Jagody goji to handlowa nazwa na owoce kolcowoju tybetańskiego (Lycium barbarum). To roślina należąca do psiankowatych. Pierwotnie rosła ona na obszarze Azji o umiarkowanym klimacie, w krajach takich jak Chiny, Mongolia, Korea, Japonia. Obecnie rozprzestrzeniła się na inne obszary i jest uprawiana w wielu krajach świata.
Wykorzystanie jagód w medycynie chińskiej i kulinariach jest znane od 2000 lat. Taoistyczni mędrcy sądzili, że dzięki nim można stać się nieśmiertelnym, stąd ich tradycyjna nazwa. Współcześnie w Chinach nadal jagody goji są uznawane za poprawiające krążenie energii życiowej. Określenie „goji” zostało tym owocom przyznane przez Bradley’a Dobosa, słynnego etnobotanik i pochodzi z fonetyki nazwy nadanej im przez mieszkańców Himalajów.
Istnieje ponad 70 gatunków goji, tylko 2 są sprzedawane. Niewielkie czerwone jagody są zbierane, a następnie poddawane procesowi suszenia i w takiej formie trafiają do sprzedaży.
Wartości odżywcze jagody goji
Nie bez powodu jagody goji zaliczają się do produktów określonych mianem super superfoods. Owoce kolcowoju tybetańskiego to prawdziwa bomba witaminowa i cenne źródła mikroelementów i przeciwutleniaczy. Zaledwie jedna porcja jagód goi, która odpowiada 28 g, dostarcza aż 12% dziennego zapotrzebowania na żelazo i aż 20% na witaminę C. Jagody goji to jednocześnie prawdziwe kopalnia witaminy, A która w tym przypadku występuje w niesamowitej obfitości.
Jedna porcja jagód goji świeżych jagód goji zawiera aż IU
8500 IU witaminy A, co zapewnia aż 170% dziennego zapotrzebowania na ten składnik u osoby dorosłej. Podobnie jak u innych suszonych i świeżych owoców możemy liczyć na pokaźne zasoby błonnika pokarmowego. W przypadku jagód goji wynosi aż 8% dziennego zapotrzebowania. Z tego względu te owoce tak często wykorzystywane są w diecie odchudzającej.
Warto wspomnieć, że wartości są bardzo zbliżone zarówno w przypadku świeżych, jak i suszonych jagód goji. W porównaniu z suszonymi spada nieznacznie koncentracja witaminy C, natomiast pozostałe składniki są na bardzo zbliżonym poziomie.
Wartości odżywcze na 28 gram:
- kalorie (wartość energetyczna): 23,2 kcal / 97,1 kJ;
- białko: 12,3 g;
- tłuszcz ogółem: 0,3 g;
- węglowodany: 5,9 g;
- błonnik pokarmowy: 2,2 g.
Witaminy Jagody goji
- wit. A: 2520 IU;
- wit. C: 5,4 mg;
- wit. B2: 0,4 mg.
Minerały
- wapń: 28 mg;
- żelazo: 2,5 mg;
- potas: 235 mg;
- sód: 6,7 mg;
- cynk: 0,8 mg;
- miedź: 0,6 mg;
- selen: 17,8 mcg.
Jaki mają indeks glikemiczny jagody goji?
Jagody goji to owoce, które szczególnie rekomendowane są do spożycia w diecie cukrzyka. Wszystko za sprawą niskiego indeksu glikemicznego, który w przypadku świeżych owoców goji wynosi jedynie 29. W praktyce jagody goji mają znacznie niższy indeks glikemiczny niż większość owoców takich jak pomarańcze, melony, rodzynki czy nawet jabłka. Niski indeks glikemiczny oznacza, że po ich spożyciu w organizmie nie następuje gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi. Z tego punktu widzenia jest to również idealna przekąska dla osób na diecie odchudzającej. W ten sposób po zjedzeniu jagód goji nie masz ochoty na wysokowęglowodanowe, słodkie potrawy i przez to unikasz jedzenia słodyczy.
Właściwości lecznicze
Według większości badań wydaje się, że 50 gram owoców jest optymalną ilością, aby wykorzystać jej zalety. Dobrze jest jagody goji spożywać suszone, ale również w wywarze. Rzeczywiście, pozwalając im zanurzyć się w gorącej (ale nie wrzącej) wodzie, uwalniają ona aktywne składniki. Uważa się, że kuracja jagodami goji powinna trwać 3 miesiące, ale nie ma przeszkód w jej przedłużaniu.
