Dynia jest jednym z popularniejszych jesiennych warzyw. Olej z pestek dyni tłoczony na zimno ma wiele prozdrowotnych właściwości. Jak go stosować?
Z czego powstaje olej z pestek dyni tłoczony na zimno?
Pierwsze pisemne wzmianki o stosowaniu oleju z pestek dyni w Europie pochodzą z 1697 roku. Obecnie największą popularnością cieszy się na terenie Austrii, Węgier, Słowenii i Chorwacji. Ceniony jest ze względu na swoje walory smakowe i właściwości prozdrowotne.
Olej z pestek dyni tłoczony jest na gorąco lub na zimno. Olej tłoczony na gorąco ma mniej składników odżywczych, ponieważ niszczone są przez wysoka temperaturę. Olej z dyni tłoczony na zimno nie traci składników odżywczych zawartych w pestkach. Pestki na początku zostają pozbawione resztek miąższu. Następnie są kruszone i tłoczone w nowoczesnych prasach stalowych. Olej z pestek dyni tłoczony na zimno wykorzystywany jest w kuchni oraz kosmetyce. Ma lekko orzechowy smak, który podkreśla wykwintność dań.
Olej dyniowy i jego wartości odżywcze
Wartość energetyczna oleju z pestek dyni to 867 kcal w 100 g produktu. Składa się tylko z tłuszczów w tym nasyconych kwasów tłuszczowych 18 g, jednonienasyconych kwasów tłuszczowych 32 g oraz wielonienasyconych kwasów 48 g.
Olej z pestek dyni tłoczony na zimno zawiera 0,7 g błonnika w 100 g. Jest świetnym źródłem wit. z grupy B, A, D, E oraz C. Zawiera również żelazo, potas, wapń i fluor, magnez i fosfor. Jest również świetnym źródłem antyoksydantów,
które eliminują wolne rodniki odpowiedzialne m.in. za proces starzenia się oraz choroby nowotworowe. Olej z pestek dyni zawiera również kwasy Omega -6 oraz śladowe ilości kwasów Omega- 3.
Olej z pestek dyni – właściwości
Olej z pestek dyni to nie tylko smaczny dodatek do wielu potraw, ale przede wszystkim źródło licznych korzyści dla naszego zdrowia. Jego regularne spożywanie przynosi wymierne efekty:
- Poprawa nastroju i prewencja przed depresją: Badania opublikowane w British Journal of Psychiatry [1] potwierdzają, że olej z pestek dyni może poprawić nastrój i działać antydepresyjnie.
- Wzmacnianie włosów i paznokci: Dzięki regularnemu stosowaniu oleju można zaobserwować nawet 40% wzrost porostu włosów.
- Wsparcie dla serca: Pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu, działa przeciwzapalnie i pomaga kontrolować ciśnienie krwi.
- Leczenie przerostu prostaty: Przerost prostaty, prowadzący często do bólu podczas oddawania moczu, może być łagodzony dzięki regularnemu spożywaniu oleju z pestek dyni. Potwierdzają to badania [2].
- Dbanie o drogi moczowe: Olej z pestek dyni pomaga zmniejszyć nadreaktywność pęcherza moczowego, co objawia się m.in. nocnym wstawaniem do toalety.
- Łagodzenie objawów menopauzy: Pomaga w redukcji objawów takich jak uderzenia gorąca czy wahania nastroju.
- Walka z pasożytami: Alkaloidy zawarte w oleju atakują system nerwowy pasożytów, przyspieszając ich eliminację. Dla skuteczności zaleca się kurację trwającą około dwóch tygodni.
- Profilaktyka zaćmy: Wysoka zawartość witaminy A, luteiny oraz zeaksantyny przyczynia się do zmniejszenia ryzyka rozwoju zaćmy.
- Redukcja zmian trądzikowych: Olej z pestek dyni ma działanie regenerujące, łagodzące i przeciwzapalne, dzięki czemu przyspiesza gojenie się zmian trądzikowych.
- Wsparcie dla układu pokarmowego: Błonnik zawarty w oleju przyspiesza trawienie i zapobiega zaparciom.
- Przyspieszenie odchudzania.
- Detoksykacja organizmu: Olej wspiera proces usuwania toksyn.
- Kuracje antycellulitowe: Olej z pestek dyni potęguje efekty walki z cellulitem.
