Jackfruit jest tropikalnym owocem o imponujących rozmiarach. W Polsce popularny jest w wersji suszonej. Ma wiele właściwości prozdrowotnych. Dlaczego warto włączyć jackfruit do swojej diety? W jaki sposób można go jeść?
Jackfruit – co to za owoc?
Jackfrui (Artocarpus heterophyllus), czyli owoc chlebowca różnolistnego pochodzi z Indii. Jest owocem tropikalnym uprawianym m.in. w Ameryce Północnej i Południowej, Azji i Afryce. Chlebowiec różnolistny jest wiecznie zielonym drzewem, które wydaje około 200 owoców rocznie, a starsze okazy nawet do 500 owoców rocznie. Owoce rosną na łodygach przy pniu. Dojrzałe owoce mają żółtobrązowy kolor i osiągają wagę 10-25 kg przy długości 30 do 100 cm. Skórka owoców jest kolczasta, twarda i lekko gumowata.
Dojrzałe owoce mają słodki owocowy smak. Niedojrzałe owoce mają naturalny smak, dzięki temu świetnie komponują się z pikantnymi potrawami. Miąższ ma konsystencję podobną do mięsa, dlatego bardzo często stosowany jest przez wegetarian i wegan.
Dżakfrut- składniki odżywcze
W 100 g świeżego owocu jest 95 kcal, natomiast w 100 g suszonych owoców jest 329 kcal. Zarówno suszone, jak i świeże owoce zawierają niewiele białka roślinnego (2,2 g w 100 g) oraz tłuszczów (1,1 g w 100 g). Są bogate w węglowodany złożone, w 100 g suszonych owoców jest 80 g, a w świeżych jest 23,5 g w 100 g.
Owoce dżakfruta są świetnym źródłem wielu witamin: A, C, z grupy B oraz minerałów: wapnia, żelaza, magnezu, manganu, fosforu, potasu, sodu, cynku, miedzi i selenu. Zawiera cenne dla zdrowia fitoskładniki, fenole, karetonoidy i flawonoidy, które mają m.in. właściwości antynowotworowe. Zawiera również przeciwutleniacze, które wg badań[1] zwiększają ochronę organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Owoce jackfruit są bezpieczne dla diabetyków, mimo że mają wysoki indeks glikemiczny IG=70, to zawierają węglowodany złożone, które powoli uwalniają cukier do krwioobiegu.
Jackfruit świeży i suszony – właściwości owocu
Owoce chlebowca dzięki zawartości wielu składników odżywczych i witamin mają wiele prozdrowotnych właściwości:
Wspomagają odporność organizmu
Owoce jackfruit wspomagają układ immunologiczny w walce z infekcjami. Jest to spowodowane dużą zawartością witaminy C i przeciwutleniaczy, które zwalczają wolne rodniki wywołujące m.in. stan zapalny i choroby nowotworowe.
Wspiera pracę układu sercowo- naczyniowego
Jest świetnym źródłem potasu, który wspomaga regulowanie ilości sodu w organizmie. Nadwyżka sodu może doprowadzić do uszkodzenia tętnic i serca. Potas wspiera prawidłową pracę serca.
Wspomaga trawienie
Jackfruit jest świetnym źródłem błonnika pokarmowego rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego. Dzięki temu przyspiesza przemianę materii i ułatwia wypróżnianie. Świeże owoce są niskokaloryczne, dzięki temu mogą go również stosować osoby będące na diecie odchudzającej.
Zapobiega powstawaniu nowotworów
Owoce te są bogate w przeciwutleniacze, flawonoidy i składniki odżywcze. Przeciwutleniacze zapobiegają występowaniu wolnych rodników, które powodują m.in. choroby nowotworowe.
Poprawia wzrok
Owoce chlebowca są bogate w witaminę A, która jest niezbędna dla zdrowia oczu m.in. zapobiegania powstawaniu zaćmy i zwyrodnieniu siatkówki. Witamina A ma działanie przeciwutleniające, dzięki temu chroni również oczy przed działaniem wolnych rodników oraz intensywnymi i szkodliwymi falami świetlnymi, np. promieniowaniem ultrafioletowym.
Opóźnia procesy starzenia się
Dżakfrut jest doskonałym źródłem przeciwutleniaczy i witaminy A, które zwalczają wolne rodniki, wywołane przez stres oksydacyjny. Dzięki temu zostaje spowolniony procesy starzenia się skóry.
Wzmacnia układ kostny
Owoce zawierają wapń i potas, dzięki temu wzmacniają układ kostny oraz zmniejszają ilość tych minerałów wydalanych przez nerki. Jackfruit wspomaga również leczenie osteoporozy.
Zapobiega anemii
Jackfruit zawiera dużą ilość łatwo przyswajalnego żelaza, dzięki temu zapobiega anemii. Zawiera również wit. C, która wspomaga wchłanianie żelaza.
