Dlaczego warto jeść jeżyny liofilizowane? Skład i właściwości

Jeżyny przez wielu uznawane są obok jabłek za polski owoc narodowy. Mianem tego owocu określa się, aż 700 gatunków roślin – wiele z nich to dziko rosnące leśne odmiany. Czym są jeżyny? Dlaczego uznawane są za superfood?

Jeżyna – co to za roślina?

Jeżyny nazywana są również ostrężynami lub ożynami, to rośliny z gatunku różowatych. W Polsce rośnie ponad 90 gatunków tej rośliny – naturalnie występuje w lasach, polach. Ze względu na walory smakowe uprawiana w hodowli domowej. W obrębie rodzaju Rubus wyróżnia się 13 podrodzajów, z czego każdy ma po 12 sekcji. Mając na uwadze miejsce uprawy, wyróżnia się jeżyny dziko rosnące i hodowlane. Drugi podział ze względu na sposób rozmrażania: płciowo i apomikty pochodzenia mieszańcowego.

Cechą charakterystyczną jeżyn są długie pędy (do 7 m). Niektóre gatunki mają pędy wyprostowane i sztywne. Najczęściej mają kolce (choć są również odmiany bezkolcowe). Rozprzestrzeniają się za pomocą podziemnych kłaczek. Najczęściej liście są kolcami na końcach i głównych nerwach. Kwiaty białe lub różowe (odmiany amerykańskie mają czerwone kwiaty) zebrane w grona. Owoce w zależności od odmiany mają kolor od ciemno fioletowego do czarnego – wielkość od 1 do 3 cm.

Jeżyny liofilizowane – właściwości zdrowotne

Liofilizacja jest nowoczesną techniką konserwacji, która powoduje usunięcie wody z owoców z jednoczesnym zachowaniem wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Dzięki połączeniu niskich temperatur i próżni zminimalizowane zostają zmiany w kolorze, smaku czy zapachu liofilizowanego produktu. Proces ten pomaga zatrzymać cenne dla zdrowia witaminy i mikroelementy oraz roślinne związki organiczne – często ulegają degradacji pod wpływem wysokiej temperatury.

Składniki odżywcze liofilizowanych jeżyn

Jeżyny liofilizowane nie są kaloryczne w 100 g, jest 287 kcal. W 100 g porcji liofilizowanych jeżyn jest 6,3 g tłuszczu, 39,6 g węglowodany (w tym 39,6 g cukru), 20 g błonnik, 7,6 g białka świetnym źródłem witamin B, A, C, E, PP, K oraz mikroelementów m.in. potas, żelazo, wapń, magnez, mangan, fosfor, miedz i sód. Wszystko to sprawia, że włączenie liofilizowanych jeżyn do diety ma liczne korzyści dla naszego zdrowia.

Korzyści zdrowotne

Włączenie jeżyn do diety ma wiele korzyści dla organizmu. Dlaczego warto włączyć liofilizowane jeżyny do swojego menu?

Wspiera pracę układu sercowo-naczyniowego

Różnorodne analizy naukowe^[1][2][3] udowodniły, że jeżyny działają ochronnie na układ sercowo- naczyniowy. Zawarte w nich antocyjany rozszerzają naczynia krwionośne, a tym samym zwiększają przepływ krwi. Zawierają również wit. C i potas, które mają korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Zawierają rozpuszczalny błonnik, który pomaga zmniejszyć wysokość cholesterolu we krwi.

Zapobiega występowaniu nowotworów

Choć nie ma żadnym produktów żywnościowych, które w pełni zapobiegają występowaniu chorób nowotworowych, to powszechnie wiadomo, że zdrowa dieta może zmniejszać ryzyko zachorowania na raka. Badania[4] sugerują, że zawarte w jeżynach roślinne związki organiczne mogą działać przeciwnowotworowo oraz hamować wzrost enzymów nowotworowych. Inne analizy naukowe[5] udowadniają, że antocyjany spowalniają wzrost komórek nowotworowych i zwiększają skuteczność chemioterapii.

Mają korzystny wpływ na pracę mózgu

Badania przeprowadzone na zwierzętach[6] udowodniły, że regularne spożywanie jeżyn ma korzystny wpływ zarówno na funkcje poznawcze, jak i motoryczne. Owoce te są świetnym źródłem polifenoli, które wspierają pracę mózgu. Są również źródłem magnezu, który ma korzystne działanie na mózg.

Mają działanie przeciwcukrzycowe

Jeżyny zawierają polifenole, które w połączeniu z niską zawartością cukru i dużą zawartością błonnika pomagają utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi. Niektóre analizy naukowe[7] wykazują korzystny wpływ spożywania jeżyn z leczeniem cukrzycy typu 2.

Mają korzystny wpływ na zdrowie jelit

Jeżyny zawierają polifenole, w tym antocyjany, które mają korzystny wpływ na zdrowie jelit – wykazuje działanie prebiotyczne, czyli wspierają układ odpornościowy.

Zmniejszają stany zapalne

Jeżyny są świetnym źródłem przeciwutleniaczy, które pomagają zwalczyć stres, niwelują również wolne rodniki będące przyczyną wielu różnych chorób m.in. dolegliwości ze strony układu krążenia, cukrzyca czy choroby płuc. Badanie[8] udowodniło, że jeżyny „hamują także pewne szlaki prozapalne w organizmie, takie jak szlak sygnalizacyjny czynnika jądrowego-κB (NF-κB), i zmniejszają poziom białek zapalnych”, dlatego mogą być pomocne w leczeniu takich chorób m.in. jak reumatoidalne zapalenie stawów, czy nieswoiste zapalenie jelit.

