Syrop malinowy to popularny dodatek do herbaty w okresie jesienno- zimowym. Jakie właściwości prozdrowotne ma syrop z maliny? Jak włączyć go do diety?
Malina – jak rośnie i co zawiera?
Czy wiesz, że malina należy do jednym z najstarszych roślin spożywanych i uprawianych człowieka? Znaleziska archeologiczne potwierdziły, że już w epoce kamienia łupanego i brązu ludzie zbierali dzikie maliny. |Najstarsze pisemne wzmianki o tych owocach pochodzą z 300 r.p.n.e. Pierwszy raz zostały uznane za roślinę uprawną przez Palladiusza w IV w.p.n.e. Maliny były też uprawiane w okresie średniowiecza w przyklasztornych ogrodach.
Maliny to rośliny dość wymagające. Najlepiej rosną na próchnicznych glebach o pH 5- 6,5. Pędy krzewu dorastają do 2 m wysokości. Obecnie istnieje ponad 200 gatunków malin m.in. w kolorze: czarnym, pomarańczowym, żółtym i czerwonym. Najbardziej znanym gatunkiem jest (Rubus idaeus L) zwana również jako malina właściwa, która wyróżnia się wielkością owoców i ich słodkim smakiem.
Maliny są niskokaloryczne. Zawierają głównie węglowodany. Mają niewiele tłuszczu i białka. Są świetnym źródłem witamin grupy B, C, E i K oraz minerałów: żelazo, magnez, fosfor, miedź i potas. Owoce są również świetnym źródłem kwasów organicznych: jabłkowego, cytrynowego i salicylowego. Zawierają również ponad 100 olejków eterycznych.
| Składniki odżywcze | Świeże maliny |
|---|---|
| Porcja | 100 g |
| Kalorie | 52 |
| Witaminy | |
| Witamina A, RAE | 2 mcg |
| Karoten, alpha | 16 mcg |
| Karoten, beta | 12 mcg |
| Lutein + zeaxanthin | 136 mcg |
| Tiamina | 0.03 mg |
| Ryboflawina | 0.04 mg |
| Niacyna | 0.60 mg |
| Pantothenic acid | 0.33 mg |
| Witamina B6 | 0.06 mg |
| Foliany, DFE | 21 mcg |
| Witamina C | 26.20 mg |
| Witamina E (alpha-tocopherol) | 0.87 mg |
| Witamina K | 7.80 mcg |
| Witamina K1 | 7.80 mcg |
| Cholina | 12.30 mg |
| Składniki mineralne | |
| Wapń, Ca | 25 mg |
| Miedź, Cu | 0.09 mg |
| Żelazo, Fe | 0.69 mg |
| Magnes, Mg | 22 mg |
| Mangan, Mn | 0.67 mg |
| Fosfor, P | 29 mg |
| Potas, K | 151 mg |
| Selen, Se | 0.20 mcg |
| Sód, Na | 1 mg |
| Cynk, Zn | 0.42 mg |
| Węglowodany | |
| Węglowodany | 11.94 g |
| Błonnik | 6.50 g |
| Cukry | 4.42 g |
Jakie są właściwości malin?
Owoce malin zawierają wiele cennych składników, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie organizmu.
Źródło przeciwutleniaczy
Maliny są pełne przeciwutleniaczy, które zmniejszają stres oksydacyjny w komórkach — jedna z przyczyn chorób przewlekłych jak cukrzyca, choroby serca i metaboliczne. Maliny zawierają również silne związki przeciwutleniające. Analiza danych [1] pochodzących z wielu badań wykazały, że owoce mają duży potencjał prozdrowotny i zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych m.in. zwłaszcza chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, otyłości i choroby Alzheimera. Inne badanie[2] przeprowadzone na myszach wykazało, że kwas elagowy zawarty w malinach może naprawiać uszkodzone przez stres oksydacyjny DNA.
Pomagają w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi
Maliny zawierają mało węglowodanów (w porcji 123 g jest 14,7 g węglowodanów) i 8 g błonnika. Indeks glikemiczny podobnie jak u większość owoców jagodowych jest niski i oscyluje w granicach 25. Owoce zawierają garbniki, które blokują alfa-amylazę, czyli enzym niezbędny do rozkładu skrobi.
Pomagają chronić przed rakiem
Specjaliści z National Cancer Institute przyznali, że wysoki poziom przeciwutleniaczy pomaga chronić przed rakiem. m.in. płuc, przełyku, żołądka i innymi rodzajami raka. Maliny wykazujące się duży ładunek antyoksydacyjnym, znajdują się w gronie owoców, które mają działanie silne antynowotworowe.
Potwierdzają to wyniki badań przeprowadzonych w 2010 roku przez badaczy z Clemson University w POłudniowe Karolinie, którzy postanowili komórki raka żołądka, okrężnicy i piersi poddano działaniu czerwonych malin Meekera. Okazuje się, że ekstrakt zabił ponad 90% komórek. Naukowcy oszacowali, że przeciwutleniacze mogą zniszczyć nawet 50% komórek raka piersi.[2]
Łagodzą objawy zapalenia stawów
Maliny blokują enzym COX-2, który odpowiedzialny jest za stany zapalne i ból.
