Pitaja zwana również smoczym owocem. Ma niepowtarzalny wygląd i smak oraz wiele właściwości prozdrowotnych. Dlaczego warto jeść pitaję? Do czego można używać tych owoców?
Co to za owoc?
Pitaja zwana jest również smoczym owocem. Jest to owoc kaktusa pochodzącego z rodzaju Hylocereus (obejmuje około 20 gatunków), pochodzącego z Ameryki Południowej. Obecnie uprawiana jest głównie w krajach Azji Południowo- Wschodniej: Wietnamie, Chinach, Malezji, Filipinach, Tajwanie, Izraelu. Według legendy pitaja wyrosła z gorącego serca smoka, które zostało zakopane przez ludzi, dlatego nazywana jest smoczym owocem.
Pitaja jest owocem kaktusa charakteryzującego się długimi mięsistymi pędami (sięgających nawet 1,2 m). Podczas uprawy kaktusy podpierane są drewnianymi lub betonowymi podporami, co powoduje, że wyglądają jak drzewa. Na zakończeniu mięsistych pędów 3 do 6 razy do roku pojawiają się kwiaty, które kwintą tylko w 1 noc, dlatego nazywane są „księżycowym kwiatem”. Owoce pojawiają się około 50 dni po przekwitnięciu kwiatów. Roślina najlepiej owocuje w suchym klimacie. Ulewne deszcze powodują obumieranie kwiatów, co powoduje mniejszą liczbę owoców.
Smak i wygląd pitaji
Pitaja jest owalna i wyglądem przypomina nieco swojskiego karczocha. Na wierzchu pokrywają ją nieduże liski podobne do karczocha. Niektórym kojarzą się ze smoczymi łuskami, stąd jej nazwa. PW sklepach dostępne są najczęściej odmiany smoczego owocu:
- z różową skórką i białym miąższem – jest to najmniej słodka odmiana. Występuje pod nazwą m.in. Alice, Wietnamska Jaina, Gute;
- z różową skórką i czerwonym miąższem– jest słodsza i większa od pitaji z różową skórką i białym miąższem. Występuje głównie pod nazwami: Krwawa Mary, Czerwona Jainy, Zamorano;
- z jasnoróżową skórką i fioletowym miąższem– występuje pod nazwą American Beauty;
- z żółtą skórką i białym miąższem– jest najmniejsza i najsłodsza ze wszystkich odmian. Rzadko występuje w sprzedaży detalicznej.
Kolejna nazwa pitai to truskawkowa gruszka. To wiele mówi o jej smaku. Jest słodka, delikatna, często nazywana jest po prostu tropikalną. Jej konsystencja jest nieco kremowa z małymi nasionami, podobna do kiwi. Poza skórką całe wnętrze jest jadalne.
Jeden smoczy owoc waży od 150 do 600 g, choć występują również okazy ważące około 1 kg.
Pitaja – wartości odżywcze (tabelka)
Zawartość składników odżywczych w świeżych owocach pitai.
Składnik | Pitaja z białym miąższem | Pitaja z czerwonym miąższem | RDA (%) |
---|---|---|---|
Węglowodany ogółem (g) | 11,2 | 11,2 | 4 |
Fruktoza | 1,9 | 1,8–3,2 | – |
Glukoza | 5,5 | 4,7–5,7 | – |
Tłuszcz | 0,1 | 0,21–0,61 | 0,13–0,78 |
Sorbitol | 0,33 | – | – |
Białko | 1,1 | 0,159–0,229 | 0,3–2,2 |
Błonnik surowy | 1,34 | 0,7–0,9 | – |
Witamina C (mg/100 g) | 3 | 8-9 | 3–10 |
Witamina A | 0,0111 | – | 1,2 |
Niacyna | 2,8 | – | 17,5 |
Potas | 272 | 272–328,4 | 5,8–7 |
Magnez | 38,9 | 31,3–38,9 | 7,4–9,2 |
Fosfor | 27,5 | 27,5–36,1 | 2,2–2,8 |
Wapń | 10,2 | 2,3–10,2 | 0,17–0,2 |
Żelazo | 3,37 | 0,6–3,4 | 3,3–18,8 |
Sód | 8,9 | 7,3–8,9 | 0,32–0,38 |
Cynk | 0,35 | – | 3,2 |
Energia (KJ) | 130 | 283 | – |
Ta tabela zawiera wartości odżywcze na 100 g owocu. RDA wskazuje procentowy Dzienny Zalecany Spożycie dla osoby dorosłej.
Pitaja – jakie ma właściwości?
Owoce pitaja niezależnie od odmiany mają bardzo wiele prozdrowotnych właściwości.
Działanie antyoksydacyjne
Badania potwierdziły, że pitaja zawiera antyoksydanty: betacyjaniny i betaksantyny. Ich zadanie to neutralizowanie w organizmie wolnych rodników. Aktywność przeciwutleniająca smoczego owocu może być pomocna w zapobieganiu stanom zapalnym w organizmie. Należą do nich dna moczanowa i inne formy zapalenia stawów.
