Zielona herbata to najbardziej znany i najłatwiej dostępny produkt z kategorii superfoods. Co jednak wiadomo właściwie o jej cechach?
Jak powstaje zielona herbata?
Herbata (każda) to liście krzewu Camellia Sinensis. Roślina ta występuje w dwóch odmianach. Jedna rośnie w Chinach i jest używana do herbat zielonych i białych. Drugi rodzaj krzewów występuje w Indiach i jest używany zarówno do robienia herbaty oolong, jak i czarnej. Jej delikatny smak to efekt braku zaawansowanej fermentacji. Liście są najpierw poddawane działaniu pary wodnej, a następnie suszone. Nie ma więc typowego, mocnego aromatu.
Jak smakuje zielona herbata?
Zielona herbata ma lekko ziemisty, dla niektórych ludzi wręcz ziołowy posmak, ale jest on bardzo delikatny. Dlatego często występuje ona w połączeniu z jakimiś dodatkami (na przykład suszonymi owocami), których zadaniem jest wzbogacenie jej smaku.
Co zawiera zielona herbata?
Niesłodzona zielona herbata zawiera mniej niż 3 kalorie na jedną filiżankę. Ma również niewiele kofeiny (mniej niż 29 miligramów na filiżankę) w porównaniu z czarną herbatą (około 47 miligramów) i kawą (około 95 miligramów). Ta ilość może się jednak zmieniać w zależności od czasu parzenia oraz objętości herbaty. Zielona herbata zawiera jedną z największych ilości przeciwutleniaczy spośród wszystkich herbat. Wagowo zawiera około 30% polifenoli, z czego około 80% to EGCG (3-galusan epigalokatechiny).
Zielona herbata właściwości
Zielona herbata może pomagać w walce z niektórymi rodzajami raka. Są to przede wszystkimi nowotwory nerki, trzustki, żołądka i gruczołu sutkowego.
Obniża poziom LDL (złego) cholesterolu
Choroby sercowo-naczyniowe są wysoko w rankingach najczęstszych przyczyn śmierci. Zielona herbata może wpływać na poziom cholesterolu, który odgrywa dużą rolę w stanach takich jak udar i zawał serca. Pijąc zieloną herbatę, można obniżyć poziom LDL (złego) cholesterolu we krwi.
Obniża poziom cukru we krwi
Wzrasta częstotliwość występowania cukrzycy typu 2, co może być spowodowane współczesnym sposobem odżywiania się i faktem, że często ćwiczymy mniej, niż powinniśmy. Wrażliwość na insulinę można zmniejszyć dzięki piciu zielonej herbaty. Jednocześnie poziom cukru we krwi, który jest sprawcą cukrzycy, jest również przez nią obniżony.
Pomaga w higienie jamy ustnej
Niektóre choroby i schorzenia mogą wynikać ze słabej dbałości o stan zębów i dziąseł. Katechiny zawarte w zielonej herbacie zwalczają szkodliwe bakterie jamy ustnej. Są one z resztą jej prawdziwą gwiazdą. Zapewniają wiele korzyści i udowodniono również, że chronią neurony mózgu. Dzięki nim zmniejsza się upośledzenie funkcji poznawczych i zmniejsza się ryzyko chorób neurodegeneracyjnych.
Działa stymulująco
Kofeina w zielonej herbacie działa pobudzająco. Nie tylko dodaje zastrzyku energii, ale poprawia także funkcje mózgu, w tym czas reakcji, nastrój i produktywność.
Zwalcza stany zapalne
Udowodniono, że flawonoidy zawarte w zielonej herbacie zwalczają stany zapalne w organizmie. Zawarty w zielonej herbacie galusan epigalokatechiny ma działanie przeciwzapalne i chroni DNA komórek.
Ma właściwości przeciwwirusowe
Zielona herbata ma również właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, które również działają przeciwzapalnie.
Wzmacnia kości
Badania pokazują, że picie zielonej herbaty może stymulować mineralizację, która powoduje tworzenie się kości. To ochrona przed osteoporozą.
Zielona herbata w ciąży
Polifenole licznie występujące w zielonej herbacie mają działanie przeciwzapalne, bardzo korzystne dla większości osób. Nie dotyczy to jednak kobiet w ciąży. W tym przypadku swoim działaniem zbliżają się one do leków przeciwzapalnych, hamujących wytwarzanie prostaglandyn, czyli hormonów odpowiedzialnych za reakcję zapalną w organizmie. Badania były przeprowadzone wyłącznie na zwierzętach, ale zdarzały się przypadki, kiedy na skutek przeciwzapalnego działania polifenoli, dochodziło do przedwczesnego zamknięcia się przewodu tętniczego u płodu. Pojawiały się w związku z tym wady rozwojowe serca oraz nadciśnienie płucne. Nie wiadomo do końca, z czego to wynika, dlatego określono je jako idiopatyczne. Z tego powodu ciężarne nie muszą całkowicie rezygnować z picia zielonej herbaty, ale powinny zachować w tym umiar i nie przekraczać dawki jednej herbaty dziennie.
Zielona herbata na noc
Kofeina w zielonej herbacie ma działanie pobudzające, dlatego nie zaleca się jej picia na noc. W ciągu dnia najlepiej jest sięgać po nią po posiłkach, by skorzystać z mocy przyswajalności minerałów.
Zielona herbata na odchudzanie
Kofeina w zielonej herbacie może pomóc w tłumieniu apetytu i przyspieszyć spalanie kalorii w procesie zwanym termogenezą. Jej cennym składnikiem są także katechiny. Ich działanie polega na usprawnieniu metabolizmu poprzez zaktywizowanie enzymów trawiennych. Katechiny mają także moc hamowania wchłaniania tłuszczu oraz glukozy z pożywienia. Z tego powodu zielona herbata sprzyja odchudzaniu, ale sama w sobie nie ma zdolności do zmniejszenia masy ciała. Iść za tym musi przede wszystkim zmiana nawyków żywieniowych.
Zielona herbata a ciśnienie
Zielona herbata jest produktem korzystnie wpływającym na regulację ciśnienia krwi. W dziennej dawce do 5 gramów nie wpływa na podnoszenie wysokości ciśnienia, więc mogą ją pić także seniorzy. Zawiera L-teaninę. To aminokwas mający działanie relaksujące i odprężające. Jest więc świetną przeciwwagą dla kofeiny.
Jak parzyć zieloną herbatę?
Zieloną herbatę najlepiej jest parzyć przez 1–1,5 minuty. Dłuższe parzenie spowoduje jej gorycz. Najlepsza jest temperatura wody 60–70˚C. Dobrym pomysłem jest również dwukrotne parzenie zielonej herbaty. Dzięki temu napar będzie miał niższą zawartość kofeiny. Wówczas herbatę należy zalać na 45 sekund wrzątkiem, wylać go, a następnie herbatę zaparzyć już tradycyjnie.
Zielona herbata – przeciwwskazania
Osoby pijące dużo zielonej herbaty mogą odczuwać jej skutki uboczne. Najlepiej, jak we wszystkim, także w tym zachować umiar. Nadmiar kofeiny doprowadzić może do dreszczy. Herbata ta ma także działanie moczopędne, więc może odwadniać. Jej niekorzystnym objawem jest także rozstrój żołądka i bóle głowy. Osoby z niedoborem żelaza muszą sięgać po zieloną herbatę co najmniej po godzinie od posiłku, ponieważ może ona niekorzystnie wpływać na jego wchłanianie.