W badaniu opublikowanym w Journal of Agricultural and Food Chemistry naukowcy wywołali u szczurów zapalenie stawów. [3] Zwierzęta testowane były w dwóch grupach. Pierwsza z nich przez miesiąc zatrzymywała ekstrakt malin druga zwykłą wodę. Pod koniec badania Okazało się, że u szczurów karmionych ekstraktem malin objawy zapalenia stawów były znacznie łagodniejsze a sam stan zapalny i uszkodzenia chrząstki zmniejszyły się odpowiednio o: 54 i 67%.6
Łagodzą objawy starzenia się
Maliny zawierają przeciwutleniacze, które zwalczają wolne rodniki odpowiedzialne m.in. za proces starzenia. Zawierają również dużą ilość witaminy C, która stymuluje produkcję kolagenu i łagodzi uszkodzenia skóry wywołane promieniowaniem UV.
Jak powstaje syrop malinowy?
Syrop malinowy to naturalny produkt, który powstaje z owoców maliny. Syrop przygotowany metodą tradycyjną zazwyczaj zawiera sok malinowy, wodę i cukier lub miód. W zależności od potrzeb można dodać do niego również sok z cytryny będący naturalnym przeciwutleniaczem.
Syrop z malin możemy przygotować w warunkach domowych lub kupić produkt gotowy w sklepie. W drugi wypadku należy zwracać szczególną uwagę na skład syropu i wybierać produkty z potencjalnie największą zawartością soku malinowego (=25%). Dobry syrop malinowy powinien zawierać również że jak najmniejszą ilość składników. Im więcej naturalnych składników i mniej konserwantów tym lepiej.
Właściwości prozdrowotne syropu malinowego
Syrop z malin to produkt, który od wieków stosowany był w medycynie ludowej. Zarówno w stanach zapalnych przeziębieniach czy w leczeniu gorączki.
Sprawdzi się jako środek napotny
Już po upływie 60 min po spożyciu podwójnej dawki syropu z malin można odczuć nadmierne wydzielanie potu. Dzięki temu jest to domowy sposób na walkę z przeziębieniem i grypą. Syrop zawiera kwas salicylowy, który wzmaga wydzielanie potu i obniża gorączkę.
Wzmacnia układ odpornościowy
Zawiera dużą dawkę witaminy C, dlatego stosowany jest jako profilaktyka we wzmacnianiu układu odpornościowego. Łagodzi również kaszel. Stosowany jest pomocniczo w infekcjach górnych dróg oddechowych.
Pomaga w leczeniu gorączki
Syrop malinowy jest od wieków stosowany jako domowy środek pomagający w zbiciu gorączki. Ma działanie napotne, które pomaga w obniżeniu temp. ciała. Zawiera witaminy, minerały i polifenole, które pomagają w walce z gorączką.
Syrop malinowy na kaszel i przeziębienie (przepis)
Domowy syrop malinowy warto wykonać z malin pochodzących ze sprawdzonego źródła, np. z gospodarstwa ekologicznego.
Przepis na syrop malinowy z cytryną
Składniki:
- 2 kg malin
- 1,2 kg cukru
- sok wyciśnięty z 2 dużych cytryn.
Sposób przygotowania:
- Maliny umyj i pozostaw na durszlaku do wysuszenia.
- Włóż do słoików i przesypuj naprzemiennie cukrem.
- Otwór zakryj gazą. Pozostaw w ciemnym i chłodnym miejscu na 2 dni.
- Po upływie tego czasu przecedź sok przez gęste sito.
- Pozostały w słojach cukier dodaj do soku.
- Podgrzewaj sok do całkowitego rozpuszczenia się cukru. Uważaj, aby go nie zagotować.
- Dodaj sok wyciśnięty z cytryny i wymieszaj.
- Przelej do słoików lub buteleczek. Mocno zakręć.
- Odstaw do góry dnem, aż syrop wystygnie.
- Przechowuj w zacienionym miejscu.
Wykonanie domowego syropu malinowego jest pracochłonne. Dlatego warto kupić dobrej jakości syrop malinowy w sklepie ze zdrową żywnością. Taki syrop powinien zawierać minimum 25% soku z malin.
Syrop z malin – dawkowanie
Aby skorzystać z prozdrowotnych właściwości syropu malinowego, to należy go pić dwa razy dziennie po 30 ml przed posiłkiem.
Jak wykorzystać syrop malinowy w kuchni?
Syrop malinowy ma bardzo wiele zastosowań w kuchni.
- Świetnie sprawdzi się jako dodatek do koktajli, drinków (z alkoholem i bez) oraz do polania naleśników. Można nim również polać ciasto czekoladowe przed podaniem.
- Świetnie sprawdzi się w kompozycji z sernikiem i lodami waniliowymi. Można nim polać również gofry albo domowej roboty budyń.
- Syropem malinowym można zastąpić cukier do słodzenia herbaty.
Przypisy:
- Burton-Freeman, B. M., Sandhu, A. K., & Edirisinghe, I. (2016). Red Raspberries and Their Bioactive Polyphenols: Cardiometabolic and Neuronal Health Links. Advances in nutrition (Bethesda, Md.), 7(1), 44–65. https://doi.org/10.3945/an.115.009639
- Jason God, Patricia L. Tate, Lyndon L. Larcom, Red raspberries have antioxidant effects that play a minor role in the killing of stomach and colon cancer cells,Nutrition Research,
Volume 30, Issue 11,2010, Pages 777-782, https://doi.org/10.1016/j.nutres.2010.10.004. - Jean-Gilles D, Li L, Ma H, Yuan T, Chichester CO, Seeram NP. Anti-inflammatory effects of polyphenolic-enriched red raspberry extract in an antigen-inducedarthritis rat model. J Agric Food Chem. 2011.