Wzmacnia odporność
Pitaja, zarówno w wersji suszonej, jak i świeżej, jest bogatym źródłem witaminy C, silnego antyoksydanta, który pomaga organizmowi zwalczać infekcje i stany zapalne.
Pozytywnie wpływa na wygląd
Witamina B i E, zawarte w smoczym owocu, znane są z właściwości antystarzeniowych. Witamina E, dzięki zdolności wiązania wody, zapobiega jej utracie, co przyczynia się do odpowiedniego nawilżenia skóry, a tym samym do zmniejszenia liczby zmarszczek. Ma również działanie ochronne, szczególnie niwelując skutki uszkodzeń słonecznych czy stanów zapalnych. Dodatkowo, działanie przeciwstarzeniowe mają także inne fitochemikalia zawarte w smoczym owocu, które stymulują syntezę kolagenu, realnie wpływając na redukcję zmarszczek.
Zawierają dużo błonnika pokarmowego
Są świetnym źródłem błonnika pokarmowego, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Wspomaga również kontrolowanie poziomu cukru we krwi. Regularne dostarczanie błonnika pokarmowego do organizmu pozwala zmniejszyć ryzyko występowania chorób układu sercowo- naczyniowego.
Obniża poziom cholesterolu
Kwasy omega 3 które dosyć bogato występują w owocu w smoczym owocu odgrywają istotną rolę w redukcji poziomu złego (LDL) i podnieść poziom dobrego cholesterolu (HDL). ponadto wykazano, smoczy owoc zawiera kwasy Omega-3, które zmniejszają ryzyko występowania chorób układu sercowo- naczyniowego, występowania zwyrodnienia plamki żółtej oraz niektórych rodzajów raka.
Dostarcza cennego żelaza
Suszone owoce zawierają całkiem dużo żelaza, które odgrywa różnorodne role w organizmie. Wspiera układ krwionośny, pomagając w budowaniu hemoglobiny i czerwonych krwinek, a także umożliwia transport tlenu do komórek całego ciała i mięśni. Żelazo odgrywa istotną rolę w wspieraniu naszego układu odpornościowego oraz nerwowego, wspomagając funkcje intelektualne i fizyczne. W 100 g smoczego owocu znajduje się 0,74 g żelaza, a także witamina C, która wspomaga wchłanianie tego minerału.
Zwiększa poziom magnezu w organizmie
Smoczy owoc jest świetnym źródłem magnezu- 100 g owocu pokrywa 10% dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. Magnez jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ponieważ odpowiada m.in. za kurczliwość mięśni oraz funkcjonowanie układu nerwowego. Badanie[3] wykazało, że magnez zmniejsza ryzyko udaru mózgu i występowania chorób układu sercowo- naczyniowego.
Wspomaga pracę układu pokarmowego
Jedzenie smoczych owoców ma działanie prebiotyczne na organizm. Pitaja zawiera węglowodany zwane oligosacharydami, które według naukowców pomagają stymulować wzrost zdrowych bakterii w żołądku i jelitach. Lekarze nazywają te bakterie również probiotykami, ponieważ wspierają wiele aspektów ludzkiego zdrowia. Korzyści z prebiotyków, takich jak te obecne w smoczych owocach, obejmują lepsze trawienie, poprawę funkcji układu odpornościowego i mniejsze ryzyko infekcji jelitowych.
Wspomaga układ odpornościowy
Smoczy owoc zawiera witaminę C oraz karotenoidy, które poprawiają pracę układu odpornościowego. Pitaja zawiera także betacyjaniny i betaksantyny są to pigmenty, które pomagają w zwalczaniu wolnych rodników oraz wspomagają działanie białych krwinek. Przeciwutleniacze zawarte w smoczych owocach pomagają zapobiegać stanom zapalnym wywołanym przez wolne rodniki, np. zapaleniu stawów i dnie moczanowej.
Jak się je świeży smoczy owoc?
Podczas zakupu trzeba wybierać owoce z gładką nienaruszoną skórą, która lekko ugniata się pod naciskiem. Jeśli skórka jest twarda, to owoc jest niedojrzały. Dojrzałe owoce możesz przechowywać maksymalnie kilka dni na blacie kuchennym.
Pitaję można jeść na surowo lub dodawać do potraw. Przed jedzeniem zawsze należy umyć owoce pod zimną wodą. Owoce można jeść na dwa sposoby:
- Przekroić na pół i wydrążyć miąższ za pomocą łyżki do wykrawania owoców.
- Przekroić owoc na pół, a potem ponownie na pół, a następnie usunąć skórkę.
Skórka ze smoczych owoców ma gorzki smak. Można ją zjeść jako przekąskę lub wykorzystać, np. do sałatek po wcześniejszym zamarynowaniu.
