20 zł kubek kawy w Starbucks wydaje się zbyt dużo? Wyobraź sobie, że za filiżankę niektórych kaw można zapłacić nawet 100, a nawet 200 zł. Oto przewodnik po najdroższych kawach świata.
Dla wielu z nas filiżanka kawy to nieodzowny element poranka lub dnia. Spożywana przed rozpoczęciem codziennych obowiązków, w pracy czy podczas przerwy, kawa pobudza, dodaje energii i zapewnia wymagany relaks. Przeciętna kawa w restauracji może kosztować od 15 do 20 zł, ale to kwota niewielka w porównaniu z cenami naprawdę ekskluzywnych i luksusowych kaw. Przyjrzyjmy się więc kilku najdroższym kawom na świecie. Dowiesz się, co wpływa na ich cenę, ile kosztuje ich kilogram, a przede wszystkim, co czyni je wyjątkowymi i dlaczego niektórzy są gotowi zapłacić tak wysoką cenę, by cieszyć się ich smakiem.
Co wpływa na cenę kawy? Jak to się dzieje, że niektóre kawy są nawet 10 razy droższe od tych codziennych?
W rzeczywistości na cenę kawy wpływa wiele czynników. Pogoda, takie zjawiska jak przymrozki, zmiany w okresach wegetacji w Brazylii, przybrzeżne lub inne katastrofy naturalne mogą obniżyć plony. Z drugiej strony, na cenę wpływają czynniki makroekonomiczne, takie jak pandemia COVID-19 czy wybuch wojny na Ukrainie.
Te przyziemne powody dotyczą bardziej dostępnych i popularnych kaw, takich jak arabika czy robusta. Ceny ekskluzywnych kaw są kształtowane przez inne czynniki. Do tych należy jakość kawy, sposób produkcji, kraj pochodzenia — niektóre kraje, jak na przykład Kostaryka, mają wyższe standardy produkcji. Rzadkość kawy również wpływa na cenę. Tak jest w przypadku rzadkich gatunków kawy jak Coffea eugenioides czy wybrane odmiany arabiki, jak gesha, które są uprawiane w małych ilościach, a ich dostępność jest ograniczona.
Znaczący jest także specyficzny sposób przetwarzania, który producenci stosują, aby nadać swoim kawom wyjątkowy smak i aromat. Obejmuje to nietypowe i czasochłonne metody obróbki ziaren.
Dlatego kawy takie jak Black Ivory Coffee czy Kopi Luwak często znajdują się na czele list najdroższych kaw na świecie. Lista ta może ulegać zmianom ze względu na różne uwarunkowania społeczne i ekonomiczne. Większość z tych gatunków należy do grona najbardziej ekskluzywnych, a za filiżankę tych kaw płaci się najwięcej. Wyróżniają się one nie tylko specyficznym aromatem i smakiem, ale czasami także konkretnym sposobem przetwarzania ziaren, o którym dowiesz się więcej.
1. Kopi Luwak
Kopi Luwak to jedna z najdroższych kaw na świecie. Jej niebywała popularność i ekskluzywność wynikają nie tylko z wyjątkowego aromatu i smaku, ale przede wszystkim z niecodziennego sposobu przetwarzania, który dla wielu może wydawać się kontrowersyjny.
Wysoka cena Kopi Luwak częściowo wynika z ograniczonego miejsca uprawy. Ta odmiana kawy jest uprawiana wyłącznie w Indonezji, a większość krzewów kawowych rośnie na niewielkiej wyspie Bali. Dzięki charakterystycznym wulkanicznym glebom, na których porastają krzewy, kawa ta zawdzięcza swoją wyjątkowość.
W lokalnej kulturze ta droga kawa jest znana jako „Cat Poo” lub „kawa Civet”, co dosłownie oznacza „kocie odchody”. Nazwa ta ma wiele wspólnego z rzeczywistością. Specyficzne ziarna kawy są produkowane z odchodów cyweta, czyli łaskuna muzanga, nazywanego przez tubylców luwakiem. Jest to ssak charakterystyczny dla regionów Indonezji. Cywet, będący zwierzęciem wszystkożernym, uwielbia dojrzałe owoce kawowca. Po zjedzeniu owoców skórka jest trawiona w żołądku cyweta, a ziarno pozostaje nienaruszone, lecz lekko sfermentowane. Tak przetworzone ziarna są następnie zbierane, czyszczone i wysyłane do palarni. W ten sposób powstaje Kopi Luwak.
