Miód akacjowy i lipowy należą do jednej z najpopularniejszych miodów na półkach sklepowych, a zarówno jeden, jak i drugi, cechują się określonymi wartościami odżywczymi i walorami smakowymi. Możemy je stosować w ten sam sposób. Kiedy wybrać miód akacjowy, a kiedy lipowy, który będzie dostosowany do twoich potrzeb? Odpowiadamy na pytania.
Zarówno miód lipowy, jak i akacjowy, należy do miodów odmianowych, co oznacza, że w danym miodzie znajduje się przewaga nektaru pochodzącego od pyłków z jednej konkretnej rośliny. Jak łatwo się domyślić, miód akacjowy zawiera pyłki kwiatów pochodzące z nektaru kwiatów robinii akacjowej (Robinia pseudoacacia L.), określanej również jako grochodrzew lub biała akacja. Miód lipowy w Polsce zbierany jest z kwiatów dwóch roślin miododajnych: lipy drobnolistnej (Tilia cordata Mill.) i szerokolistnej (Tilia platyphyllos Scop.).
Miody akacjowy i lipowy są produktami szczególnymi, bardzo bogatymi w składniki odżywcze, mikroelementy, antyoksydanty i różnego typu enzymy. Porównamy oba miody pod kątem właściwości fizycznych, a także składu, aby określić, który z nich będzie lepszy.
1. Zawartość pyłku
Zawartość pyłku decyduje o tym, czy możemy miód odmianowy nazwać nazwą określonego przeważającego rodzaju pyłku kwiatowego. Zależy to od tego, czy spełnia on określone normy (norma na miód pszczeli PN – 88/A – 77626), które różnią się w zależności od tych miodów. Zgodnie z normą, aby miód, w którym znajdują się pyłki robinii akacjowej, mógł zostać określony jako miód akacjowy, minimalny procentowy udział pyłku przewodniego musi wynosić co najmniej 30%. Znacznie mniejsze wymagania dotyczą miodów lipowych – w przypadku tego rodzaju miodu odmianowego minimalna zawartość pyłku pszczelego nie może być mniejsza niż 20%. Mniejsze wymagania w stosunku do miodu lipowego wynikają z mniejszej populacji gatunków na terenie Polski.
2. Pozyskiwanie miodu
Pozyskiwanie nektaru do obu rodzajów miodów możliwe jest w momencie kwitnienia obu tych roślin. Z uwagi na czas kwitnienia, wcześniej pożytek dla pszczół dostarcza robinia akacjowa, co następuje w maju i czerwcu. Dopiero na przełomie czerwca i lipca rozpoczyna się kwitnienie lipy, która dostarcza pożytek dla pszczół przez kolejne kilkanaście dni. To właśnie z tego powodu kwiaty lipy są tak trudne do pozyskania, a miód lipowy jest jednym z najcenniejszych i najbardziej wartościowych miodów z grupy miodów nektarowych odmianowych.
3. Wygląd
Miód lipowy w stanie płynnym (patoka) ma różne barwy, które zależą od tego, kiedy został zebrany nektar przez pszczoły, a także od zawartości innych pyłków kwiatowych. Może przybierać barwę od żółtej aż do bursztynowej. Charakterystycznym elementem jest częsty zielonkawożółty odcień. Niezwykła, jak na miód, barwa to efekt obecności spadzi, która często pojawia się podczas zbierania nektaru z kwiatów lipy. Po krystalizacji miód lipowy zmienia swój odcień na jasnobursztynowy. Z drugiej strony, miód akacjowy w formie patoki jest prawie bezbarwny, czasem z delikatnym jasnożółtym i zielonkawym odcieniem. Z uwagi na dużą zawartość fruktozy stosunkowo wolno ulega krystalizacji. W formie stałej (krupiec) przyjmuje jasne, kremowe barwy.
4. Aromat i smak
Aromat i smak miodu lipowego wyczuwalny jest jako delikatny, przypominający kwiaty lipy. Smak jest wyrazisty, lekko ostry i może drapać w gardle. Za tę goryczkę odpowiada farnezol – olejek eteryczny znajdujący się w miodzie lipowym. Miód lipowy, w odróżnieniu od akacjowego, charakteryzuje się łagodną wonią, przypominającą kwiat robinii białej, oraz wyraźnie słodkim smakiem – idealnym dla osób ceniących subtelność.
Jaki miód wybrać?