- Zmniejszenie rozstępów: Regularne stosowanie oleju sprawia, że skóra staje się bardziej elastyczna i mniej podatna na rozstępy.
- Leczenie infekcji górnych dróg oddechowych.
- Łagodzenie objawów alergii.
Jak stosować olej z pestek dyni ?
Zaleca się spożywanie dziennie jednej łyżki oleju z pestek dyni na czczo. Na oleju z pestek dyni tłoczonym na zimno nie można smażyć. Zaleca się go do stosowania na zimno jako:
- składnik dressingu do sałatek,
- dodatek do past,
- dodatek do zup chłodników,
- składnik deserów, np. do polania lodów.
W Austrii jest składnikiem słynnego sernika wiedeńskiego oraz skrapiany jest nim również biały ser przed poddaniem.
Zastosowanie oleju dyniowego jako domowego kosmetyku
Olej z pestek dyni tłoczony na zimno nawilża skórę, zmniejsza widoczność zmarszczek, wspomaga walkę z trądzikiem oraz przyspiesza regenerację skóry. Przed zastosowaniem na skórę, warto rozcieńczyć go z wodą, ponieważ ma intensywny ciemny kolor i może pozostawić plamy na skórze.
Regularne spożywanie przez kilka miesięcy oleju z pestek dyni tłoczonego na zimno przyspiesza porost włosów, aż o 40%. Wcieranie oleju we włosy, wzmacnia je i odżywia.
Olej z pestek dyni dla dzieci
Olej z pestek dyni można podawać również dzieciom. Optymalna dawka to jedna łyżeczka dziennie dla dziecka do 9 roku życia. Olej dostarcza maluchowi niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, poprawia pamięć i wzmacnia odporność. Przed zastosowaniem oleju warto skonsultować się z pediatrą.
Jak przechowywać olej z pestek dyni?
Średni okres przydatności do spożycia oleju z pestek o nadziei wynosi od sześciu do dwunastu miesięcy. Wszystko zależy od tego, w jaki sposób produkt jest przechowywany. Warto pamiętać, że wystawienie oleju na działanie ciepła czy promieni słonecznych może pozbawić go jego cennych właściwości odżywczych i doprowadzić do szybszego psucia.
Olej z pestek dyni trzeba przechowywać w temp. do 20°C w ciemnym miejscu. Nie może być wystawiony na promienie światła słonecznego. Dzięki temu dłużej nadaje się do spożycia i nie traci swoich właściwości prozdrowotnych.
Po otwarciu butelki często zaleca się przechowywanie oleju dyniowego w lodówce. Olej wyjęty z lodówki przed podaniem do potrawy pozostawić na chwilę aż ogrzeje się do temperatury pokojowej.
Olej z pestek dyni – możliwe skutki uboczne
Olej z pestek dyni jest ogólnie bardzo dobrze tolerowany przez organizm. Jakiekolwiek problemy mogą pojawić się, kiedy wyraźnie przekroczymy rekomendowaną dzienną dawkę. Wówczas mogą pojawić się pewne skutki uboczne. Zazwyczaj objawiają się problemami żołądkowo-jelitowymi jak biegunki czy bóle brzucha. Czasami mogą również pojawić się też stany zapalne skóry i problemy z sercem.
Aby cieszyć się ze wszystkich terapeutycznych korzyści, wystarczy spożywać nie więcej niż dwie łyżeczki dziennie oleju, czyli około 800 mg. Olej dniowy w spożywany z odpowiednich ilościach lub w wersji rozcieńczonej jest bezpieczny i nie ma poważniejszych skutków ubocznych.
Olej z pestek dyni – przeciwwskazania
- Oleju z pestek dyni nie powinny stosować osoby uczulone na dynie. Chociaż alergię na produkty pochodzące z pestek dyni są stosunkowo rzadkie, nie należy wykluczać tego typu zagrożenia. Pestki dyni podobnie jak każdy produkt naturalny może wywołać reakcję alergiczną. Jeżeli zaobserwujesz jakiekolwiek symptomy uczulenia po spożyciu oleju dyniowego np. swędzenie, wysypkę, a nawet duszności w klatce piersiowej należy zgłosić się do lekarza
- Nie zaleca się również stosowania oleju z pestek dyni przez kobiety w ciąży i karmiące piersią, ponieważ nie ma badań, które potwierdzałyby bezpieczeństwo stosowania.