2. Black Ivory Coffee
Poruszając temat zwierzęcej roli w produkcji kawy, warto wspomnieć o Black Ivory Coffee. Ziarna tej kawy, także należące do najdroższych na świecie, są wytwarzane przy pomocy zwierząt. Tym razem chodzi o majestatyczne słonie indyjskie. Proces przetwarzania ziaren jest bardzo podobny do tego, jaki ma miejsce w przypadku Kopi Luwak. W tym wypadku ziarna kawy są wstępnie trawione w żołądku roślinożernych słoni.
Kiedy ziarna przejdą przez układ pokarmowy słonia, co zazwyczaj trwa od 15 do 30 godzin, pracownicy zbierają je z odchodów. Następnie ziarna są oczyszczane i sortowane. Spośród nich wybierane są najlepsze, które trafiają do palarni.
Ziarna, z których wytwarzana jest Black Ivory Coffee, pochodzą z górzystych regionów Tajlandii, nieopodal granicy z Birmą. W żołądku słoni ziarna tracą charakterystyczną gorycz, przez co uzyskują wyjątkowy smak kakaowy z nutką pikantności i wiśni. Cena za filiżankę tej kawy również jest wyjątkowa i sięga prawie 70 dolarów.
3. Finca El Injerto Coffee
Wysoka cena kawy Finca El Injerto wynika z jej unikatowości, która obejmuje zarówno smak i aromat, jak i specyficzny kształt ziaren. Jest to kawa uprawiana w Gwatemali od wielu pokoleń przez rodzinę Aguirre. Plantacje znajdują się w górach, na wyżynach Huehuetenango, na wysokości od 1500 do 1920 metrów nad poziomem morza. Na tych wysokościach, na bogatej w minerały, niewulkanicznej glebie, uprawiane są najbardziej egzotyczne i szlachetne odmiany kawy.
4. Hacienda La Esmeralda
Kawa Geisha z Hacienda La Esmeralda, jedna z najdroższych na świecie, ma swoje korzenie w Etiopii. W 1936 roku kapitan Richard Whalley, konsul brytyjskiej kolonii w Abyssinii, zebrał 10 funtów nasion kawy z okolic Góry Geisha.
Nazwa „Geisha” pochodzi od Góry Geisha. Nasiona, które ostatecznie trafiły do Hacienda La Esmeralda, pochodziły z sieci banków genów i stacji badawczych, w tym z CATIE w Kostaryce. To właśnie odporność kawy Geisha na chorobę „ojo de gallo” przyciągnęła uwagę właścicieli Hacienda La Esmeralda. W latach 90. podjęto decyzję o posadzeniu Geisha na większej powierzchni farmy, również powyżej 1650 metrów nad poziomem morza, co było innowacją.
5. St. Helena Coffee
Nazwa tej wybornej kawy przywodzi na myśl wspaniałego dowódcę z XIX wieku, samego Napoleona Bonaparte. Nic dziwnego, że jej smak również powala na kolana. Kawa ze Świętej Heleny, sprowadzona na wyspę 10 lutego 1733 roku przez Kompanię Wschodnioindyjską, zyskała światowe uznanie wśród koneserów. To nie jest zwykła arabika, ale wyjątkowa odmiana Green Tipped Bourbon Arabica, przywieziona z jemeńskiego portu Mocha. Charakteryzuje się subtelnością i delikatnością, wymagającą starannej obróbki na każdym etapie – od zbiorów, przez mokre przetwarzanie, aż po palenie. Uprawiana na wyspie o wyjątkowym mikroklimacie, kawa ta zachwyca zbalansowanym smakiem z nutami czarnej wiśni, owocowej kwasowości i czekoladowym posmakiem, który długo pozostaje na podniebieniu. Produkcja tej kawy podlega rygorystycznej kontroli jakości, a jej unikalność wynika również z ograniczonej ilości produkowanego ziarna i wyzwań związanych z brakiem lokalnej siły roboczej na farmach.
Te pięć najdroższych kaw świata prezentuje nie tylko wyjątkową jakość i niepowtarzalne profile smakowe, ale także fascynujące historie i tradycje. Od egzotycznej Kopi Luwak, przez wyrafinowaną Finca El Injerto Coffee, aż do rzadkiej kawy ze Świętej Heleny, każda z nich oferuje niezwykłe doświadczenie degustacyjne. Ich wysoka cena odzwierciedla nie tylko rzadkość i trudność w produkcji, ale również bogatą kulturę i dziedzictwo, które są integralną częścią świata kawy. Dla prawdziwych koneserów te kawy są symbolem luksusu, smaku i historii, które łączą się w każdej filiżance. I czy nadal 20 zł za kubek kawy wydaje ci się za dużo?