Pomaga kontrolować wagę

Dieta bogata w błonnik pokarmowy pomaga kontrolować wagę, a tym samym wspiera proces odchudzania. W zależności od płci należy spożywać 25-40 g błonnika dziennie.

Wspierają układ oddechowy

Jeżyny są świetnym źródłem wit. C i kwasu elangonowego. Oba składniki wspierają organizm w walce z różnymi chorobami górnych dróg oddechowych.

Wspierają wzrok

Jeżyny zawierają wit. C i E, dzięki temu zmniejszają ryzyko występowania zwyrodnienia plamki żółtej. Owoce te zawierają też antocyjany, które zwalczają stany zapalne oka i obniżają ciśnienie krwi.

Porównanie wartości odżywczy jeżyn liofilizowanych ze świeżymi

Świeże jeżyny mają tylko 43 kcal w 100g, natomiast w liofilizowanych jest 287 kcal. Świeże owoce w przeciwieństwie do liofilizowanych mają 9,61 g węglowodanów (4,88 g w tym cukry). Liofilizowane jeżyny zawierają więcej węglowodanów i cukrów prostych – 39,6g węglowodany (w tym 39,6 g), lecz jednocześnie mają więcej błonnika 20 g, w porównaniu do świeżych, które mają tylko 5,3 g błonnika pokarmowego. Liofilizowane jeżyny mają więcej witamin i składników mineralnych niż surowe owoce.

Liofilizowane jeżyny – zastosowanie w kuchni

Liofilizowane jeżyny stanowią smaczny i zdrowy dodatek do różnorodnych dań, pzrekąsek i deserów. oto kilka zastosowań tych pysznych jagód/

Na śniadanie — do owsianki lub musli

Stanowią zdrowy dodatek do porannych płatków śniadaniowych, zapewniając porcję owoców i chrupkości. Dodają naturalnej słodyczy bez potrzeby dodawania cukru, co czyni müsli zdrowszym wyborem. Doskonałe w połączeniu z jogurtem, mlekiem roślinnym lub tradycyjnym, tworząc pełnowartościowe śniadanie.

Dodatek do słodkich wypieków

Wzbogacają smak ciast, ciasteczek, babeczek i muffinów, dodając im intensywnego, owocowego aromatu. Mogą być używane jako dekoracja na wierzchu wypieków, nadając im atrakcyjny wygląd i chrupkość. Doskonale komponują się z czekoladą, wanilią i innymi owocami, tworząc unikalne połączenia smakowe.

Do smoothie i koktajlów

Dodanie liofilizowanych jeżyn do smoothie nadaje napojowi wyjątkowy, owocowy smak oraz naturalną słodycz. Wzbogaca napój o dodatkowe witaminy, antyoksydanty i minerały, wspierając zdrowy styl życia. Idealne do smoothie bowl, dodając im atrakcyjny wygląd i bogactwo tekstur.

Dodatek do domowych lodów

Mogą być dodawane do masy lodowej podczas przygotowywania lub używane jako dekoracja na wierzchu gotowych lodów. Nadają lodom unikalny smak, kolor i teksturę, wzbogacając je o naturalne składniki. Idealne do tworzenia lodów o smaku owoców leśnych, sorbetów i mrożonych jogurtów.

Urozmaicenie jogurtu naturalnego

Wzbogacają smak jogurtu, dodając mu owocowego aromatu i chrupkości. Stanowią zdrową alternatywę dla gotowych jogurtów owocowych, które często zawierają sztuczne dodatki. Mogą być mieszane z miodem, orzechami i innymi owocami, tworząc zdrowe i smaczne przekąski.

Dodatek do kaszki dla najmłodszych

Liofilizowane jeżyny mogą być dodawane do kaszki, aby wzbogacić jej smak i wartości odżywcze, wprowadzając dzieciom zdrowe nawyki żywieniowe. Są bezpieczne i naturalne, idealne dla dzieci, ponieważ nie zawierają konserwantów ani sztucznych barwników. Mogą być stosowane jako alternatywa dla świeżych owoców, gdy te są niedostępne poza sezonem.

Dodatek do domowych deserów

Idealnie komponują się z galaretkami, budyniami i kisielami, dodając im owocowego smaku i koloru. Mogą być używane jako dekoracja na wierzchu deserów, nadając im atrakcyjny wygląd. Doskonałe w połączeniu z bitą śmietaną, kremami i czekoladą, tworząc wyrafinowane desery.

Składnik domowej mieszanki bakalii

Mogą być dodawane do mieszanek orzechów i suszonych owoców jako zdrowa przekąska. Wzbogacają mieszanki o witaminy i minerały, dodając im różnorodności smakowej. Idealne do zabrania ze sobą jako zdrowa przekąska do pracy, szkoły czy na wycieczki.

Aromat do zimowej herbaty Ze względu na wysoką zawartość witaminy C, liofilizowane jeżyny są idealnym dodatkiem do herbaty, szczególnie w okresie zimowym. Wzmacniają smak i wartość odżywczą herbaty, dodając jej owocowego aromatu. Doskonałe do herbat ziołowych i owocowych, wzbogacając ich smak i właściwości zdrowotne.

Przepisy z zastosowaniem liofilizowanych jeżyn

Koktajl dodający energii

Jeśli brakuję Ci energii lub jest po intensywnym wysiłku fizycznym, to koktajl wysokobiałkowy podziała lepiej niż kawa.