Miód spadziowy znajduje się w gronie najdroższych miodów produkowanych w Polsce. Wyróżnia się oryginalnym, intensywnym smakiem i żywicznym aromatem. Ceniony jest za swoje prozdrowotne działanie. Dlaczego i przy jakich dolegliwościach warto spożywać miód spadziowy?
Z czego jest wytwarzany miód spadziowy?
Podstawowa różnica między miodem odmianowym a miodem spadziowym polega na surowcu, z jakiego został wytworzony. W przypadku miodu nektarowego sprawa jest prosta — materiał zbierany jest przez pszczoły z różnych rodzajów kwiatów. Bazą do powstania miodu spadziowego jest natomiast tzw. spadź. To lepka substancja, która pojawia się na liściach drzew liściastych i iglastych w postaci kropel, stąd często nazywana jest rosą miodową. „Producentami” tych kropelek są niewielkie owady żerujące na pędach i roślinach drzew — głównie mszyce i czerwce. Owady te wysysają z liści i młodych pędów pożywny sok, w którym zawarte jest cenne dla nich białko. Nieprzyswajalny przez owady cukier wydalany jest w postaci kropelek. Właśnie te kropelki zbierane są przez pszczoły zbieraczki a później przetwarzane przez robotnice.
Odchody owadów, jako surowiec do produkcji miodu, nie brzmi zbyt zachęcająco, a na niektórych działa wręcz odpychająco. Trzeba jednak uświadomić sobie, że zanim spadź stanie się miodem, jest wielokrotnie przetwarzana i obrabiana przez pszczoły, które dodatkowo dodają do niej cenne składniki odżywcze i enzymy. W efekcie ze spadzi powstaje smaczny i wartościowy produkt pszczeli, który ma wiele właściwości prozdrowotnych.
Dowiedz się, jakie są różnice między miodem spadziowym a nektarowym.
Jak rozpoznać miód spadziowy? Smak, zapach i barwa.
Smak barwa i konsystencja miodu w dużej mierze zależy od spadzi, z jakiej zostały wytworzone. Miody spadziowe mogą być zbierane z drzew liściastych i iglastych. Na rynku dostępny jest również miód mieszany, który wytwarzanych jest zarówno z nektaru, jak i ze spadzi (nektarowo-spadziowy).
Miód spadziowy iglasty
Wytwarzany jest przez pszczoły z lepkiej substancji, która znajduje na drzewach takich jak jodła, świerk, sosna i modrzew. W Polsce w przeważającej większości miody pochodzą ze spadzi jodłowej i świerkowej. Miód spadziowy iglasty wyróżnia ciemnym odcieniem, który przybiera kolor od ciemnozielonego (świerk) i herbaciano-zielonkowego (jodła) po intensywny czarny (sosna). Skrystalizowany miód ma kolor ciemnobrązowy z odcieniem czarnym lub zielonkawym.
Miód spadziowy iglasty cechuje się lekkim, korzennym zapachem charakterystycznym dla drzewa, z jakiego zbierana jest spadź. Ze względu na niską zawartość cukru jest zdecydowanie mniej słodki od miodu nektarowego. Wyczuwalna w nim jest korzenna nuta. Może również być gorzki i cierpki w smaku.
Miód spadziowy liściasty
Miód spadziowy liściasty jest stosunkowo rzadkim miodem, który w Polsce wytwarzany jest najczęściej z materiału pozyskanego z topoli, lipy, brzozy, a także roślin zielnych — traw i drzew owocowych. W stanie płynnym przyjmuje barwę od zielonkawo-herbacianej po jasnobrązową. Zielony odcień nadają mu komórki glonów znajdujące się w składzie. Miód skrystalizowany jest znacznie ciemniejszy i przybiera barwę szarobrązową z odcieniem szarozielonym.
Miód produkowany z drzew liściastych jest dość łagodny w smaku, mało słodki z charakterystyczną cierpką lub żywiczną nutą.
Miód spadziowy – właściwości
Miód spadziowy być może nie zachwyca smakiem i słodyczą, za to jest wartościowszy od miodów nektarowych. W miodach wytwarzanych ze spadzi znajduje się od 5 do 9 razy więcej biopierwiastków niż w odmianowych czy wielokwiatowych. Miód spadziowy ma silne działanie prozdrowotne a jego spożywanie korzystnie wpływa na wiele aspektów funkcjonowania naszego organizmu. Miody spadziowe wykazują duże działanie przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwutleniające i przeciwkaszlowe [1].
Działanie antybiotyczne
Badania przeprowadzone przez zespół badaczy (Bogdan Kędzia, Elżbieta Hołderna-Kędzia, Agata Dutkowiak) na próbkach różnych rodzajów miodów krajowych wykazały, że miód spadziowy należy grupy miodów o jednej z najwyższych aktywności antybiotycznych [2]. Pod względem tego parametru miód nektarowo-spadziowy plasuje się na trzecim miejscu zaraz po miodzie gryczanym i miodzie nawłociowym. Aktywność antybiotyczna miodów kształtuje się odpowiednio na poziomie 29,3 30,0 i 31,8;JA/g. W tym zestawieniu miód produkowany ze spadzi iglastej znalazła się na piątej pozycji z wynikiem na poziomie 23,5 JA/g.
Oznacza to, że składniki zawarte w miodzie spadziowym zawierają związki, które mogą hamować wzrost drobnoustrojów i różnego typu bakterii chorobotwórczych. Próbki i miodu spadziowego wykazały znacznie bardziej skuteczne działanie antybiotyku niż popularny miód manuka stosowany jako obiekt klasy medyczne.