Jedną z zaskakujących zalet jagód goji, o których możesz nie wiedzieć, jest fakt, że każda porcja zawiera około 4 gramów białka na porcję i 18 różnych aminokwasów oraz ponad 20 innych pierwiastków śladowych, w tym cynk, żelazo, fosfor i ryboflawinę (witamina B2). W jednej porcji jagody goji oferują więcej beta-karotenu niż marchew i więcej żelaza niż soja oraz szpinak, co czyni je doskonałym źródłem, aby powstrzymać niedobór żelaza.
Odradza się spożywać je, jeśli jest się poddanym leczeniu przeciwzakrzepowemu. Podobnie kobiety w ciąży lub karmiące piersią powinny unikać spożywania jagód, ponieważ prawdopodobnie pobudzają one macicę, ale nie zostało to udowodnione.
Dla osób starszych
Wczesne testy w laboratoriach pokazują, że jagody goji pomagają zwiększyć skuteczność szczepień przeciwko grypie u starszych myszy. Jest to ważne, ponieważ szczepionka przeciw grypie nie zawsze zapewnia odpowiednią ochronę przed wirusem.
Badanie sugeruje, że jagody goji mogą zapobiegać kolejnym infekcjom u osób starszych, które otrzymały szczepionkę przeciw grypie. Ale pamiętaj, jagody goji nie są zastępczą ochroną przed tą chorobą.
Potencjalny środek wspomagający odchudzanie
Jagody goji pakują zdrową energię żywnościową w małe porcje. Ich bogaty, słodki smak wraz z wysoką zawartością błonnika, może pomóc w utrzymaniu szczupłej sylwetki. Najlepiej jest potraktować je jako słodką przekąskę i nie zjadać ich zbyt wiele. Ich niska zawartość cukru sprawia, że są doskonałym substytutem dla innych suszonych owoców o wyższej zawartości tego składnika.
Przeciwutleniacze dla oczu i skóry
Badania wskazują na wysoki poziom przeciwutleniaczy w jagodach goji, zwłaszcza zeaksantyny. Przeciwutleniacze chronią komórki przed zniszczeniem, gdy są narażone na działanie takich czynników jak dym i promieniowanie. Co więcej, żywność o zdrowym poziomie przeciwutleniaczy jest często bogata w błonnik i ma niską zawartość niezdrowych tłuszczów.
To samo badanie wykazało również, że starsi dorośli, którzy stosowali codzienną suplementację dietetyczną jagodami goji przez 90 dni, mieli mniej hipopigmentacji i mniej druzów lub żółtego osadu w oku.
Utrzymują poziom cukru we krwi
Jagody goji mogą pomóc w obniżeniu poziomu cukru we krwi, poprawić tolerancję na cukier, złagodzić oporność na insulinę.
Zwiększony testosteron
Jagody goji mają długą historię związaną z płodnością seksualną. Badanie na szczurach wykazało, że jagody goji znacząco zwiększają ilość i ruch spermy, poprawiają zdolności seksualne i zwiększają ilość testosteronu. Badania sugerują, że jagody goji mogą być alternatywą dla leków na receptę na zaburzenia erekcji, takich jak viagra.
W Chinach jagody goji są używane od co najmniej 2000 lat. Zgodnie z tradycyjną chińską medycyną, owoc ten ma właściwość „żywienia nerek i wątroby”, „nawilżania płuc” i „uzupełniania jonów”. Chińscy zielarze używają go, w połączeniu z kilkoma innymi ziołami, do leczenia niepłodności i zaburzeń układu oddechowego u mężczyzn oraz do zwalczania zmęczenia.
Badania kliniczne
Jedno z badań klinicznych nad jagodami goji zostało przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych przez producenta produktu GoChi (FreeLife International LLC) wśród 34 zdrowych osób dorosłych. Wyniki wskazują, że spożycie 120 ml (½ szklanki) soku z goji przez dwa tygodnie poprawiło ogólne samopoczucie (poziom energii, sen, nastrój itp.) leczonych pacjentów w porównaniu z grupą kontrolną. Ponieważ jednak uczestnicy korzystali z jagód goji przez kilka miesięcy przed procesem, byli w stanie stwierdzić, czy piją sok z goji, czy placebo. W tym przypadku nie jest to już ślepa próba, która znacznie ogranicza ważność uzyskanych wyników, podobnie jak niewielka liczba uczestników, krótki czas trwania i subiektywność kwestionariusza wypełnionego przez uczestników.
Porównawcze badanie kliniczne opublikowane w 1994 r. przeprowadzono w Chinach wśród 75 pacjentów cierpiących na różne nowotwory w zaawansowanej fazie (skórne, nerkowe, okrężniczo-odbytnicza, płucne itp.). Wyniki wskazują, że dodanie oczyszczonych związków goji (polisacharydów) do konwencjonalnego leczenia immunologicznego, przynosi korzystne efekty. Wyniki te nie potwierdzają jednak wniosku, że sok lub jagody są skuteczne w leczeniu raka.