- Nie zaleca się stosowania oleju z pestek dyni u pacjentów z kamicą żółciową, ponieważ sprzyja wydalaniu żółci, co będzie szkodliwe dla pacjentów z kamicą żółciową.
- Nie jest również polecana dla diabetyków, przy poprawie metabolizmu lipidów u pacjentów z cukrzycą może doprowadzić do hiperglikemii.
- Ostrożność powinny zachować osoby zażywające leki na nadciśnienie. Badania przeprowadzone na szczurach z samoistnym nadciśnieniem wykazały, że olej z pestek dyni może mieć działanie hipotensyjne i wpływać na obniżenie ciśnienia. [4] Spożywanie oleju z pestek dyni wraz z lekami na nadciśnienie takim jak felodypina i kaptopryl może wzmocnić ich działanie. Z tego powodu osoby zażywające te leki przed rozpoczęciem wprowadzeniem oleju dyniowego diety powinny skonsultować się z lekarzem.
FAQ – najczęstsze pytania o olej z pestek dyni
Na co dobry jest olej z pestek dyni?
Olej z pestek dyni jest bogaty w składniki odżywcze, takie jak witaminy, mikroelementy, sole mineralne, tokoferole i karotenoidy. Dzięki temu, pomaga w leczeniu różnych dolegliwości związanych z układami: moczowym, sercowo-naczyniowym i pokarmowym. Pozytywnie wpływa także na stan skóry, włosów i paznokci oraz wspiera układ odpornościowy.
Jak długo można pić olej z pestek dyni?
W celach prozdrowotnych zalecane jest spożywanie 1-2 łyżeczek oleju z pestek dyni dziennie. Taka dawka dostarcza około 45 kcal, więc jeśli jesteś na diecie, pamiętaj o uwzględnieniu tego w swoim bilansie kalorycznym.
Jak stosować olej z pestek dyni na prostatę?
Olej z pestek dyni korzystnie wpływa na funkcjonowanie pęcherza i przepływ moczu, wspierając zdrowie prostaty. Dla skuteczności kuracji zaleca się spożywanie 30-60 g oleju dziennie.
Kiedy pić olej z pestek dyni?
Dla najlepszych efektów olej z pestek dyni powinien być spożywany rano na czczo. Jeżeli po jego spożyciu wystąpią dolegliwości trawienne, takie jak odbijanie czy wzdęcia, zaleca się przyjmowanie go 30 minut po śniadaniu.
Jak stosować olej z pestek dyni na włosy?
Można stosować olej z pestek dyni na włosy na różne sposoby. Jednym z nich jest olejowanie włosów i skóry głowy: należy nałożyć olej, zakryć włosy czepkiem foliowym, zostawić na noc i rano umyć głowę. Innym sposobem jest dodawanie oleju do szamponu i stosowanie go podczas regularnego mycia.
Jak stosować olej z pestek dyni na pasożyty?
Olej z pestek dyni zawiera kukurbitacyny, które działają przeciwpasożytniczo. Dorośli powinni spożywać 1 łyżkę oleju rano na czczo i 30 minut przed kolacją. Dzieci do 10. roku życia powinny przyjmować 1 łyżeczkę rano. Zalecana długość kuracji to 3 tygodnie, po których następuje tydzień przerwy i kolejne 3 tygodnie. W trakcie kuracji warto wyeliminować cukier z diety. Dla wzmocnienia efektu wielu specjalistów poleca jednoczesne stosowanie środka przeczyszczającego.
Materiały źródłowe:
- The British Journal of Psychiatry, https://doi.org/10.1192/bjp.158.4.573a [dostęp 03.11.2021r.]
- Effects of pumpkin seed oil and saw palmetto oil in Korean men with symptomatic benign prostatic hyperplasia, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2809240/ [dostęp 03.11.2021r.]
- Pumpkin Seed Oil Extracted From Cucurbita maxima Improves Urinary Disorder in Human Overactive Bladder,https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4032845/ [dostęp 03.11.2021r.]
- Pumpkin-seed oil modulates the effect of felodipine and captopril in spontaneously hypertensive rats, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10753555/ [dostęp 10.02.2022r.]