Łagodzi objawy astmy
Te egzotyczne owoce pomagają łagodzić objawy astmy, zwłaszcza gdy są wywołane przez zanieczyszczenia środowiska. Eliminują również wolne rodniki wytwarzane w organizmie z powodu zanieczyszczeń.
Zapobiega bezsenności
Zawiera magnez i żelazo, które wspomagają jakość snu. Magnez zapobiega występowaniu anemii, która jest jedną z głównych przyczyn zaburzeń snu.
Wspomagają leczenie wrzodów
Owoce jackfruit mają działanie antyseptyczne, przeciwzapalne i przeciwutleniające. Dzięki temu wspomagają leczenie farmakologiczne wrzodów żołądka.
Suszony i świeży jackfruit – jak go jeść?
- Nasiona świeżego dżakfruta używane są w potrawach jako zamiennik orzechów. Podawane są również jako przekąska.
- Słodki świeży miąższ można jeść jako przekąskę lub dodawać do sałatek. Można z niego zrobić dżemy, galaretki i soki. Świeże niedojrzałe owoce jackfruit świetnie podkreślą smak wytrawnych dań. Dojrzałe owoce można użyć do deserów i wypieku ciast.
- Suszone owoce jackfruit świetnie sprawdzą się jako dodatek do słodkich wypieków, np. keksa i domowych batoników müsli. Można je jeść jako przekąskę. Suszone owoce sprawdzą się również jako dodatek do owsianki lub granoli. Podkreślą smak potraw kuchni azjatyckiej.
Jackfuit – przeciwwskazania
Owocu nie mogą jeść alergicy uczuleni na pyłki brzozy, ponieważ jackfruit ma ten sam alergen. Tego owocu nie powinny jeść również osoby z chorobami nerek, ponieważ jackfruit jest bogaty w potas, którego nadmierna ilość jest szkodliwa dla osób z przewlekłą chorobą nerek lub ostrą niewydolnością nerek. U osób z tymi schorzeniami może rozwinąć się hiperkaliemia, czyli zbyt duże nagromadzenie potasu we krwi, które może spowodować osłabienie, paraliż, a nawet zawał serca.
Gdzie kupić jackfruit?
Suszone owoce jackfruit warto kupować w sprawdzonych sklepach ze zdrową żywnością. Takim sklepem jest Go4taste.pl, gdzie możesz zakupić suszone owoce jackfruit bez dodatku konserwantów i bez dodatku cukru.
- Chronic inflammation and oxidative stress as a major cause of age-related diseases and cancer, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19149749/ [dostęp 26.04.2022 r.]
FAQ – najczęściej zadawane pytania o jackfruit
Jak smakuje jackfruit, owoc chlebowca?
Konsystencja chlebowca nie będzie dla nas zaskoczeniem, jest bowiem bardzo podobna do miąższu innych owoców egzotycznych, szczególnie pod względem gęstości i zawartości włókien. Pełnym zaskoczeniem może natomiast okazać się jego smak. Warto podkreślić, że smak jackfruita będzie nieznacznie różnił się w zależności od formy owocu, z jaką mamy do czynienia. Czy będzie to owoc świeży, czy też konserwowy, a może chlebowiec w wersji suszonej.
- Jeżeli mamy szczęście i dane nam będzie skosztować świeżych owoców chlebowca, z pewnością ich smak będzie dla nas miłym zaskoczeniem. Chlebowiec bowiem smakuje jak połączenie banana, mango i ananasa. Podobno twórcy gumy do żucia Juicy Fruit podczas komponowania jej smaku inspirowali się właśnie owocami chlebowca.
- Suszone owoce chlebowca, te które były suszone naturalnym sposobem, bez dodatku cukru, charakteryzują się bardziej twardą i włóknistą konsystencją. Ich smak to połączenie tropikalnych owoców, ale jest, co ciekawe, mniej intensywny niż świeżych owoców.
Owoc chlebowca może jednak przybierać różne smaki w zależności od tego, w jaki sposób go przyprawimy. Niedojrzały owoc cechuje się żylastą, mięsistą konsystencją, która przypomina bardzo szarpaną wołowinę czy wieprzowinę. Odpowiednio przyprawiony, może stanowić atrakcyjną alternatywę dla mięsa, szczególnie dla wegan.
Czy jackfruit jest zdrowy?
Tak, jackfruit jest zdrowym wyborem dzięki swojemu bogactwu w składniki odżywcze. W jednej filiżance (ok. 165 g) surowego jackfruita, możemy znaleźć:
Kalorie: 157 kcal
Tłuszcze: 2 gramy
Węglowodany: 38 gramów
Białko: 3 gramy
Wapń: 40 miligramów
Jackfruit przewyższa niektóre powszechne owoce, takie jak jabłka, morele, banany i awokado, pod względem zawartości niektórych witamin i minerałów. Jest bogaty w witaminę C i jest jednym z niewielu owoców wysokich w witaminach grupy B.
Dodatkowo, jackfruit dostarcza kwasu foliowego, niacyny, ryboflawiny, potasu i magnezu, co czyni go cennym elementem zrównoważonej diety.