Suszona pitaja w kuchni – do czego?
Włączenie suszonego smoczego owocu do codziennej diety to świetny sposób na dodanie egzotycznego smaku oraz wielu korzyści zdrowotnych do Twoich posiłków.POniżej kilka praktycznych i inspirujących pomysłów, jak możesz to zrobić:
Szybka przekąska
Suszony smoczy owoc to doskonała, zdrowa przekąska, którą możesz zabrać ze sobą w podróż lub do pracy. Niewielkie porcje owocu w formie chipsów można zapakować do szczelnych pojemników aby cieszycie z nimi w dowolnym miejscu i czasie. owocu do małych, szczelnych pojemników, aby móc cieszyć się jego smakiem w dowolnym miejscu i czasie.
Na śniadania do muesli lub owsianki
Rozpocznij dzień od dodania suszonych kawałków smoczego owocu do porannej miski jogurtu lub płatków śniadaniowych. To nie tylko wzbogaci smak Twojego posiłku, ale również doda energii i cennych składników odżywczych, takich jak błonnik i antyoksydanty.
Zmiksuj na proszek do deseru
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby pitaję również rozkruszyć, podzielić na małe kawałki, a także zmiksować na drobny proszek. Tak pokruszoną lub zmiksaną pitaję można używać jako posypkę do różnego rodzaju deserów czy też lodów. Mój różowy proszek nie tylko jest smaczny, ale również jako dodatek kolorystyczny nadaje potrawom egzotyczny kolor.
Egzotyczna “mieszanka studencka”
Twórz własne mieszanki zdrowych przekąsek, dodając suszony smoczy owoc do orzechów, suszonych jagód i nasion. Jego słodki smak doskonale komponuje się z innymi składnikami, tworząc pyszną i odżywczą przekąskę.
Tropikalne smoothie lub koktajl
Użyj suszonego smoczego owocu jako jednego z głównych składników swojego smoothie. Dodaj go do blendera razem z ulubionymi owocami, mlekiem roślinnym lub jogurtem, aby stworzyć odżywczy i kremowy napój, pełen witamin.
Kolorowa sałatka
Posyp sałatkę suszonym smoczym owocem, by dodać jej egzotyczny smak i piękny, różowy akcent kolorystyczny. Jest to nie tylko wizualnie atrakcyjne, ale także świetne dla zdrowia, dzięki wysokiej zawartości błonnika i antyoksydantów.
Sosy i dżemy
Nawodnij suszony smoczy owoc, zalewając go niewielką ilością gorącej wody. Po zmięknięciu użyj go do przygotowania domowych sosów, dżemów lub marmolad, które będą doskonałym dodatkiem do deserów, pieczywa czy naleśników.
Wypieki i ciasta
Dodaj suszone kawałki smoczego owocu do ciast, muffinek lub domowego chleba. To nie tylko wzbogaci smak wypieków, ale również nada im atrakcyjny wygląd i dodatkowe wartości odżywcze.
Pitaja przeciwwskazania
Ogólnie jedzenie smoczego owocu uznawane jest za bezpieczne, lecz może wystąpić skórna reakcja alergiczna, która występuje najczęściej po zjedzeniu odmiany z czerwoną skórką.
Gdzie kupić smoczy owoc?
Pitaja jest owocem egzotycznym, który nie często pojawia się na półkach sklepowych. Można go kupić świeżego w dobrych delikatesach, a także w sieciach dyskontowych. Smoczy owoc nie jest dostępny regularnie i zazwyczaj pojawia się w sklepach sezonowo. Jeżeli zależy Ci na skosztowaniu świeżej i soczystej wersji, musisz po prostu regularnie przeglądać ofertę sklepów dyskontowych, takich jak Biedronka czy Lidl, lub zdecydować się na zakupy świeżego owocu w jednym z internetowych „freshmarketów”.
Łatwiej natomiast kupić pitaję w wersji suszonej. Suszone pitaje, pochodzące między innymi z Tajlandii, są znacznie łatwiej dostępne przez cały rok. Mają formę plastrów czy chipsów, które z powodzeniem nadają się jako wyborna przekąska. Warto tutaj zwrócić uwagę, by suszone owoce nie zawierały siarki ani żadnych konserwantów, a przede wszystkim dodatku cukru. takie znajdziesz między innymi w naszym sklepie Go4taste.pl
Materiały źródłowe:
- Dragon fruit as a nutraceuticals, https://storage.googleapis.com/journal-uploads/wjpps/article_issue/1522486769.pdf
- Meta-analysis and meta-regression of omega-3 polyunsaturated fatty acid supplementation for major depressive disorder, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4872453/
- Magnesium for cardiovascular health: time for intervention, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22218155/
- Oligosaccharides of pitaya (dragon fruit) flesh and their prebiotic properties, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308814609013181
- Prebiotics and the health benefits of fiber: current regulatory status, future research, and goals, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22457389/