ml wody z moczenia. W słoiku o pojemności 500 ml umieść pozostałą 1 łyżeczkę soli morskiej, kurkumę, czosnek, liście laurowe oraz odcedzony pieprz. Wlej do słoika zachowany płyn oraz sok z cytryny, napełniając go prawie do samego wierzchu.
- Odstaw słoik na 30 minut, aby całość ostygła, a następnie przełóż go do lodówki na całą noc. Dzięki temu smaki się przegryzą, a pieprz nabierze odpowiedniego aromatu! Gotowy marynowany pieprz przechowuj w lodówce – będzie świeży i aromatyczny przez około 2 miesiące.
Jak zrobić sos z zielonego pieprzu?
Sos z zielonego pieprzu to idealny dodatek do mięs, szczególnie steków, ale także do makaronów czy ziemniaków. Charakteryzuje się delikatnym, ale wyrazistym smakiem, który zawdzięcza marynowanym lub świeżym ziarenkom zielonego pieprzu. Oto prosty przepis na ten aromatyczny sos.
Sos z zielonego pieprzu (przepis)
Składniki:
- 2 łyżki zielonego pieprzu z zalewy,
- 1 łyżka oleju lub oliwy z oliwek,
- 2 cebule szalotki,
- 1 szklanka bulionu,
- ½ szklanki śmietany kremówki,
- ½ łyżeczki tymianku,
- sól do smaku.
Sposób przygotowania:
- Rozgrzej patelnię.
- Wlej na nią olej lub oliwę z oliwek.
- W międzyczasie cebulę pokrój w drobną kostkę.
- Wsyp na patelnię.
- Podsmaż.
- Zalej bulionem i gotuj około 10 min. Aż bulion się zredukuje do połowy objętości.
- Dodaj zielony pieprz i śmietanę.
- Gotuj do zgęstnienia około 3 min.
- Dopraw.
Gdzie kupić zielony pieprz?
Świeży zielony pieprz warto kupować wyłącznie w sprawdzonych sklepach ze zdrową żywnością, które oferują produkty wysokiej jakości. W sklepie Go4taste.pl znajdziesz ziarna zielonego pieprzu, które wyróżniają się doskonałą jakością oraz intensywnym aromatem. Nasze produkty pochodzą od zaufanych dostawców, co gwarantuje świeżość i wyjątkowy smak. Zielony pieprz dostępny w Go4taste.pl doskonale nadaje się zarówno do marynowania, jak i bezpośredniego użycia w sosach, sałatkach czy daniach kuchni azjatyckiej.
Materiały źródłowe:
- Zeiner, M., Fiedler, H., Juranović Cindrić, I., Nemet, I., Toma, D., & Habinovec, I. (2023). Preliminary Study of Pepper Types Based on Multielement Content Combined with Chemometrics. Foods (Basel, Switzerland), 12(16), 3132. https://doi.org/10.3390/foods12163132