Zalecany przy chorobach układu oddechowego.
Udowodniono, że spożywanie miodu spadziowego może przyspieszyć powrót do zdrowia, szczególnie w chorobach infekcyjnych związanych z układem oddechowym. Rekomendowany jest przy zapaleniu oskrzeli, zapaleniu płuc czy gruźlicy. Może też złagodzić objawy atopowej astmy oskrzelowej.
Pomaga w regeneracji organizmu.
Miód spadziowy zawiera wiele wartościowych składników odżywczych, mineralnych i enzymów, które pełnią rolę regeneracyjną. Z tego względu zalecany jest szczególnie do spożywania dla osób w okresie rekonwalescencji po ciężkich chorobach i zabiegach operacyjnych. Powinien być również stosowany przez dorosłych cierpiących na anemię i dzieci hipowitaminozą.
Korzystnie wpływa na trawienie i jelita.
Miód spadziowy może być przydatny przy schorzeniach jelit i wszelkiego typu stanach zapalnych ze względu na swoje działanie przeciwbakteryjne i rozkurczające. Substancje żywiczne zawarte w miodzie spadziowym mają działanie lekko przeczyszczające co szczególnie może przydać u osób cierpiących na zaparcia. Garbniki, które znajdują się w miodzie spadziowym działają też lekko zapierająco przy biegunkach.
Wspomaga gojenie ran i łagodzi problemy skórne.
Miód spadziowy przyspiesza gojenie się ran, działa regenerująco i oczyszczająco na skórę, a także wspiera leczenie w przypadku różnego typu stanów zapalnych skóry i problemów skórnych.
Pomaga w chorobach układ krążenia.
Miód ze spadzi iglastej liściaste warto również włączyć do diety, gdy cierpimy na choroby serca i naczyń krwionośnych m.in. miażdżycę, choroby naczyń krwionośnych na tle zakrzepowym czy hemoroidy.
Zalecana jest dawka to: 100 – 120 g miodu 3 razy dziennie przez dwa trzy miesiące
Wspomaga układ moczowy.
Żywice i olejki eteryczne znajdujące się w składzie miodu spadziowego mają działanie rozkurczające, przeciwzapalne, antybakteryjne i moczopędne. Z tego powodu zalecany jest przy problemach z nerkami i układem moczowym (m.in. zapaleniu pęcherza moczowego, zapaleniu nerek, kamicy dróg moczowych).
Pomoże się zrelaksować.
Miód spadziowy, podobnie jak inne rodzaje miodu, korzystnie wpływa na układ nerwowy. Ciepły napój z miodem (np. herbata) działa na nas relaksująco i uspokajająco. Miód zalecany jest również przed snem, ponieważ pomaga w walce z bezsennością.
Ile kalorii zawiera miód spadziowy?
Miód spadziowy pomimo swoich prozdrowotnych właściwości jest przysmakiem wysokokalorycznym. Jego kaloryczność zależy oczywiście od odmiany i miejsca, w którym zostało wyprodukowane średnio 100 g miodu, znajduje się od 320 do 330 kcal, co daje około 23 do 25 kcal na łyżeczkę.
Jak stosować miód spadziowy?
Miód spadziowy można stosować wszędzie tam, gdzie normalnie używalibyliśmy miodu nektarowego.
W przypadku gdy nie stosujemy go w celach zdrowotnych wystarczy 1 łyżeczka miodu dziennie, czyli około 20 g, którą możemy dodać do herbaty, innych napojów lub do porannej owsianki.
Do regeneracji po chorobach możemy zastosować miodu znacznie więcej o około 50 – 100 gramów, czyli 5 – 10 małych łyżeczek w porcjach w ciągu dnia.
- Miód spadziowy może być wykorzystywany jako dodatek do napojów ciepłych i zimnych np. do herbaty ziołowej czy klasycznej czarnej, a także zastosować do lemoniady i innych orzeźwiających napojów.
- Doskonale smakuje w połączeniu z mlekiem, kurkumą i cynamonem.
- W zależności od naszych potrzeb i preferencji smakowych możemy również dodawać go do dań obiadowych np. jako marynata do mięs drobiowych czy żeberek.
Ile kosztuje miód spadziowy?
Z uwagi na to, że miód spadziowy jest miodem rzadkim, należą do jednych z najdroższych miodów. Jego cena zależy między innymi od regionu i trudności pozyskiwania. Zdarza się, że w niektórych latach i sezonach miód spadziowy jest trudniejszy do pozyskania niż w innych. Obecnie jest średnia cena dobrego miodu spadziowego to około 85-95 zł za 1 kg.
Kupując miód spadziowy musimy zwrócić szczególną uwagę na źródła jego pochodzenia. Miody spadziowe najlepiej pozyskiwać z polskich pasiek. Wówczas mamy pewność, że otrzymamy miód o odpowiednich wartościach i walorach smakowych. Najlepsze miody spadziowe pochodzą ze wschodnich terenów Polski, terenów Roztocza — krainy, która uważana jest najczęstszą i na której panują dokonała warunki do wegetacji roślin.
Przypisy:
- Nutraceutical values of natural honey and its contribution to human health and wealth. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3583289/ [dostęp 04.08.2022r]
- Aktywność antybiotyczna krajowych miodów
odmianowych, http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2014_067-070.pdf, [dostęp 04.08.2022r]