Kolor jackfruita wynika z obecności pigmentów karotenowych, które są bogate w witaminę A. Karotenoidy, jak wszystkie przeciwutleniacze, chronią komórki przed uszkodzeniami i wspomagają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Wspierają one również zdrowie oczu, mogąc pomóc zapobiegać takim problemom jak zaćma i zwyrodnienie plamki żółtej.
Jak smakuje jackfruit z puszki?
Inaczej smakować będą owoce chlebowca, które kupimy w puszce. Puszkowane jackfruity przygotowane są zazwyczaj z niedojrzałych owoców, co znacznie wpływa na ich smak. W tym przypadku, zachowują swoją włóknistą i mięsistą konsystencję, smak jednak pozostaje bardziej naturalny, mniej intensywny. Większość z nich przechowywana jest w solance, przez co może nabierają słonego posmaku, przypominającego mięso lub kurczaka. Z tego też powodu, puszkowane jackfruit często wykorzystywane są jako alternatywy dla mięsa w potrawach wegetariańskich, wegańskich czy jako farsz do burgerów.
Jak jeść jackfruit z puszki?
Jak już wspomnieliśmy, puszkowany jackfruit to idealna baza do przygotowania różnego typu posiłków w diecie wegańskiej lub wegetariańskiej. Wiele zależy od tego, w jaki sposób owoc ten zostanie przez nas przyprawiony. Warto pamiętać, że jackfruita nie powinno się jeść prosto z puszki. Przed spożyciem warto go najpierw opłukać, a następnie gotować przez około 10 minut, aby zmiękł. Dopiero wówczas można go przyprawiać i przygotowywać na wiele sposobów.
Jak jeść suszonego jackfruita?
Istnieje wiele sposobów na przygotowanie suszonych owoców chlebowca. W zależności od naszych potrzeb, możemy go jeść w wersji suszonej lub też uwodnić. W tym pierwszym przypadku, suszony jackfruit może stanowić samodzielną przekąskę. Idealnie sprawdzi się też do wszelkiego typu owsianek, jogurtów, koktajli, sałatek lub deserów.
Czy suszony jackfruit jest dobry dla diabetyków?
Suszony chlebowiec to jeden z tych owoców, które mogą być spożywane przez osoby chore na cukrzycę. Wynika to z niskiego indeksu glikemicznego, który według danych oscyluje między poziomem 50 a 60. Warto pamiętać, że te wartości odnoszą się tylko i wyłącznie do owoców chlebowca, które zostały suszone w sposób naturalny i nie były sztucznie dosładzane. Oznacza to, że jeżeli dodamy jackfruita do owsianki czy do innej potrawy, nie wpłynie on znacząco na podniesienie poziomu naszego cukru.
Ile kosztuje jackfruit?
Cena jackfruita może się różnić w zależności od miejsca i sezonu. W krajach, gdzie jest to owoc lokalny, jak w Indiach, Bangladeszu, Tajlandii, czy innych krajach Azji Południowo-Wschodniej, jackfruit jest zazwyczaj tani i łatwo dostępny. W krajach, gdzie musi być importowany, jak w USA czy w Europie, cena może być znacznie wyższa. W sklepach z żywnością ekologiczną lub specjalistycznymi, cena za kilogram suszonego jackfruita może sięgać od 120 do nawet 180 złotych. Jackfruit w puszce lub suszony jest zazwyczaj tańszy i łatwiej dostępny.
Czy jackfruit to durian?
Nie, to dwa różne, choć często mylone ze sobą owoce. Ze względu na ich podobny kształt i fakturę skóry, często bywają porównywane. Choć oba pochodzą z Azji Południowo-Wschodniej, różnią się pod wieloma względami.
Pierwszym z nich jest rozmiar. Jackfruit to prawdziwy gigant – jeden owoc może ważyć nawet 55 kilogramów (przeciętnie około 10 kg), podczas gdy waga dojrzałego duriana nie przekracza 3 kilogramów. Duriany osiągają zwykle około 30 centymetrów długości, podczas gdy jackfruit może osiągnąć prawie metr!
Skórka tych owoców różni się również. Durian jest pokryty ostro zakończonymi kolcami, podczas gdy jackfruit ma zaokrąglone wypukłości. Durian ma widoczne szwy między poszczególnymi częściami owocu, co ułatwia jego otwarcie. W przypadku jackfruita skórka jest równomiernie fakturzysta, bez widocznych szwów.
Owoce te różnią się również zapachem. Wielu opisuje zapach jackfruita jako przyjemny, przypominający gumę do żucia, banany i ananasy. Durian natomiast ma silny, niepowtarzalny zapach, który niektórzy opisują jako nieprzyjemny.
Smak miąższu tych owoców także jest bardzo różny. Durian ma bardziej wyrazisty smak, który może odstraszać niektórych nieprzyzwyczajonych do niego. Jackfruit natomiast ma bardziej uniwersalne smaki tropikalne, takie jak banan, ananas, mango, a nawet jabłko.