Inne testy na zwierzętach lub komórkach z oczyszczonymi związkami goji, głównie polisacharydami, również przyniosły interesujące wyniki w kilku obszarach, takich jak niepłodność i starzenie się. Nie można jednak stwierdzić, że sok lub miąższ owocu, spożyty w ten sposób, miałby taki sam skutek.
Przeczytaj więcej w artykule: Jagody goji – zalety.
Zastosowanie
W Azji używa się ich do wytwarzania barwników do produkcji wina lub octu, lub po prostu do gotowania.
Jagoda goji jest bardzo obecna w kuchni chińskiej. W wersji wytrawnej może być stosowana w sałatkach skomponowanych w okresie letnim, chutneyach, zupach kremach lub daniach przygotowywanych na parze.
Dają bardzo słodki smak, dlatego użycie jagód goji jest ukierunkowane raczej na desery. Można je dodawać do ciast, ciasteczek, muffinów. Dodaje się je także do kompotów, puddingów ryżowych lub lodów. W przypadku deserów zaleca się ich krótkie namoczenie. Aby to zrobić, niech kąpią się w całości przez kilkanaście godzin w soku owocowym (żurawina, winogrona, granat) lub w zielonej herbacie.
Prostym sposobem na ich jedzenie jest włożenie łyżki do jogurtu lub twarożku. Dodaj je do płatków śniadaniowych. Jagody goji smakują wspaniale gotowane z dodatkiem chudej wieprzowiny lub indyka. Dodatkowo zawartość w nich witaminy C pomoże również twojemu ciału wchłonąć żelazo z mięsa.
Pamiętaj, aby kupić jagody goji z renomowanego źródła, nawet jeśli są one drogie. Wiadomo, że tanie lub importowane marki zawierają siarczyny. Siarczyny mogą wywoływać reakcje alergiczne u niektórych osób.
Jagody goji są ogólnie uważane za bezpieczne dla większości ludzi, chociaż niektórzy zgłaszają łagodne problemy z trawieniem, gdy po raz pierwszy zaczynają je jeść.
Zobacz też: Jak jeść jagody goji?
Jagody goji – przeciwwskazania i skutki uboczne
Na ogół i jagody goji są owocami, które dosyć dobrze tolerowane są przez organizm, chociaż istnieją pewne wyjątki. Przy niektórych chorobach i stanach należy wyeliminować lub mocno ograniczyć spożywanie tych owoców.
Wśród tych przeciwwskazań należą między innymi:
Ciąża i karmienie piersią
Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny na ten czas odstawić spożywanie jagód goji. W owocach tych znajduje się substancja chemiczna betaina. To związek, który w niewielkich ilościach jest korzystny i pomaga między innymi oczyścić wątrobę. W nadmiarze może wpłynąć na przedwczesny skurcze i zwiększa ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu.
Alergie
Jagody Goji należą do owoców, których spożywanie może powodować reakcję alergiczną. Cechują się s silnym potencjałem alergizującym i wysoką reaktywnością krzyżową, głównie z pomidorami, tytoniem, brzoskwiniami orzechami i bylicą piorun. Oznacza, że osoby, które są uczulone na białko LTP znajdujące się w tych owocach nie powinny spożywać również jagód goji.
W zależności od mogą powodować różne odczyny alergiczne takie jak: pokrzywkę (wysypki i obrzęki na skórze) dłoni, dłoni i warg, obrzęk (obrzęk spowodowany uwięzionym płynem), nieżyt nosa (katar), duszność (duszność), świąd (swędzenie na skórze) i dysfagia (trudności w połykaniu).
Niskie ciśnienie krwi
Goi nie powinno być również spożywane przez osoby, które cierpią na niskie ciśnienie krwi. Z uwagi na to, że same jagody zawierają wiele składników, które wpływają obniżenie tego ciśnienia i jego spożywanie może spowodować nadmierny spadek a tym samym pogorszenie naszego samopoczucia.
Wysokie ciśnienie krwi
Podobnie sprawa wygląda w przypadku osób, które spożywają leki na obniżenie krwi. W połączeniu z jagodami goi, które również mają działanie obniżające może doprowadzić do nadmiernego spadku ciśnienia.
Jeżeli zdecydujesz się na wprowadzenie jagód goji do swojej diety, staraj się nie przekraczać dziennej zalecanej porcji. Owoce te zawierają sporo błonnika, które może wywoływać dyskomfort. Nadmiernym spożywanie niektórych składników odżywczych, takich jak błonnik, potas i selen, zawartych w jagodach goji może również powodować inne problemy trawienne.