Nie ulega wątpliwości, że bez względu na to, jaki miód wybierzemy, zawsze otrzymamy pokaźną dawkę energii i pakiet wartościowych składników odżywczych. Z uwagi na to, że miód akacjowy powstaje z różnych rodzajów pyłków, różne są również jego właściwości i zastosowanie. Miód akacjowy jest szczególnie polecany przy problemach z trawieniem, skórą, nerkami, układem moczowym i cukrzycą typu 2. Z kolei miód lipowy jest bardziej skuteczny w leczeniu infekcji, problemów z układem oddechowym, nerwowym, sercowo-naczyniowym oraz w cukrzycy typu II. Obie odmiany mają również swoje specyficzne zastosowania w kuchni i aromaterapii. Wybór między nimi zależy od indywidualnych potrzeb zdrowotnych i preferencji smakowych.”
Miód akacjowy
Skład: Głównie fruktoza, sacharoza, flawonoidy (robinina, akacetyna), olejek eteryczny (linalol, farnezol, piperonal), kwas syryngowy
Zastosowanie:
- Odżywianie i regeneracja: Pomocny po intensywnym wysiłku fizycznym lub umysłowym.
- Układ trawienny: Łagodzi skurcze i zapalenia żołądka, jelit, nadmierne wydzielanie soku żołądkowego; wspomaga leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy.
- Choroby skóry: Efektywny w leczeniu ran, działanie antybakteryjne.
- Układ moczowy: Korzystny przy schorzeniach nerek i kamicy nerkowej.
- Drogi oddechowe: Pomocny przy zapaleniu dróg oddechowych.
- Układ nerwowy: Działanie uspokajające i wzmacniające, pomocny w bezsenności i zmęczeniu.
- Cukrzyca: Możliwość użycia w cukrzycy typu 2 ze względu na niski indeks glikemiczny.
Miód lipowy
Skład: 74% cukrów redukujących, sacharoza, flawonoidy (hesperetyna, hesperydyna, rutyna), olejki eteryczne, garbniki, kwas kumarowy.
Zastosowanie:
- Infekcje i układ oddechowy: Skuteczny przy przeziębieniach, grypie, zapaleniu płuc i oskrzeli; działanie antybiotyczne, napotne, przeciwgorączkowe, przeciwkaszlowe.
- Schorzenia sercowo-naczyniowe: Lekko moczopędny, redukuje ciśnienie tętnicze, działa uspokajająco na układ krążenia.
- Układ nerwowy: Korzystny przy nerwicy, nadpobudliwości, bezsenności i stresie.
- Układ moczowy i rozrodczy: Pomocny w leczeniu chorób układu moczowego i chorób kobiecych.
- Cukrzyca: Możliwość użycia w cukrzycy typu II.
Porównanie miodu lipowego i akacjowego (tabela)
| Kategoria | Miód lipowy | Miód akacjowy |
| Skład | 74% cukrów redukujących, sacharoza, flawonoidy, olejki eteryczne, kwas kumarowy | Fruktoza, sacharoza, flawonoidy, olejek eteryczny, kwas syryngowy |
| Zastosowanie | Infekcje, układ oddechowy, sercowo-naczyniowy, nerwowy, ginekologiczny, moczowy, reumatyczny | Przewód pokarmowy, oddechowy, cukrzyca typu 2, układ moczowy, prostaty, kamica nerkowa, bezsenność, wyczerpanie |
| Choroby przewodu pokarmowego | Nie jest bezpośrednio wskazany | Zalecany przy zaburzeniach trawiennych, zapaleniach żołądka i jelit, nadmiernym wydzielaniu soku żołądkowego, chorobie wrzodowej |
| Choroby oddechowe | Skuteczny w przeziębieniach, grypie, zapaleniu płuc i oskrzeli; działanie antybiotyczne, napotne, przeciwgorączkowe, przeciwkaszlowe | Pomocny w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, kaszlu |
| Cukrzyca | Możliwość użycia w cukrzycy typu II | Stosowany u chorych na cukrzycę typu 2 |
| Układ moczowy | Moczopędne właściwości, pomocny w chorobach układu moczowego | Wspomaga pracę nerek, układu moczowego, prostaty, pomocny w kamicy nerkowej |
| Działanie uspokajające | Pomocny w nerwicach, stresie, bezsenności | Działanie uspokajające, korzystne w bezsenności i wyczerpaniu |
| Zastosowanie kulinarne | Dodawany do potraw, napojów, wzbogaca smak innych miodów | Popularny dodatek do potraw i deserów, zwiększa przyswajalność składników pożywienia |
| Choroby skóry | Stosowany na zakażone rany, działanie antybakteryjne | Stosowany w leczeniu chorób skóry i ran |